Ο ΑΛΥΓΙΣΤΟΣ

Παρουσίαση

Το μυθιστόρημα "ο Αλύγιστος" δεν είναι απλώς μια δουλειά ολοκλήρωσης του βιβλίου μου "Επί εσχάτη προδοσία" που είχε κυκλοφορήσει πριν από τη δικτατορία. Αν και στηριγμένο στο ίδιο υλικό πρόκειται στην ουσία για άλλο βιβλίο. Στο "Επί εσχάτη προδοσία" ο αναγνώστης δεχότανε μέσα από ένα πλασματικό ήρωα την ιδιότυπη καταγραφή ενός "σοκ" ύστερα από μια άδικη, παράλογη και εξωφενική κατηγορία - αυτός ήταν ο στόχος του βιβλίου την εποχή που γράφτηκε. Όσο κι' αν στάθηκε τότε αφορμή, με το θόρυβο που προκάλεσε, για γόνιμες ίσως συζητήσεις πάνω σε μερικά καφτά θέματα, όπως π.χ. της κομματικότητας κ.λ.π., έπαψα πολύ γρήγορα να το θεωρώ σαν τελειωμένο έργο μου. Ήτανε περσότερο ένα πρόπλασμα μυθιστορήματος από το οποίο έλειπε ο κεντρικός ήρωάς του.
Μέσα από τον πυκνό δραματικό μύθο έπρεπε σιγά σιγά να πλαστεί μια λογοτεχνική μορφή εμπνευσμένη από την τραγικότερη ίσως μορφή και μια από τις ηρωικότερες του κινήματός μας. Εννοώ τον Νίκο Πλουμπίδη. Έπρεπε να δοθεί σε βάθος και πειστικά αυτό που γράφει γι' αυτόν ο "Ριζοσπάστης" 14 Αυγούστου 1975, 21η επέτειο της εκτέλεσής του. "Ξεπερνώντας με υπέροχο μοναδικό τρόπο το προσωπικό του δράμα, μέχρι την τελευταία του στιγμή όλες οι σκέψεις του, τα λόγια του, τα γραφτά του ήταν για το κόμμα του, το ΚΚΕ, στο οποίο είχε ακλόνητη πίστη τόσο για τη δική του προσωπική δικαίωση όσο και για τη δικαίωση και το θρίαμβο των ιδανικών του κόμματος του οποίου στάθηκε άξιο κι' εξαίρετο ηγετικό στέλεχος".
Ο "Αλύγιστος" φυσικά, δεν αποτελεί βιογραφία. Ο ήρωας του μυθιστορήματος είναι λογοτεχνικός και κάθε λογοτεχνικό έργο έχει το δικό του τρόπο να πλάθει τους ήρωές του. Ο μύθος του είναι μια σε βάθος -πες τη φανταστική- περιγραφή της πορείας του κεντρικού ήρωα από τη στιγμή της καταγγελίας μέχρι το "πυρ" του εκτελεστικού αποσπάσματος. Ακριβώς για τη δημιουργία της κατάλληλης ατμόσφαιρας αυτής της "πορείας" και του κλίματος της εποχής το υλικό, δηλαδή, χρόνος καταγγελίας, αίτια σύλληψης, μέτρα παρανομίας κ.λ.π. οργανώθηκαν με τρόπο που να δίνουν στον αναγνώστη την εσωτερική ανάπτυξη του ήρωα. Ολοκληρώνοντας το παλιό βιβλίο μου, δεν προσπάθησα να δώσω ένα σχηματικό ημίθεο αλλά έναν Άνθρωπο με κεφαλαίο στη μορφή του αγωνιστή. (Κώστας Κοτζιάς, από την παρουσίαση της έκδοσης)