ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΣΤΗ ΔΙΝΗ ΤΟΥ ΨΥΧΡΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Παρουσίαση

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας Α' (1948-1972) αποτελεί εξέχουσα μορφή της Ορθόδοξης Εκκλησίας στα νεότερα χρόνια. Η ανάρρησή του στον Οικουμενικό Θρόνο το 1948 συνέπεσε με την αρχή του Ψυχρού Πολέμου. Στην πραγματικότητα δεν επρόκειτο για σύμπτωση ο ιεράρχης αυτός πληρούσε όλες τις προϋποθέσεις, ώστε το δυτικό στρατόπεδο να του εμπιστευτεί την ηγεσία του ορθόδοξου πληρώματος. Στη νέα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ψυχροπολεμική συγκυρία η εκκλησία αποτελούσε και αυτή πεδίο αντιπαράθεσης της φιλελεύθερης Δύσης με τον ιδεολογικό αντίπαλό της, την κομμουνιστική Ανατολή. Επιβαλλόταν λοιπόν το Οικουμενικό Πατριαρχείο να συμπαραταχθεί και αυτό στο δυτικό στρατόπεδο. Κάτι τέτοιο το 1948 μπορούσε να το εγγυηθεί μόνο ο μέχρι τότε Αρχιεπίσκοπος Βορείου και Νοτίου Αμερικής Αθηναγόρας Σπύρου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Βραχυγραφίες
Πρόλογος
Εισαγωγή
1. Το θέμα και οι λόγοι της επιλογής του
2. Στόχοι και μέθοδος
3. Δομή
Βιογραφικό σημείωμα Πατριάρχη Αθηναγόρα
1. Τα παιδικά χρόνια
2. Τα σχολικά χρόνια
3. Διάκονος στο Μοναστήρι
4. Διάκονος στην Αθήνα
5. Μητροπολίτης Κερκύρας και Παξών
6. Αρχιεπίσκοπος Βορείου και Νοτίου Αμερικής
7. Οικουμενικός Πατριάρχης
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι: ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΛΑΙΣΙΟ
1.1 Το διεθνές πλαίσιο της εποχής
1.2 Η κατάσταση σε Ελλάδα και Τουρκία
1.2.1 Η κατάσταση στην Ελλάδα
1.2.2 Η κατάσταση στην Τουρκία
1.3 Εκκλησία και Ψυχρός Πόλεμος
1.3.1 Ορθόδοξη Εκκλησία
1.3.2 Οικουμενικό Πατριαρχείο
1.3.3 Καθολική Εκκλησία
1.3.4 Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών
ΚΕΦΑΛΑΙΟ II: ΟΙ ΔΥΣΧΕΡΕΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΑΣ ΜΑΞΙΜΟΥ: ΠΩΣ ΑΝΟΙΓΕΙ Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΘΗΝΑΓΟΡΑ
2.1 Ο Μάξιμος ως την εκλογή του σε Οικουμενικό Πατριάρχη
2.2 Η εκλογή του Μαξίμου ως Οικουμενικού Πατριάρχη
2.3 Η ενθρόνιση του Μαξίμου και οι πρώτες δυσκολίες
2.4. Η αρχική εκδήλωση της ασθένειας Μαξίμου
2.5 Ζυμώσεις στο Οικουμενικό Πατριαρχείο
2.5.1 Η στάση των μητροπολιτών της Συνόδου
2.5.2 Η τουρκική στάση
2.5.3 Η αμερικανική στάση
2.5.4 Η ελληνική στάση
2.6 Το ταξίδι του Μαξίμου στην Αθήνα
2.6.1 Η ιατρική αγωγή του Μαξίμου στην Αθήνα
2.6.2 Το τέλος του ταξιδιού του Μαξίμου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ III: ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΚΛΟΓΗ ΤΟΥ ΑΘΗΝΑΓΟΡΑ
3.1 Οι ζυμώσεις για την υποψηφιότητα του Αθηναγόρα
3.1.1 Οι πρώτες αναφορές στον Αθηναγόρα
3.12 Η προβολή της υποψηφιότητας Αθηναγόρα
3.1.3 Οι υποψήφιοι στις αρχές του 1947
3.14 Η προώθηση της υποψηφιότητας Αθηναγόρα από την ελληνική κυβέρνηση
3.15 Η ανάμιξη των Βρετανών την άνοιξη του 1947
3.16 Οι εξελίξεις το καλοκαίρι του 1947
3.2 Η υποψηφιότητα του Αθηναγόρα ως μοναδική και ισχυρή
3.2.1 Η περίοδος της εδραίωσης
3.2.2 Οι εξελίξεις στα τέλη του 1947
3.2.3 Τα Χριστούγεννα του 1947 στο Φανάρι
3.3 Οι εξελίξεις κατά το 1948
3.3.1 Η δραστηριότητα του Σκέφερη
3.3.2 Οι οδηγίες της ελληνικής κυβέρνησης
3.3.3 Οι επαφές του Σκέφερη με την τουρκική ηγεσία
3.3.4 Η επίδραση των κινήσεων Σκέφερη
3.3.5 Η εκλογή Μαξίμου ως Προέδρου Εφέσου
3.3.6 Διεργασίες σε διεθνές επίπεδο
3.3.7 Οι εξελίξεις στο Φανάρι την άνοιξη του 1948
3.3.8 Η συνέχιση των επιπλοκών
3.3.9 Ανησυχίες στις αρχές καλοκαιριού 1948
3.3.10 Η ανάκτηση της δυναμικής της υποψηφιότητας Αθηναγόρα
3.3.11 Οι διεργασίες από τα μέσα καλοκαιριού 1948
3.3.12 Πιέσεις στον Μάξιμο να παραιτηθεί
3.3.13 Σχέδιο ανατροπής της υποψηφιότητας του Αθηναγόρα
3.3.14 Κρίσιμες εξελίξεις λίγο πριν την εκλογή
3.3.15 Η παραίτηση του Μαξίμου
3.4 Η εκλογή του Αθηναγόρα ως Πατριάρχη
3.4.1 Οι πρώτες κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης
3.4.2 Οι εξελίξεις στο Φανάρι μετά την παραίτηση Μαξίμου
3.4.3 Η ψηφοφορία και η εκλογή του Αθηναγόρα
3.5 Τα γεγονότα μετά την εκλογή
3.5.1 Οι αντιδράσεις στην εκλογή του Αθηναγόρα
3.5.2 Η διευθέτηση της υπηκοότητας
3.5.3 Το μέσο μετάβασης του Αθηναγόρα στην Πόλη
3.5.4 Η άφιξη του νέου Πατριάρχη στην Πόλη
3.6 Η μετά την εκλογή πορεία
3.6.1 Η ευνοϊκή περίοδος της πατριαρχίας
3.6.2 Ο δρόμος προς τα Σεπτεμβριανά
3.6.3 Η αλλαγή της διεθνούς κατάστασης
3.6.4 Η αντίδραση του Αθηναγόρα
Συμπεράσματα
Αρχειακό Υλικό
Βιβλιογραφία