Η ΞΕΝΟΙΑΣΤΗ ΓΕΝΙΑ ΤΟΥ 1930

Παρουσίαση

Οι ίδιοι οι υπερρεαλιστές, ξένοι και Έλληνες, ακόμα και με τη μανία τους για την ψυχανάλυση, μας βοήθησαν να κατανοήσουμε την ουσία της αυτόματης γραφής τους, καθώς και τη σχέση της με την "έμπνευση" των προηγούμενων και των επόμενων ποιητών. Άλλωστε ο χρόνος ζωής του άκρατου υπερρεαλισμού υπήρξε σύντομος, τόσος όσος χρειάστηκε για την ανάγνωσή του από εκείνους που επρόκειτο να μας οδηγήσουν στην καινούργια, καθαρή και ωραία νεοελληνική ποίηση, η οποία συμπλήρωσε κιόλας ζωή εβδομήντα χρόνων.
Το 1935, χρονιά που τυπώνεται η "Υψικάμινος" του Εμπειρίκου, κυκλοφορεί το "Μυθιστόρημα" του Σεφέρη και δημοσιεύονται τα πρώτα ποιήματα του Ελύτη, ενώ ένα χρόνο μετά θα τυπωθεί ο "Επιτάφιος" του Ρίτσου. Πρόκειται για τρεις από τους ποιητές που οδήγησαν στην ανάνηψη της λογοτεχνίας μας και έδειξαν μια ακόμα φορά ότι γνήσια και μεγάλη Τέχνη δεν γίνεται από ψυχικά άρρωστους. Δεν γίνεται από άτομα έντρομα απέναντι στα υπαρξιακά τους προβλήματα, ούτε από περιστασιακούς ποιητές αδικημένους από τον έρωτα... (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

1: Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ
Α: Οι γενιές και τα γεγονότα - Ο Α' και ο Β' Παγκόσμιος πόλεμος - Τα συμφέροντα και οι συμμαχίες: "ελεύθερος κόσμος" και "εθνικοσοσιαλισμός" - Οι εξελίξεις στην Ελλάδα
Β: Το βιοτικό επίπεδο του λαού, τα αγαθά και η συνείδηση της ύπαρξής τους - Ατομικές ελευθερίες, ανεξαρτησία του έθνους και του ατόμου - Η συμπεριφορά των ατόμων
2: Η ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΝΙΑ ΤΟΥ 1930
Α: Η ανάνηψη της λογοτεχνίας και οι πεζογράφοι - Μυριβήλης, Κοσμάς Πολίτης, Βενέζης, Θεοτοκάς, Καραγάτσης, Πετσάλης, Τερζάκης, Πρεβελάκης, Αθανασιάδης - Η αναγέννηση του Θεάτρου: Σπύρος Μελάς
Β: Οι "αρχηγέτες" του ελληνικού υπερρεαλισμού: Θεόδωρος Ντόρρος και Νικόλαος Καλαμάρης
Γ: Η κοινωνικοπολιτική συμπεριφορά της γενιάς του 1930 - Ο σύντομος χρόνος "ζωής" του άκρατου υπερρεαλισμού
3: ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ
Α: Η αυτόματη γραφή, το υποσυνείδητο και η ψυχανάλυση - Οι Γάλλοι και οι Έλληνες υπερρεαλιστές
Β: Ανδρέας Εμπειρίκος
Γ: Νίκος Εγγονόπουλος
4: ΠΟΙΗΤΕΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΑΣ ΤΟΥ 1930
Α: Η αιτία της αποτυχίας κάποιων, παρά το αξιόλογο ταλέντο τους
Β: Αλέξανδρος Μπάρας - Αλέξανδρος Μάτσας - Δημήτριος Αντωνίου
Γ: Γιώργος Σαραντάρης
Δ: Νίκος Γκάτσος
5: ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ
Α: Αρχή με τους κανόνες της παράδοσης, στη μορφή και στο περιεχόμενο - Η κυριαρχία του συναισθήματος
Β: Δυο συγκεντρωτικές εκδόσεις - Η πρώτη του 1972
Γ: Η δεύτερη συγκεντρωτική έκδοση του 1991 - Ο Προμηθέας ή το παιχνίδι μιας μέρας -Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη
6: ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ
Α: Οι αιτίες της αργοπορημένης εμφάνισης - Στροφή, Στέρνα και απαισιοδοξία - Το Τετράδιο γυμνασμάτων και η ολοκληρωτική απουσία της νεότητας
Β: Το "Μυθιστόρημα" και η ρήξη με την παράδοση - Η επίδραση του Έλιοτ
Γ: Ό,τι δεν κατορθώθηκε εξαιτίας της ψυχοσύνθεσης, το κατορθώνουν τα γεγονότα - "Ημερολόγιο καταστρώματος" Α' και Β' - Ο "Τελευταίος σταθμός" και οι αλήθειες του
Δ: Ο δρόμος της επιστροφής με την "Κίχλη" - ...Κύπρον ου μ' εθέσπισεν: η άφιξη στο μηδέν
7: ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ
Α: Ο καταλύτης της χρόνιας ψυχικής νόσου - Το λαμπρό ένστικτό του
Β: "Προσανατολισμοί": ένα ερωτηματολόγιο που υπαγορεύει χαρμόσυνες απαντήσεις - Ο" Ήλιος ο πρώτος" και τα στοιχεία που συνθέτουν την ευφροσύνη του ποιητή - "Άσμα ηρωικό και πένθιμο": προπομπός του υψηλού
Γ: "Το άξιον εστί": ένα αριστούργημα που μας περνά από το ένστικτο στους προβληματισμούς - Ο ανθρώπινος αγώνας ως κύριο στοιχείο της αληθινής αισιοδοξίας - "Έξι και μια τύψεις για τον ουρανό"
Δ: "Το Φωτόδεντρο και η δέκατη τέταρτη ομορφιά" - Μια σχετική επιστολή του Ελύτη - "Το μονόγραμμα" - "Ο ήλιος ο ηλιάτορας" - "Τα ρω του έρωτα"
Ε: Μαρία Νεφέλη: έντονο το αυτοψυχογραφικό στοιχείο - Μια φιλολογική διαμάχη γύρω από τις επιρροές - Οι τελευταίες συλλογές
8: ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
Α: Η πολυγραφία και οι συνέπειές της - Η στάση των κριτικών και των ιστορικών της λογοτεχνίας απέναντι στον Ρίτσο
Β: Ο ποιητής γενικώς - Το εύρος των ενδιαφερόντων και των προβληματισμών του Ρίτσου - Παρελθόν, παρόν και μέλλον
Γ: Πρώτη περίοδος: παραδοσιακή τεχνική με σύγχρονο περιεχόμενο - Δεύτερη περίοδος: ελεύθερος και μουσικότατος στίχος - "Εαρινή συμφωνία" - "Το εμβατήριο του Ωκεανού" και η οροθέτηση του τρόπου της ώριμης εργασίας του - Τρίτη περίοδος: μια αριστουργηματική τριλογία και ένα αριστουργηματικότερο εμβόλιμο έργο
Δ: Από το υψηλό στο υψηλότερο - Εμπνεύσεις από την ελληνική μυθολογία
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΙΤΛΩΝ