ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΟΛΙΣΜΟΥ

Παρουσίαση

"Ο Mannheim οδηγήθηκε στην Κοινωνιολογία της γνώσης ξεκινώντας από μια ιστορική μεταφυσική. Η κοινωνιολογία της γνώσης σκόπευε να δείξει την κοινωνική λειτουργικότητα των ιδεών, αλλά και να εξηγήσει την αποσύνθεση του κοινωνικού κόσμου στη μεσοπολεμική Ευρώπη, προτείνοντας κατευθύνσεις για την εναρμόνιση των κοινωνικών αντιθέσεων που διαθλώνται στη σφαίρα της γνώσης... Ο Popper, συνδυάζοντας το κανονιστικό ζεύγος "ανοιχτή -κλειστή κοινωνία" με μια επιστημολογική σκέψη βασισμένη στον πειραματικό έλεγχο των θεωριών, καταφέρθηκε εναντίον του ιστορικισμού ως φιλοσοφία, ως μέθοδο και ως πολιτική θεωρία... Τα σημεία όπου διασταυρώνονται οι δύο στοχαστές είναι, από τη μια πλευρά, ο ήπιος ντετερμινισμός του Mannheim και η τάση του να βλέπει την κοινωνία ως ένα πολυεπίπεδο σύστημα που χρειάζεται ειδική μέριμνα για να αποφευχθεί η αποσύνθεση ή οι δυσλειτουργίες του. Από την άλλη πλευρά, είναι η προσήλωση και η εμπιστοσύνη του ιντετερμινιστή Popper στις ρυθμίσεις που εξασφαλίζουν οι ορθολογικές διαδικασίες σε ένα ανοιχτό κοινωνικό σύστημα, που η εγγενής μεταβλητότητά του θεωρείται ως πρόκληση για τον λόγο και όχι πηγή φόβου και κίνητρο για οπισθοδρόμηση σε κλειστές μορφές κοινωνικής οργάνωσης και σκέψης". (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Η ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ ΤΟΥ KARL MANNHEIM
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Το Πρόγραμμα της Έρευνας
1. Εισαγωγή
2. Η οντική βάση
3. Εμβέλεια του κοινωνικού προσδιορισμού
4. Σχέση νοητικών παραγώγων και οντικής βάσης
5. Λειτουργίες των νοητικών παραγώγων
6. Κριτικές επισημάνσεις
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Μεταφυσική και γνωσιοθεωρία
1. Γνωσιοθεωρία ή επιστημολογία;
2. Γνωσιοθεωρητικός προοπτικισμός
3. Ιστορισμός, μια τυπολογία
4. Ιστορισμός και αλήθεια
5. Η ολοποίηση της ιστορίας
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Η μέθοδος της κοινωνιολογίας της γνώσης
1. Σχεσιοκρατία και κοινωνική κατανόηση
2. Ερμηνεία και κοσμοθεώρηση
3. Μια τριμερής θεωρία νοήματος
4. Η ερμηνευτική-εξηγητική μέθοδος
5. Αντικειμενικότητα και καθολικότητα
6. Αλήθεια και αυτοαναφορά
7. Το πρόβλημα της Σύνθεσης
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
KARL POPPER
ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΟΛΙΣΜΟΥ
Εισαγωγή
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Η κριτική του ιστορικισμού
1. Το νόημα του όρου ιστορικισμός
2. Το κοινωνιολογικό υπέδαφος
3. Κριτική της ιστορικιστικής φιλοσοφίας
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Ατομικισμός και ολισμός
1. Εισαγωγή
2. Η μέθοδος της κατανόησης
3. Φιλοσοφικές προϋποθέσεις του ολισμού
4. Ολική γνώση και κοινωνικός σχεδιασμός
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Μεθοδολογικός ατομικισμός. Κριτική της διαλεκτικής ολότητας
1. Το πρόγραμμα του μεθοδολογικού ατομικισμού
2. Η καταστασιακή ανάλυση
3. Η έριδα για τον θετικισμό
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ
Σημειώσεις πρώτου κεφαλαίου. (Μέρος πρώτο)
Σημειώσεις δευτέρου κεφαλαίου (Μέρος πρώτο)
Σημειώσεις τρίτου κεφαλαίου (Μέρος πρώτο)
Σημειώσεις πρώτου κεφαλαίου (Μέρος δεύτερο)
Σημειώσεις δευτέρου κεφαλαίου (Μέρος δεύτερο)
Σημειώσεις τρίτου κεφαλαίου (Μέρος δεύτερο)
ΠΙΝΑΚΕΣ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ