ΟΤΑΝ ΟΙ ΑΣΤΟΙ ΕΓΙΝΑΝ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ

Παρουσίαση

... Καμιά γυναίκα δεν έβγαινε στις Κυδωνίες χωρίς να είναι στολισμένη με τα χρυσαφικά της, δείγμα της οικονομικής κατάστασης του άντρα της. Και οι φτωχές φορούσαν τη χοντρή τους αλυσίδα και τα δακτυλίδια τους και τα σκουλαρίκια τους...
Μας φώναζαν πρό-σφίγγες, τουρκόσπορους, ακρίδες, συμμαζώματα. Μας πετούσαν τα παιδιά τους πέτρες και μας γάβγιζαν τα σκυλιά τους στα στενοσόκακα...
Δεν είχαμε πού να μείνουμε. Δεν ξέραμε τι να κάνουμε. Μαζευόμαστε όλοι μαζί και κλαίγαμε. Καλοτυχίζαμε τους πεθαμένους μας... (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Η δραματική περιπέτεια του Ελληνισμού, από τη στιγμή που κατορθώνει να αποτινάξει την οθωμανική κυριαρχία από το νότιο τμήμα του ελλαδικού χώρου και να δημιουργήσει ανεξάρτητη εθνική-κρατική εστία (ενώ μένει έξω από τα σύνορα του ελληνικού κράτους ένα μεγάλο μέρος Ελλήνων με αναπτυγμένη τη συνείδηση της εθνικής τους ταυτότητας), εξακολουθεί να είναι και σήμερα βίωμα και όχι παρελθόν. Οι Έλληνες πρόσφυγες από την Τουρκία, από τη Βουλγαρία, την Αίγυπτο, από τη Ρωσία και τη Γεωργία, από την Κύπρο, από την Αλβανία αποτελούν ένα φλέγον θέμα της πολιτικής και κοινωνικής ζωής του τόπου. Παρά τη διαφορετική τους προέλευση, οι ομάδες των προσφύγων παρουσιάζουν αρκετά κοινά σημεία. Ωστόσο, κάθε προσφυγική κοινωνία έχει τα ιδιαίτερά της χαρακτηριστικά, όχι μόνον επειδή η έξοδος υπαγορεύτηκε από ποικίλες πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές και διεθνείς συγκυρίες, αλλά και γιατί αναπτύχθηκε κάτω από διαφορετικές συνθήκες. Η περίπτωση των Κυδωνιατών-Αϊβαλιωτών που εξετάζω είναι εντελώς ιδιόμορφη, αφού οι Κυδωνίες είχαν πετύχει, με την ανοχή της Υψηλής Πύλης, να δημιουργήσουν μια μεγάλη, ανεξάρτητη και πραγματικά ελεύθερη ελληνική νησίδα μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Η έρευνα ενός τέτοιου θέματος, το οποίο εμπίπτει στην ιστορία του μητροπολιτικού όσο και του αλύτρωτου Ελληνισμού, δεν έτυχε ως τώρα της δέουσας προσοχής. Δύο ιστορίες των Κυδωνιών που δημοσιεύτηκαν δεν ανταποκρίνονται στις επιταγές της ιστορικής επιστήμης άλλωστε, ουσιαστικά, δεν ασχολούνται με το θέμα των προσφύγων. Έτσι ξεκίνησε η συστηματική και μακροχρόνια ενασχόλησή μου με το ζήτημα των Κυδωνιατών προσφύγων οι οποίοι με οδηγούσαν συνεχώς στις πηγές της ιστορίας των Κυδωνιών. [...] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Εισαγωγή
Α' Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ
1. Ο ιδρυτικός μύθος των Κυδωνιών
2. Κοινωνική δομή και διοίκηση
3. Η ανασύνταξη του κοινωνικού χώρου
4. Οικονομική άνθηση και εθνική συνείδηση
5. Η έξοδος
Β' Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ
1. Η υποδοχή
2. Η αλληλεγγύη
3. Η αγροτική αποκατάσταση
4. Η αστική αποκατάσταση
5. Η υπερηφάνεια της καταγωγής
6. Η αβεβαιότητα του μέλλοντος
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ