ΜΙΚΡΟΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ

Παρουσίαση

Στο βιβλίο αναλύονται τα τρία σημαντικότερα θεωρητικά παραδείγματα της σύγχρονης μικροκοινωνιολογίας -συμβολική αλληλόδραση, φαινομενολογία, εθνομεθοδολογία- και συνδέονται οι πολλαπλές, αλλά συγγενείς, εννοιολογικές τους κατηγορίες με την παράδοση της μεθοδολογίας της ποιοτικής έρευνας, ειδικότερα στον ευαίσθητο τομέα της υγείας, της ασθένειας και του (πάσχοντος) σώματος.
Καθένα από τα ανωτέρω επιστημονικά παραδείγματα τοποθετείται στις απαρχές της ιστορικής του εμφάνισης και ανασυγκροτεί κριτικά τις σημαντικότερες συμβολές του τόσο σε επίπεδο θεωρητικής εννοιολόγησης όσο και σε επίπεδο εμπειρικής εφαρμογής.
Αντλώντας από την πλούσια ερευνητική κληρονομιά της ερμηνευτικής κοινωνιολογίας, ο συγγραφέας παρουσιάζει τους λόγους συγκρότησης των ανωτέρω σχολών ως εναλλακτικών επιστημολογικών παραδειγμάτων σε σχέση με τη θετικιστική συλλογιστική και τις συνακόλουθες προτάσεις τους αναφορικά με την εμπειρική κοινωνική έρευνα. Εξετάζεται επίσης η δυνατότητα των ανωτέρω προσεγγίσεων να συνδυαστούν επαρκώς με μια ποιοτικά προσανατολισμένη, κριτική και ρεαλιστική αποτύπωση τόσο των συνθηκών δομικής ανισότητας και ασύμμετρης κατανομής υλικών και συμβολικών πόρων όσο και των τρόπων με τους οποίους τα άτομα και οι κοινωνικές ομάδες νοηματοδοτούν κάθε φορά αυτές τις δυναμικές διαδικασίες.
Τέλος, προτείνονται νέες επιστημολογικές και μεθοδολογικές συνθέσεις που αφενός φιλοδοξούν να υπερβούν τις παραδοσιακές, και ενίοτε παραπλανητικές, ερευνητικές διαζεύξεις (θετικισμός/ερμηνευτική, ποσοτική/ποιοτική έρευνα, κοινή/επιστημονική γνώση κ.λπ.), αφετέρου εγείρουν σοβαρά ερωτήματα για τη δημοκρατική νομιμοποίηση των επιστημονικών προτάσεων της κοινωνικής πολιτικής και του ερευνητικού σχεδιασμού σε επίπεδο καθημερινής ζωής. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ
Το ζήτημα της ενότητας της επιστημονικής μεθόδου
Η θετικιστική/νατουραλιστική παράδοση: Η προτεραιότητα της αιτιακής εξήγησης
Η κληρονομιά της ερμηνευτικής: Το πρόβλημα της κατανόησης και της διυποκειμενικότητας του νοήματος
Η κατανόηση ως μεθοδολογική σύνθεση
Η επίδραση της ερμηνευτικής κοινωνιολογίας στην ποιοτική κοινωνική έρευνα
Συμπεράσματα
ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ: ΝΟΗΜΑ, ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Η ανάδυση της συμβολικής αλληλεπίδρασης ως θεωρητικής πρότασης με εμπειρικό προσανατολισμό
Νόημα, γλώσσα και συμβολική ερμηνεία της κοινωνικής ζωής
Η συνεισφορά του E. Goffman
Συμβολική αλληλεπίδραση και ποιοτική έρευνα
Συμπεράσματα
ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΛΟΓΙΑ: ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ, ΒΙΟΚΟΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Η φιλοσοφική κληρονομιά της φαινομενολογίας και το ζήτημα της συνείδησης
Ο βιόκοσμος ως συγκροτησιακό στοιχείο της καθημερινότητας
Η κοινωνική κατασκευή της πραγματικότητας
Φαινομενολογία και ποιοτική έρευνα
Συμπεράσματα
ΕΘΝΟΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: ΕΝΑ ΔΙΑΡΚΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΠΕΙΡΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ
Τα θεμέλια της εθνομεθοδολογίας
Η εθνομεθοδολογία ως εμπειρικό πρόγραμμα διερεύνησης της καθημερινότητας
Εθνομεθοδολογία και ποιοτική έρευνα
Μεθοδολογικές τεχνικές και εμπειρικές εφαρμογές της εθνομεθοδολογίας
Συμπεράσματα
ΥΓΕΙΑ, ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΣΩΜΑ: ΕΝΑ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟ ΠΕΔΙΟ ΠΟΙΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Υγεία, ασθένεια και κατευθύνσεις στην ποιοτική έρευνα
Σώμα και προσανατολισμοί στην ποιοτική έρευνα
Μεθοδολογικά ζητήματα της ποιοτικής έρευνας στο πεδίο της υγείας, της ασθένειας και του σώματος
Η συνεισφορά της ποιοτικής έρευνας στο αίνιγμα της υγείας, της ασθένειας και του σώματος
Ποιοτική έρευνα, υγεία, ασθένεια και σώμα: Προκλήσεις και όρια
Ποιοτική έρευνα, υγεία, ασθένεια και σώμα: Νέες μεθοδολογικές συνθέσεις
Συμπεράσματα
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ