ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Παρουσίαση

Το συνταγματικό δίκαιο διδάσκεται στο πρώτο έτος των νομικών σπουδών.
Η διδασκαλία του, γενικά, συμβαδίζει με τις εξίσου κλασικές διδασκαλίες του αστικού δικαίου, της ιστορίας ή της πολιτικής οικονομίας. Και όμως αυτή η τόσο συνηθισμένη κατάσταση κρύβει φοβερές δυσκολίες; Τι είναι το συνταγματικό δίκαιο; Τι σημαίνει η παρουσία του στα πλαίσια της νομικής εκπαίδευσης;
Οι απαντήσεις δεν είναι εύκολες, γιατί ενώ μπορεί όλοι να συμφωνούν πως δεν μπορεί το συνταγματικό δίκαιο να διδάσκεται όπως εδώ και πολλά χρόνια, λίγοι είναι οι νομικοί που θα έλεγαν με σιγουριά ποια είναι ακριβώς η θέση που θα πρέπει να κατέχει αυτός ο κλάδος του δικαίου. Η μελέτη αυτή επεμβαίνει λοιπόν σε μια συζήτηση πάντα επίκαιρη και ανοικτή. (Από την εισαγωγή της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Εισαγωγή
1. Αδύνατη η εμμονή στο "καθαρό" συνταγματικό δίκαιο
2. Οι μεθοδολογικές αμφιταλαντεύσεις
3. Υπόθεση εργασίας: τρόποι παραγωγής και πολιτικές μορφές
ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ: Τύποι και μορφές του Κράτους
1. Ανεπάρκεια των παραδοσιακών κατατάξεων
2. Πρόταση για θεμελίωση της κατάταξης: οι τρόποι παραγωγής
1. Οι πολιτικές μορφές των μη καπιταλιστικών κοινωνιών
Ι. Το Κράτος του ασιατικού τρόπου παραγωγής
Α. Οι κοινωνικές σχέσεις της κοινωνίας του "ασιατικού" τρόπου παραγωγής
α. Οι κοινότητες βάσης
β. Η γραφειοκρατική κάστα
Β. Το δεσποτικό Κράτος
Γ. Ο ασιατικός τρόπος παραγωγής και ο σημερινός κόσμος
II. Η δουλοκτητική κοινωνία: από την Πόλη-Κράτος στην αυτοκρατορία
Α. Οι κοινωνικές σχέσεις στην αρχαιότητα: ο δουλοκτητικός τρόπος παραγωγής
Β. Από την πρώτη κρατική μορφή (Πόλη-Κράτος) στην Αυτοκρατορία
Γ. Ίχνη της Πόλης-Κράτους στη σημερινή εποχή;
III. Η φεουδαλική κοινωνία
Α. Οι κοινωνικές σχέσεις στη φεουδαλική κοινωνία
Β. Οι φεουδαλικές πολιτικές μορφές
α. Ο φεουδαλικός πολιτικός κερματισμός και η υποτέλεια
β. Δίκαιο και πολιτική στη φεουδαλική κοινωνία
Γ. Ευρωπαϊκή φεουδαρχία και φεουδαρχίες του Τρίτου κόσμου
α. Ιδιαιτερότητα των μη ευρωπαϊκών φεουδαρχιών
β. Το φεουδαλικό σύστημα σήμερα
2. Τα Κράτη των καπιταλιστικών κοινωνιών
Ι. Το Κράτος της φάσης της πρωταρχικής συσσώρευσης
Α. Το γαλλικό απολυταρχικό Κράτος (ΧVI - ΧVΙΙΙ αι.), Κράτος μετάβασης από τη φεουδαρχία στον καπιταλισμό
α. Η αναπαράσταση του απολυταρχικού Κράτους
β. Το απολυταρχικό Κράτος, Κράτος μετάβασης
Β. Οι σύγχρονες πολιτικές μορφές καπιταλισμού πρωταρχικής συσσώρευσης
II. Το Κράτος της φάσης της διευρυμένης αναπαραγωγής του κεφαλαίου
Α. Το φιλελεύθερο Κράτος του ανταγωνιστικού καπιταλισμού
α. Οι συνταγματικές αρχές του φιλελεύθερου Κράτους
β. Οι μορφές διακυβέρνησης του φιλελεύθερου Κράτους
Β. Το αυταρχικό Κράτος του μονοπωλιακού καπιταλισμού
α. Οι θεσμικές μορφές του Κράτους του μονοπωλιακού καπιταλισμού
β. Το "Κράτος των μονοπωλίων" και οι συνταγματικές κατηγορίες
III. Το δικτατορικό Κράτος των κρίσεων του καπιταλισμού
Α. Το βοναπαρτικό Κράτος
α. Οι βοναπαρτικοί θεσμοί
β. Το βοναπαρτικό Κράτος ως πρωτότυπη μορφή διακυβέρνησης
Β. Το φασιστικό Κράτος
α. Οι κοινωνικοοικονομικές βάσεις του φασισμού
β. Μορφές του φασιστικού Κράτους
3. Τα Κράτη των κοινωνιών της μετάβασης στον σοσιαλισμό
Ι. Το επαναστατικό Κράτος: η ρήξη από την οποία περνά η μετάβαση στον σοσιαλισμό
Α. Το σοβιετικό Κράτος της επανάστασης του Οκτώβρη 1917
α. Η πολιτική συγκυρία
β. Το σοβιετικό σύνταγμα του 1918
Β. Οι σύγχρονες επαναστατικές εμπειρίες
α. Το κινέζικο καθεστώς
β. Η κινέζικη πολιτική μορφή
II. Το σοσιαλιστικό Κράτος με γραφειοκρατική παραμόρφωση
Α. Η διαδικασία της γραφειοκρατικής παραμόρφωσης
α. Οι θεσμικοί παράγοντες "αιτίες" ορατές
β. Οι κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες: στη βάση της γραφειοκρατίας οι ταξικές σχέσεις
Β. Οι θεσμικές μορφές του γραφειοκρατικού Κράτους
α. Το σταλινικό Κράτος
β. Το Κράτος ολόκληρου του λαού: ο ψευδής μαρασμός του γραφειοκρατικού Κράτους
ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ: Κρατική μορφή της κοινωνικής ζωής
1. Τέλος της θεωρίας του Κράτους;
2. Το εγελιανό σχήμα στη "θεωρία" του Κράτους των νομικών
3. Για μια κριτική του Κράτους
1. Η προέλευση του Κράτους: από την απουσία σκέψης στις υποθέσεις εργασίας
Ι. Η απουσία σκέψης των νομικών: "Τα συστατικά στοιχεία" του Κράτους
Α. Πρώτο στοιχείο: πληθυσμός ή έθνος;
Β. Δεύτερο στοιχείο: έδαφος ή χώρα
α. Προοδευτικός προσδιορισμός των συνόρων
β. Ομοιογενοποίηση του εθνικού χώρου ως εδάφους
Γ. Τρίτο στοιχείο: οργάνωση δημόσιων εξουσιών
α. Θεμελίωση της εξουσίας: η νομιμοποίηση
β. Το πρόβλημα της εκ του νόμου εξουσίας
ΙΙ. Οι υποθέσεις για την προέλευση του Κράτους
Α. Η υπόθεση της "ιδέας του Κράτους" και η επιστροφή στη λογική του ορθού λόγου της "θεσμοποιημένης εξουσίας"
Β. Οι υποθέσεις με αφετηρία τις κοινωνικές τάξεις
2. Η λειτουργία του Κράτους: μύθοι και πραγματικότητες
[...]