ΜΥΘΟΣ ΚΑΙ ΣΚΕΨΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ (ΜΕΡΟΣ Β')

Παρουσίαση

Το τελευταίο βιβλίο του L. Sechan μας κάνει να προσέξουμε ορισμένα προβλήματα που θέτει ο μύθος και το πρόσωπο του Προμηθέα. Ποιες είναι οι σχέσεις του Προμηθέα με την τεχνική της φωτιάς, με τις τέχνες της φωτιάς -μεταλλουργία και αγγειοπλαστική- με την τεχνική γενικά λειτουργία; Ποια είναι η σημασία της σύγκρουσής του με τον Δία; Υπάρχει άραγε κάποιος δεσμός ανάμεσα στη φιλονικία του με τον ύπατο των θεών και στην ιδιότητα που έχει ως τεχνίτης της φωτιάς;
Στην ελληνική μυθολογία, ο Προμηθεύς δεν παρουσιάζεται ως ο εφευρέτης της τεχνικής της φωτιάς, παρά μονάχα σ' ένα μεταγενέστερο κείμενο του Διόδωρου. Αυτός που πρώτος ανακάλυψε τον τρόπο ν' ανάβει τη φωτιά είναι ο Ερμής, σύμφωνα με τον Ομηρικό Ύμνο του. Και η ετυμολογία που πρότειναν ο Curtious και ο A. Kuhn, ότι δηλαδή το όνομα του Προμηθέα προέρχεται από το βεδικό σανσκριτικό pramantha (το ραβδί που το περιστρέφανε και άναβαν φωτιά με την τριβή), αμφισβητείται σήμερα από πολλούς. Το όνομά του, παραγόμενο από την ινδοευρωπαϊκή ρίζα man-, δηλώνει τον "σώφρονα", τον "προνοητικό", μιαν ιδιότητα που είχε ήδη ο Προμηθεύς, κατά τους Έλληνες, σε αντίθεση με τον αδερφό του Επιμηθέα, τον αδέξιο, τον αστόχαστο. Πρέπει πάντως να σημειωθεί πως η εφεύρεση της φωτιάς, επειδή ανάγεται σε πανάρχαια εποχή, άφησε, γι' αυτόν ίσως τον λόγο, σχετικά λίγα ίχνη στις ελληνικές μυθικές διηγήσεις, ενώ οι πιο πρόσφατες τεχνικές, όπως η γεωργία, η κτηνοτροφία, η δεντροτομία, το κτίσιμο, η καλλιέργεια του αμπελιού και των οπωροφόρων δέντρων, η υφαντική κ.ά., κατέχουν σημαντική θέση στους μύθους των θεών και των ηρώων. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ:
Ο ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ ΚΑΙ Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΗ
ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΛΕΥΡΕΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΟΥ "ΔΙΠΛΟΥ" ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ:
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΟΥ ΑΟΡΑΤΟΥ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΟΥ "ΔΙΠΛΟΥ": Ο ΚΟΛΟΣΣΟΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΑΟΡΑΤΟΥ ΣΤΗ ΜΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ
ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΣΤΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ:
ΠΛΕΥΡΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΥΘΟ ΣΤΟΝ ΛΟΓΟ:
Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ
Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ