Η ΜΗΤΡΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ

Παρουσίαση

Μητρότητα; Ξανά;
Το κοινό νήμα που συνδέει τις έρευνες που παρουσιάζονται εδώ αναπτύσσεται στο επίπεδο του αναλυτικού ενδιαφέροντος για τη μητρότητα στην Ελλάδα στα τέλη του 20ου και τις αρχές του 21ου αιώνα. Αντλώντας από τη σύγχρονη εθνογραφική παραγωγή, οι μελέτες του τόμου αναρωτιούνται για την αναλυτική σημασία της μητρότητας στη μελέτη της ελληνικής κοινωνίας, ενώ αποσκοπούν, ταυτόχρονα, να συνομιλήσουν με πρόσφατες θεωρητικές και εθνογραφικές μετατοπίσεις που οδήγησαν στην ανάδυση των "νέων" ανθρωπολογικών μελετών για τη συγγένεια. Οργανωμένες σε τέσσερεις διακριτές ενότητες, Σχέσεις καταγωγής: οικογένεια και εξατομίκευση, Όροι συγγένειας: "βιολογική" και "κοινωνική" μητρότητα, Πολιτικές της αναπαραγωγής: αποδοχή και αποκλεισμός, Θεϊκές παρεμβάσεις: χρόνος και συνέχεια, αντλούν το εθνογραφικό τους υλικό από μια πληθώρα ερευνητικών πλαισίων, όπως συνεντεύξεις, συμμετοχική παρατήρηση σε κλινικές, χώρους φυλακών και ομάδες ασθενών, αρχειακή έρευνα σε νόμους, νομολογιακά κείμενα και δικαστικές αποφάσεις, ανάλυση έντυπου λόγου και διαδικτυακών φόρουμ.
Ανάμεσα στις επιμέρους συνδέσεις μεταξύ των κειμένων ξεχωρίζει το ενδιαφέρον για τον εθνικό λόγο περί υπογεννητικότητας, την ανάδειξη λόγων περί "καλών πολιτών" και "καλών μητέρων", την εμφυλοποίηση της γονεϊκότητας και τη σύνδεση του αναπαραγωγικού σώματος των γυναικών με βιοπολιτικές ελέγχου και πειθαρχίας, τη σύνδεση της μητρότητας και της τεχνολογικής αναπαραγωγής με το δίκαιο και τη θρησκεία. Θέτοντας τη μητρότητα στο προσκήνιο, οι συγγραφείς του τόμου διασχίζουν τα όρια της οικογενειακότητας για να ξετυλίξουν πτυχές της σύγχρονης ελληνικής πολιτισμικής συνθήκης που συνδέονται άμεσα με το κράτος, τους νόμους, τη θρησκεία, την τεχνολογία και την ιατρικοποιημένη αναπαραγωγή. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγή ΒΕΝΕΤΙΑ ΚΑΝΤΣΑ Η μητρότητα ως ανθρωπολογική εμμονή
-Σχέσεις καταγωγής: οικογένεια και εξατομίκευση
1 ΑΘΗΝΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Γραμμές αίματος: επιτελώντας το σώμα του "δήμου", υπολογίζοντας το χρόνο του "έθνους"
2 ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ Η μητρότητα στην εποχή της "υπογεννητικότητας": αντιλήψεις και εμπειρίες Αθηναίων γυναικών μεσαίας τάξης στον 21ο αιώνα
3 ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΒΛΑΧΟΥΤΣΙΚΟΥ με ΗΛΙΑΝΝΑ ΤΕΑΖΗ-ΑΝΤΩΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Εξατομίκευση των παιδιών στην αγκαλιά της οικογένειας: μητέρες σε διάλογο με μια ατομιστική ιδεολογία ανατροφής σε μεσοαστικό προάστιο της Αθήνας
-Όροι συγγένειας: "βιολογική" και "κοινωνική" μητρότητα
4 ΕΙΡΗΝΗ ΤΟΥΝΤΑΣΑΚΗ "Βιολογική", "γενετική" και "κοινωνικοσυναισθηματική" μητέρα: εννοιολογήσεις της μητρότητας και της οικογενειακότητας στον κοινοβουλευτικό λόγο αναφορικά με την Ιατρική Υποβοήθηση στην Ανθρώπινη Αναπαραγωγή
5 ΟΥΡΑΝΙΑ ΤΣΟΥΚΑΛΑ Ανθρωπολογικές προσεγγίσεις της συγγένειας στα νομικά πλάσματα: η περίπτωση της παρένθετης μητρότητας
6 ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΠΑΔΑΚΗ Διεκδικώντας τη μητρότητα στον κόσμο της υιοθεσίας: η περίπτωση ενός διαδικτυακού τόπου
-Πολιτικές αναπαραγωγής: αποδοχή και αποκλεισμός
7 ΑΙΓΛΗ ΧΑΤΖΟΥΛΗ Γονεϊκότητα και κανονικότητα: βιοπολιτικές ελέγχου και αναπαραγωγικές στρατηγικές στην περίπτωση της θαλασσαιμίας
8 EUGENIA GEORGES "Μια παρέμβαση σαν όλες τις άλλες": διαφοροποιημένα νοήματα της καισαρικής τομής
9 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ-ΤΟΥΛΙΝΑ ΔΕΜΕΛΗ Η μητρότητα ως μομφή και ως λύτρωση: μητέρες κρατούμενες
-Θεϊκές παρεμβάσεις: χρόνος και συνέχεια
10 HEATHER PAXSON Η αναπαραγωγή ως πνευματικό έργο συγγένειας: Ορθοδοξία, εξωσωματική γονιμοποίηση και η ηθική οικονομία της μητρότητας στην Ελλάδα
11 ΒΕΝΕΤΙΑ ΚΑΝΤΣΑ Αργά, νωρίς, ποτέ: χρόνος και συγγένεια
Επίλογος
ΝΤΙΑΝΝΑ ΤΡΑΚΑ Η μητρότητα ως μαιευτική διαδικασία
Οι συγγραφείς του τόμου