ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)

Παρουσίαση

H «Πεζογραφική Ανθολογία» παρουσιάζει μια ευρεία επιλογή 250 περίπου νεοελληνικών αφηγηματικών κειμένων που χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα ώς το 1830/31, και φιλοδοξεί να ανταποκριθεί στην έλλειψη ενός σύγχρονου εγχειριδίου που να παρέχει μια ικανοποιητική, σε μέγεθος και εμβέλεια, εικόνα για την ποικιλία και το γλωσσικό, θεματικό, ιδεολογικό, κοινωνικό και πολιτισμικό ενδιαφέρον του παλαιότερου νεοελληνικού λόγου που κρυσταλλώθηκε σε γραπτή μορφή. Κύριος στόχος του δίτομου έργου, που περιλαμβάνει βιο-εργογραφικά σημειώματα και ερμηνευτικό γλωσσάρι, είναι η παρουσίαση της εξέλιξης, αλλά και των καθυστερήσεων ή αναδιπλώσεων, της γραπτής νεοελληνικής, λογοτεχνικής, θρησκευτικής, ιστοριογραφικής, στοχαστικής κ.τ.λ. αφήγησης, με σειρά όσο γίνεται πιο πιστή στο χρόνο συγγραφής ή εμφάνισης των έργων σε χειρόγραφη ή έντυπη μορφή. Η αφήγηση αυτή εξετάζεται τόσο στην «πρωτότυπη» εκδοχή της όσο και στην πλούσια όψη των μεταγλωττίσεων, μεταφράσεων, παραφράσεων, διασκευών και μιμήσεων από την παλαιότερη ελληνική παράδοση και από ένα ευρύ φάσμα ανατολικών και δυτικών γραμματειών.

Παράλληλη επιδίωξη της ανθολόγησης είναι η μύηση του αναγνώστη στον γλωσσικό και εκφραστικό πλουραλισμό της δημώδους αλλά και της λόγιας και της αρχαϊστικής ελληνόγλωσσης παραγωγής μιας εποχής που εμφανίζει λιγότερο ενοποιητικά και περισσότερα αποκλίνοντα χαρακτηριστικά. Ακόμη, επιδιώκεται η κατάδειξη των κύριων τεχνοτροπικών, θεματικών και άλλων αναζητήσεων, έλξεων και απωθήσεων που δείχνει ένας μεγάλος αριθμός συγγραφέων, οι οποίοι δημιουργούν μέσα σ' ένα ευρύτατο, αλλά όχι πάντοτε ευνοϊκό για την πολιτική, οικονομική και παιδευτική προκοπή ιστορικό πλαίσιο. Ο πίνακας έργων ξεκινά από τα ταραγμένα τέλη του ελληνικού Μεσαίωνα, προχωράει στη λειψή Αναγέννηση, φέρνει τους μακρινούς απόηχους της Μεταρρύθμισης και την πιο έντονη επιρροή του αμφίθυμου όσο και του τραυματικού Μπαρόκ, εκφράζει αρκετές αποχρώσεις του σωτήριου για την εθνική συνείδηση, όσο και τυραννικού για τη γλώσσα και τη λογοτεχνική δημιουργία, κλασικισμού και νεοκλασικισμού και ολοκληρώνεται με τον ευεργετικό μα και πολωτικό Διαφωτισμό, τον συναισθηματικό προρομαντισμό και τα πρώτα φανερώματα του ερωτικού και πατριωτικού ρομαντισμού ή του σατιρικού και περιπετειώδους ρεαλισμού. Η δράση ξετυλίγεται σ' έναν εξίσου πλατύτατο γεωγραφικό χώρο, που επιτρέπει την ώσμωση με την Ανατολή και τη Δύση, αλλά και εμποδίζει ή αποτρέπει την επιθυμητή εθνική, πολιτισμική και γραμματειακή συσπείρωση και συγκρότηση: από την Κύπρο ώς την Κέρκυρα και από τη Ρωσία ώς την Ολλανδία και το Παρίσι, με αναμφισβήτητα συγγραφικά ή και εκδοτικά κέντρα την Κωνσταντινούπολη, τη Βενετία, το Άγιον Όρος, τις Παραδουνάβιες ηγεμονίες και την Αυστροουγγαρία, και, παράλληλα, την Κρήτη, τα Επτάνησα, τα νησιά του Αιγαίου και τον ηπειρωτικό-βαλκανικό κορμό του ελληνισμού.

(ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)