Η ΙΔΕΑ ΤΟΥ ΡΕΠΟΥΜΠΛΙΚΑΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ - ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ

Παρουσίαση

[...] Τα δύο μικρά δοκίμια που έχουν περιληφθεί στον παρόντα τόμο κατέχουν, παρά τη μικρή τους έκταση, ξεχωριστή θέση στο φιλοσοφικό έργο του Κασσίρερ. Κυρίως γιατί φωτίζουν τη δυνατότητα γόνιμης εφαρμογής της θεωρίας των συμβολικών μορφών στο σύνθετο πεδίο της πολιτικής θεωρίας και πράξης.
Στο πρώτο δοκίμιο, το οποίο επιγράφεται "Η ιδέα του ρεπουμπλικανικού πολιτεύματος" και βασίζεται σε ομιλία που εκφώνησε ο Κασσίρερ στις 11 Αυγούστου του 1928, ο Γερμανός στοχαστής υπερασπίζεται με πάθος το Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης υπογραμμίζοντας ότι οι θεμελιώδεις αρχές του δεν έχουν τις ρίζες τους στην πολιτική φιλοσοφία του Χόμπς και του Ρουσσώ αλλά στην ιδεαλιστική φιλοσοφία του Λάιμπνιτς και του Καντ.
Απεναντίας, στο δεύτερο δοκίμιο, το οποίο φέρει τον τίτλο "Διαφωτισμός" και δημοσιεύτηκε το 1931 στον πέμπτο τόμο της περίφημης Εγκυκλοπαίδειας των Κοινωνικών Επιστημών, ο Κασσίρερ προχωρά πολύ πιο πέρα από τον άκαμπτο ηθικισμό που χαρακτηρίζει τον καντιανό Διαφωτισμό προκειμένου να προσδώσει καινούριο και επίκαιρο νόημα στη γνωστή φράση του Βάκωνα: veritas est filia temporis και να αναδείξει τη βαθύτερη σημασία του θεμελιώδους δικαιώματος -ρητά προσδιορισμένου από τον Ουμανισμό της Αναγέννησης- στη διαφύλαξη της ακεραιότητας του ατόμου. (Από τον πρόλογο της έκδοσης)