ΤΟΠΟΙ ΕΞΟΡΙΑΣ

Παρουσίαση

Τι δείχνουν τούτες οι εικόνες από τη Μακρόνησο, τη Γυάρο, τη Λέρο, τον Αϊ-Στράτη και τ' άλλα νησιά; Γιατί μας αφορούν; Τέτοιες σημερινές φωτογραφίες παλιών τόπων εξορίας και εγκλεισμού δεν πρόκειται να γεννήσουν μόνες τους την οργή ή τη συγκίνηση. Αυτοί που έζησαν εκεί μια ζωή σε αναστολή, μια εποχή καταστροφής και καθημερινής φρίκης, δεν τις χρειάζονται για να θυμηθούν.
Να κλείσει λοιπόν τούτη η εποχή; Να μην τη θυμόμαστε πια; Να την πάρει επιτέλους ο αέρας του Αιγαίου, να τη σκορπίσει σε ξέφτια; Να γίνουν τα ξερονήσια σωροί από πέτρες και αγριόχορτα ή νέοι τουριστικοί προορισμοί;
Πριν βυθιστεί το παρελθόν, τη στιγμή που γέρνει, χρειάζεται να το σκεφτούμε. Μήπως τότε αυτές οι φωτογραφίες "μνημείων του πρόσφατου χθες" μας αφορούν γιατί έχουν έναν ιδιαίτερο στοχαστικό χαρακτήρα; Μήπως πρόκειται όχι για φωτογραφίες-αναπαραστάσεις αλλά για φωτογραφίες-σκέψεις, εικόνες που πιάνουν κάτι από τη σκιά που ρίχνει η εξορία στην επίσημη ιστορία μας; Πράγματι, ο χρόνος τους είναι στοχαστικός. Υπάρχει μέσα από την αναστολή του. Υπάρχει ως σκέψη που σκέφτεται το χρόνο, ακριβώς γιατί μπορεί να τον παρατηρεί σταματημένο. Και είναι συγκλονιστικό να σκέφτεσαι το χρόνο -το χρόνο της ζωής και το χρόνο της ιστορίας- κρατώντας την ανάσα σου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εικόνες - σκέψεις; του Σταύρου Σταυρίδη
Μνημεία του πρόσφατου χθες, του Γιώργου Μαργαρίτη
Μισός αιώνας πολιτικής εξορίας στην Ελλάδα: σκέψεις για την ιστορική μελέτη του φαινομένου, του Στρατή Μπουρνάζου
Η ιδιαιτερότητα της Μακρονήσου, του Στρατή Μπουρνάζου
Από τον έναν τόπο στον άλλο, του Πολυμέρη Βόγλη
Χτίζοντας τη Γυάρο
Στο "σύρμα", του Πολυμέρη Βόγλη
Μια αλλιώτικη μαρτυρία για το Αιγαίο, του Τάκη Μπενά
Οι φωτογράφοι - οι συγγραφείς
Για τις φωτογραφίες