ΜΙΜΗΣΙΣ

Παρουσίαση

Ο Τζωρτζ Στάινερ χαρακτηρίζει το βιβλίο αυτό του Άουερμπαχ "μεγαλειώδη μελέτη", "έργο εξαιρετικού διαμετρήματος" και ένα από "τα μέγιστα επιτεύγματα της συγκριτικής γραμματολογίας", ενώ ο Έντουαρντ Σαΐντ έχει γράψει ότι η Μίμησις είναι "ένα από τα πλέον αξιοθαύμαστα και σημαντικά βιβλία λογοτεχνικής κριτικής που εμφανίστηκαν ποτέ... ένα μνημειώδες έργο".
Στο έργο αυτό, που γράφτηκε μεταξύ των ετών 1942 και 1945, ο Άουερμπαχ ερευνά τους διάφορους τρόπους ερμηνείας και απεικόνισης της πραγματικότητας στην ευρωπαϊκή λογοτεχνική δημιουργία για ένα τεράστιο χρονικό διάστημα που καλύπτει τρεις χιλιετίες. Ο Άουερμπαχ αναλύει, ερμηνεύει και συγκρίνει έναν μεγάλο αριθμό κειμένων, ξεκινώντας από τον Όμηρο και τη Βίβλο και συνεχίζοντας με τον Δάντη, τον Σαίξπηρ, τον Θερβάντες κ.α., για να καταλήξει στη λογοτεχνία του εικοστού αιώνα και σε συγγραφείς όπως ο Μαρσέλ Προυστ και η Βιρτζίνια Γουλφ. Φωτίζει έτσι με πολλά παραδείγματα και από πολλές οπτικές γωνίες το γεγονός ότι η λογοτεχνία, από την αρχαιότητα ως τη σύγχρονη εποχή, υπήρξε και παραμένει ένας εξαιρετικά εύγλωττος μάρτυρας της ανθρώπινης ιστορίας και της κοινωνικής πραγματικότητας. Αναδεικνύει παράλληλα τους κυριότερους σταθμούς της μακράς εξελικτικής διαδικασίας που καταλήγει, στις αρχές του 19ου αιώνα στη Γαλλία, στην ανάπτυξη του σύγχρονου ρεαλισμού, εκείνης δηλαδή της λογοτεχνικής μίμησης της ζωής που αναμειγνύει το υψηλό με το γκροτέσκο ύφος και αποδίδει κεντρική θέση στον πρακτικό βίο και στην καθημερινή πραγματικότητα. Με τον χριστιανισμό είχε αρχίσει ήδη η αμφισβήτηση της αρχαίας διδασκαλίας περί υφολογικών βαθμίδων στη λογοτεχνική ανάπλαση της πραγματικότητας, με βάση την οποία ο πρακτικός βίος αποδιδόταν μόνο στο πλαίσιο ενός ταπεινού ή μεσαίου ύφους. Ο ρεαλισμός απλώνει τις ρίζες του στον Μεσαίωνα και στην Αναγέννηση, καθώς τα καθημερινά φαινόμενα της πραγματικότητας μπορούσαν τότε να εκτίθενται σε ένα σοβαρό και νοηματικά μεστό πλαίσιο. Με εντυπωσιακή πολυμάθεια και συναρπαστική δεξιοτεχνία, ο Άουερμπαχ προσφέρει στον αναγνώστη μια πολύτιμη ερμηνευτική πρόσβαση σε όλους σχεδόν τους αιώνες και σε όλες τις περιοχές της ευρωπαϊκής λογοτεχνικής κληρονομιάς. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

Η «Μίμησις» είναι εν πλήρη επιγνώσει ένα βιβλίο γραμμένο από έναν συγκεκριμένο άνθρωπο, σε συγκεκριμένες συνθήκες, στις αρχές της δεκαετίας του 1940». Η «Μίμησις» παραμένει έργο εξαιρετικού διαμετρήματος. Το έχουμε ανάγκη για έναν ειδικό λόγο. Στις μέρες μας, ότι λείπει περισσότερο στην επαφή μας με τη μεγάλη λογοτεχνία και στην κατανόησή της είναι η χαρά. Το εξαίσιο θαύμα του πράγματος, το γέλιο ακόμα και στη δημιουργία του τραγικού - μόνον ο Νίτσε ίσως βρήκε να το πει - καταυγάζουν τη σοφία του Άουερμπαχ. Ξέρει ότι τα έργα των μεγάλων δημιουργών είναι για μας δώρημα, απρόβλεπτο, βασανιστικό καμιά φορά, αλλά με τον τρόπο του θαυματουργό. Αν ο Όμηρος και ο Δάντης δεν υπήρχαν, ή αν είχαν χαθεί; Μια βαθιά αγαλλίαση για την καλή μας τύχη διαπνέει αυτό το βιβλίο. Του χρωστούμε χάρη. (Απόσπασμα από τον πρόλογο της έκδοσης)