
ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ
ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ
BOESCHOTEN RIKI. VAN, DANFORTH M. LORINGΚωδ. Πολιτείας: 0170-0609
Παρουσίαση
Το 1948, στο αποκορύφωμα του ελληνικού Εμφυλίου, τριάντα οκτώ χιλιάδες παιδιά εντάχθηκαν σε προγράμματα εκκένωσης που τα απομάκρυναν από τα σπίτια τους στα βουνά της βόρειας Ελλάδας. Το ΚΚΕ διοχέτευσε περίπου τα μισά σε ορφανοτροφεία στην Ανατολική Ευρώπη, ενώ η εθνική κυβέρνηση έβαλε τα υπόλοιπα σε οικοτροφεία διάσπαρτα στη Ελλάδα. Αντικείμενο έριδας κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, το αμφιλεγόμενο αυτό επεισόδιο εξακολουθεί να τροφοδοτεί εντάσεις διεθνώς, αλλά και στο εσωτερικό της ελληνικής κοινωνίας.Στην πρώτη αυτή διεξοδική μελέτη του ζητήματος, η Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν και ο Λόρινγκ Ντάνφορθ διερευνούν σε βάθος τα δύο προγράμματα εκκένωσης και τις ζωές των παιδιών που άλλαξαν για πάντα. Αντλώντας υλικό από επίσημα αρχεία, προφορικές ιστορίες και εθνογραφική επιτόπια έρευνα, αναλύουν τη διαδικασία της εκκένωσης, την πολιτική διαμάχη που την περιέβαλε, το μεγάλωμα των παιδιών και την τύχη τους ως ενηλίκων αποκομμένων από γονείς και πατρίδα. Δίνουν επίσης το λόγο σε ορισμένους πρόσφυγες, οι οποίοι ανακαλούν τις εμπειρίες των παιδικών τους χρόνων και τις ηρωικές τους προσπάθειες να χτίσουν μια νέα ζωή σε κοινότητες της διασποράς σ' ολόκληρο τον κόσμο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
«Μια επιστημονική μελέτη πρώτης γραμμής, θεμελιωμένη σε πρωτότυπο ερευνητικό υλικό και εκλεπτυσμένη θεωρητική ανάλυση, που συχνά γίνεται συναρπαστική, καθώς εκτείνεται από την ιστορική αφήγηση μέχρι εξαιρετικά συγκινητικές προσωπικές διηγήσεις. Με δεδομένο τον επίμαχο χαρακτήρα του θέματός του -ενός όχι αρκετά μελετημένου αλλά ιδιαίτερα σημαντικού επεισοδίου- το βιβλίο αποδεικνύεται θαρραλέο όσο και τεκμηριωμένο» (Maria Todorova, Πανεπιστήμιο του Ιλινόις)
«Η εντυπωσιακή αυτή μελέτη ανοίγει νέους δρόμους σε πολλά πεδία: στη μεθοδολογία της, το ύφος της, το θέμα της. Ιστορικά και εθνογραφικά, το βιβλίο αφηγείται μια διπλή ιστορία, από δύο συγγραφείς που γράφουν για δύο αντίθετα στρατόπεδα και εξερευνούν τις ανακατατάξεις σε δύο κράτη και δύο εθνότητες. Ισορροπημένο σε εντυπωσιακό βαθμό, πετυχαίνει θαυμάσια να δείξει τις παράλληλες εμπειρίες των δύο πλευρών με τρόπο συγκινητικό όσο και αναλυτικά δεσμευτικό. Ωστόσο η μεγαλύτερη δύναμη του βιβλίου, πέρα από την άψογη γραφή και τον συγκινησιακό του αντίκτυπο, έγκειται στη θεωρητικοποίηση της εμπρόθετης δράσης των παιδιών που αγωνίζονται να οργανώσουν την τωρινή τους ζωή και να κατανοήσουν το παρελθόν τους.» (Michael Herzfeld, Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ)
Περιεχόμενα
Κατάλογος εικόνωνΕυχαριστίες
Πρόλογος για την ελληνική έκδοση
Εισαγωγή
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΙΣΤΟΡΙΑ
1 Προσδιορίζοντας το θέμα
2 Η μεταφορά των παιδιών στην ανατολική Ευρώπη
3 Οι παιδοπόλεις της Βασίλισσας Φρειδερίκης
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΙΣΤΟΡΙΕΣ
4 Ελληνόπουλα στην ανατολική Ευρώπη
Χρυσούλα Καρανίκα
Κώστας Τσιμούδης
Βαγγελιώ Φασουλή
Στέφανος Γκίκας
5 Μακεδονόπουλα στην ανατολική Ευρώπη
Μαρία Μπούντοφσχα Ρόσοβα
Ζίφκο Σκόκλεφσκι
Ευρώπη Μαρίνοβα
Σοφία Σάββα Πλούκοφσκα
6 Τα παιδιά των παιδοπόλεων
Τράϊαν Δημητρίου
Ευτέρπη Τσίου
Κώστας Θάνου
Κώστας Δήμου
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΕΣ
7 Πρόσφυγες, εκτοπισμός και η αδύνατη επιστροφή
8 Κοινότητες μνήμης, αφηγήσεις εμπειρίας
9 Η πολιτική της μνήμης: Δημιουργώντας παρελθόν με νόημα
Επίλογος
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο
Κριτικές για το προϊόν
[13/06/2025] kkon1966. Δείτε όλα τα σχόλια του χρήστηΒαθμολογία:

Αρκετά καλό βιβλίο που εξετάζει με τα εργαλεία της ανθρωπολογίας το ζήτημα των παιδιών προσφύγων του ελληνικού εμφυλίου ΄46-΄49. Έτσι το ενδιαφέρον κινείται γύρω από τις έννοιες του αποχωρισμού, του πόνου, του τραύματος, της ματαίωσης, της ενδυνάμωσης, της οδύνης, της κατασκευής πολλαπλών ταυτοτήτων κ.α., δηλαδή, το κέντρο ανάλυσης δεν έχει πρωτίστως πολιτική και ιδεολογική χροιά και όπου το θέμα τέμνεται με το πολιτικό και ιδεολογικό υπόστρωμα πουθενά αυτά τα δύο τελευταία δεν επισκιάζουν τις ανθρωπολογικές ορίζουσες εξέτασης. Στη μελέτη αναφέρονται οι θεωρητικές επόψεις με βάση τις οποίες εξετάζονται οι αφηγήσεις των παιδιών προσφύγων του εμφυλίου πολέμου, τόσο οι αφηγήσεις των ελληνικής καταγωγής παιδιών όσο και των σλαβομακεδονικής καταγωγής παιδιών και νομίζω ότι αξίζει να ακουστεί η φωνή τους . Επειδή πρόκειται περί ανθρωπολογικής μελέτης, όπου ένα από τα πιο ισχυρά θέσφατα αυτού του υβριδικού επιστημονικού τομέα είναι ο ατομικός αυτοπροσδιορισμός, δεν ξενίζει η αναφορά των δύο συγγραφέων σε Μακεδονόπουλα και Μακεδόνες και ας το έχει αυτό υπόψη του ο επίδοξος αναγνώστης. Εκείνο που ξενίζει και ¨χτυπά¨ άσχημα είναι οι αναφορές που γίνονται στο κράτος βόρεια της ελληνικής Μακεδονίας με τους όρους Δημοκρατία της Μακεδονίας αλλά και σε κάποια σημεία ως Μακεδονία του Αιγαίου το γεωγραφικό διαμέρισμα της ελληνικής Μακεδονίας. Με άλλα λόγια οι συγγραφείς αποδέχονται και χρησιμοποιούν άκριτα την ιδεολογικοπολιτική προπαγάνδα του σλαβομακεδονικού κρατιδίου που να θυμίσω ότι εκείνη την εποχή το διεθνώς αναγνωρισμένο όνομά του ήταν Π.Γ.Δ.Μ. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμιά αναφορά σε αυτό το όνομα αλλά μόνο στον όρο Δημοκρατία της Μακεδονίας, κάτι που μοιάζει αλλά και είναι πραγματικά unfair και amoral για την ακαδημαϊκό συγγραφέα του συγκεκριμένου βιβλίου που ψωμίζεται από το ελληνικό κράτος και συνεκδοχικά από τον ελληνικό λαό και που όφειλε κατά τη γνώμη μου να σεβαστεί τις εθνικές του ευαισθησίες . Αυτά και πέραν τούτου ουδέν…
Παρακαλούμε συνδεθείτε για να γράψετε μία κριτική.