ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Παρουσίαση

Το βιβλίο αυτό αποτελεί τον τρίτο τόμο της σειράς Μελέτες για τον Προφορικό Λόγο του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών (ΙΝΣ) και είναι αφιερωμένο σε ένα θεμελιακό συστατικό της γλωσσικής διεπίδρασης, την ερωταπόκριση. Απαρτίζεται από πραγματολογικά προσανατολισμένες έρευνες που επικεντρώνονται σε ποικίλες όψεις των ερωτήσεων και απαντήσεων στον καθημερινό λόγο (κυρίως σε συνομιλίες ή τηλεφωνικές συνδιαλέξεις μεταξύ προσώπων με σχέση οικειότητας, στο Β' Μέρος) ή στη χρήση τους κάτω από θεσμικές περιστάσεις επικοινωνίας (σε τηλεοπτικές συνεντεύξεις/συζητήσεις και στη διδακτική διαδικασία, στο Γ' Μέρος).
Βασική τους επιδίωξη είναι να φωτίσουν τις λειτουργίες των ερωταποκρίσεων σε συνάρτηση με τη μορφή και τη δομή τους, απαντώντας σε ερωτήματα, όπως: πώς επηρεάζεται η απάντηση από τον σχεδιασμό της ερώτησης (τα μορφοσυντακτικά, προσωδιακά κ.ά. χαρακτηριστικά της), ποιος είναι ο ρόλος των ερωταποκρίσεων σε συγκεκριμένα κειμενικά είδη (π.χ. Αφήγηση) ή δραστηριότητες (π.χ. αξιολόγηση), ποιες είναι οι διεπιδραστικές τους συνέπειες και ποιες οι επιπτώσεις του εξωγλωσσικού συμφραστικού πλαισίου στην αλληλουχία της ερώτησης-απάντησης.
Οι εργασίες που δημοσιεύονται εδώ έρχονται να συμβάλουν στην πρόσφατη διεθνή έρευνα πάνω στο ζήτημα των πράξεων που πραγματοποιούνται με μια ερώτηση και τις συνθήκες διαφοροποίησής τους. Η έρευνα αυτή διεξάγεται τα τελευταία χρόνια κυρίως από τη σκοπιά της Ανάλυσης Συνομιλίας, η οποία καταστατικά εκλαμβάνει το πυρηνικό ζεύγος της ερώτησης-απάντησης (και γενικότερα, τη χρήση της γλώσσας) ως κοινωνική δραστηριότητα, συνδέοντάς το με την ανισοκατανομή της γνώσης μεταξύ των συνομιλούντων ατόμων και τη διαχείρισή της στην επικοινωνία. Οι θεωρητικές παραδοχές, τα κεντρικά ζητήματα και τα βασικά πορίσματα των σχετικών ερευνών εξετάζονται από την ειδική επί του θέματος των ερωταποκρίσεων, καθηγήτρια M.-L. Sorjonen, στο εισαγωγικό άρθρο του τόμου (Α' Μέρος). Με τον τρόπο αυτό, οι επιμέρους μελέτες για την ελληνική μπορούν να προσεγγιστούν μέσω ενός συνεκτικού θεωρητικού πλαισίου, χωρίς απαραίτητα οι ίδιες να το ασπάζονται. Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα τα ευρήματά τους να ενταχθούν σε ένα διαγλωσσικό πλέγμα και να αποτιμηθούν στη βάση της καθολικότητας ή μη των έως τώρα συμπερασμάτων για τις ερωτήσεις-απαντήσεις σε άλλες γλώσσες. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
- ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΤΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΔΙΑΓΛΩΣΣΙΚΑ
Questions and answers: On their structural and interactional relationships across languages MARJA-LEENA SORJONEN
- ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ ΛΟΓΟ
Ερωτήσεις ολικής άγνοιας στην ελληνική: Μορφές και λειτουργίες
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΑΛΒΑΝΟΥΔΗ
Γιατί άργησες τόσο πολύ; Ερωτήσεις με γιατί στη γλωσσική διεπίδραση
ΘΕΟΔΟΣΙΑ-ΣΟΥΛΑ ΠΑΥΛΙΔΟΥ
Ερωτήσεις που εκφράζουν διαφωνία
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΑΡΚΑΝΤΖΟΥ
Ερωτηματικές αξιολογήσεις: Η αξιοποίηση της ερώτησης κατά την επιστημική διαπραγμάτευση
ΣΤΑΜΑΤΙΝΑ ΚΑΤΣΙΒΕΛΗ-ΣΙΑΧΟΥ
Η λειτουργία των ερωτήσεων σε μεταφορά διαλόγων με δομή ΑΒΑΒ
ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΟΥ
Η διαχείριση της έκπληξης σε συνομιλιακές αφηγήσεις: Το παράδειγμα των ερωταποκρίσεων
ΡΑΝΙΑ ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΥ & ΑΡΓΥΡΗΣ ΑΡΧΑΚΗΣ
- ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΛΟΓΟ
Αντιστρέφοντας τους όρους: Ερωτήσεις πολιτικών σε τηλεοπτικές συνεντεύξεις
ΛΕΝΑ ΓΙΑΛΑΜΠΟΥΚΗ & ΘΕΟΔΟΣΙΑ-ΣΟΥΛΑ ΠΑΥΛΙΔΟΥ
Ο ρόλος των ερωτήσεων στο ρητορικό ύφος του Άδωνι Γεωργιάδη
ΕΙΡΗΝΗ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ
Το σύμπλεγμα διαδοχικών ερωτήσεων ως τεχνική υπαινικτικής εκμαίευσης στο Νηπιαγωγείο
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ
Ερωτήσεις δασκάλου - απαντήσεις μαθητών στο μάθημα της ξένης γλώσσας: Μια λειτουργική-πραγματολογική έρευνα
ΕΛΕΝΗ ΚΑΛΑΪΤΖΗ
Συνομιλιακή διεπίδραση και επίπεδο ελληνομάθειας: Οι συνεντεύξεις του ΣΕΠαΜΕ2
ΜΑΡΙΑ ΙΑΚΩΒΟΥ, ΦΛΩΡΑ ΒΛΑΧΟΥ, ΟΛΓΑ ΔΗΜΑ & ΜΑΡΙΝΑ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ
Παράρτημα
Συνοπτικός πίνακας συμβάσεων απομαγνητοφώνησης
Ευρετήριο ονομάτων
Ευρετήριο όρων