ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ (ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)

Παρουσίαση

Η ελληνική ποίηση, ύστερ' από τη λάμψη της κρητικής ακμής στον 17ο αιώνα, δεν θα ξαναγεννηθή παρά στις αρχές του 19ου. Ο 18ος αιώνας (κι αυτό είναι φαινόμενο γενικότερα ευρωπαϊκό) είναι αντιποιητικός. Τα "Άνθη ευλαβείας" στην αρχή του αιώνα είναι μια μεμονωμένη εμφάνιση στο δεύτερο μισό, στον ένα χώρο του Ελληνισμού, στα Εφτάνησα, μια πλειάδα ζακυθινών στιχουργών θα δώση είτε παραλλαγές του κοινού και τετριμμένου "ανακρεόντειου" θέματος, είτε θα πολωθή γύρω από τα πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα που συγκλονίζουν τα νησιά με τις νίκες του Βοναπάρτη (1797).
Ξεχωρίζουν ο Νικόλαος Κουτούζης με την ελευθεριάζουσα και καυστική του σάτιρα, και ο Αντώνιος Μαρτελάος, φανατικός δημοκράτης, υμνητής των Γάλλων ελευθερωτών. Στην άλλη περιοχή του Ελληνισμού, στο Φανάρι και στις παραδουνάβιες ηγεμονίες (όπου αναπτύσσεται τώρα η παιδεία με τη γόνιμη επίδραση του ευρωπαϊκού διαφωτισμού), μετριότατοι στιχουργοί εκφράζουν το θέμα του ερωτικού καημού σε γλώσσα ατημέλητη και ανάμεικτη, και με κάποια μελαγχολία που θυμίζει περισσότερο Ανατολή. Ο φημισμένος στην εποχή του Καισάριος Δαπόντες, αφόρητα πεζολόγος και πολυγράφος, έχει κάπου κάπου μερικές καλύτερες στιγμές ειρωνείας και χιούμορ. Ακόμη και από τον "θούριο" του Ρήγα λείπει η γνήσια ποιητική πνοή. [...] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΠΡΟΑΝΑΚΡΟΥΣΜΑΤΑ
"Άνθη Ευλαβείας"
Στέφανος Ξανθόπουλος
Ανδρέας Σιγούρος (Ανακρεόντειο)
Νικόλαος Κουτούζης (Επίγραμμα, Στη Ζάκυνθο, Η γιόστρα των καρμανιόλων)
Αντώνιος Μαρτελάος (Ύμνος εις την περίφημον Γαλλίαν)
Καισάριος Δαπόντες (Εγκώμιον ερημίας και μοναχικής διαγωγής, Κανών περιεκτικός εξαίρετων πραγμάτων)
Αλέξανδρος Κάλφογλου
Νικόλαος Μαυροκορδάτος
Ρήγας (Θούριος)
Φαναριώτικα στιχουργήματα
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ψαλτής, Αγκάλεσμα, Απόφαση, Θέληση
Φίλευμα, Αηδόνι, Θρήνος, Τώρα
Φροντίδες, Χειμώνας, Προσταγή
Γεράματα, Παρηγοριά, Η Αφροδίτη
Βαρελοθήκη, Μελωδία, Τρύγος
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΗΛΑΡΑΣ
Άνοιξη, Πουλάκι, Χλόη
Αγάπη μου πολύτιμη
Είδα απόψε στο είνορό μου
Από τα δυο σου αχείλια
Ο ήλιος βασιλεύει
Σε νέας λύρας κόρδες
Τιμή, φωτιά και νερό
Αλουπού και λιοντάρι
Μωροπερήφανος, Μωρόσοφος, Σύγκριση
Βατραχομυομαχία
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΟΥΤΣΟΣ
Ο Οδοιπόρος
Ερωτικά
Αι παλαιαί ενθυμήσεις μου
Ο Καραΐσκος
Αι ποιητικαί μου εμπνεύσεις
Ολίγοι μου λόγοι εις τον τάφον της
Η εκκλησία
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΟΥΤΣΟΣ
Ο επιστάτης των εθνικών οικοδομών
Ο ζηλιάρης γέρος
Επιστολή προς τον βασιλέα Όθωνα (απόσπασμα)
Το τυφλωμένο και εις κλουβί κλεισμένο αηδόνι
Από την "Τουρκομάχο Ελλάδα" (Άσμα πρώτον)
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΖΟΣ ΡΑΓΚΑΒΗΣ
Ο κλέφτης
Αναχώρησις
Ο ψάλτης
Δήμος κ' Ελένη
Εκείνη
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΖΑΛΟΚΩΣΤΑΣ
Το Χάνι της Γραβιάς
Ο Φώτος και η Φρόσω
Ωδή επιθανάτιος
Ο βοριάς που τ' αρνάκια παγώνει
Η χαροκαμένη
Εις την αποδημούσαν ψυχήν του
Εις το φεγγάρι
Η αναχώρησίς της
Το φίλημα
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΟΡΦΑΝΙΔΗΣ
Η τιτλομανία
Από τη "Χίο δούλη"
Από τον "Άγιο Μηνά"
ΗΛΙΑΣ ΤΑΝΤΑΛΙΔΗΣ
Μικράτα
Η αποδημία της
Αιγιαλός
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗΣ
Σονέτα εις Βενετίαν
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΡΑΣΟΥΤΣΑΣ
Η νοσταλγία
Γέρων αοιδός ψάλλων το έαρ
Το εξωκλήσιον της Αττικής
Η επάνοδος του έαρος
Αναμνήσεις
Το φθινόπωρον
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΒΑΛΑΒΑΝΗΣ
Εκείνη
Το όνειρόν μου
Μελαγχολικαί σκέψεις
Τετράστιχα
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΡΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ
Ο φανός του κοιμητηρίου Αθηνών
Η ψυχή μου, Ασμάτιον
Ελπίζω εις το μέλλον, Εις παιδίον, Ασμάτιον
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ
Η χαρά
Παρά τω τάφω της δεσποινίδος
Αποσπάσματα από δράματα ("Σκύλλα", "Σεμέλη")
ΑΧΙΛΛΕΥΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ
Ασμάτιον, Ο Μάιος, Το φίλημα
Εις την νεότητα, Δεν την είδα
Εις τον θάνατον μικρού εξαδέλφου μου
Η μικρά και το κανάρι, Ασμάτιον
ΑΓΓΕΛΟΣ ΒΛΑΧΟΣ
Ασμάτιον, Ο ύμνος του Πλάστου
Η γραία νεότης
Έαρ και χειμών
Εις λεύκωμα φίλου, Προς την σελήνην
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ
Το ίον, Νυξ χειμερινή
Ανάμνησις
Στα χόρτα τα χλωρά, Τραγουδάκι
Αντί επιλόγου
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΙΖΥΗΝΟΣ
Επί του τάφου του πατρός μου
Η καταιγίς, Εαρινή εσπέρα
Το τρυγόνι, Το όνειρον
Παλιμβουλία
Πώς αλλάζουν οι καιροί
Το φάσμα μου
ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ ΠΡΟΒΕΛΕΓΓΙΟΣ
Εσπερινός
Προς τον Έσπερον
Ο ρεμβασμός του γέροντος
Χαιρετισμός προς το φθινόπωρον
Φως και σκότος
Το μελτέμι
Οι γερανοί
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ