ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Παρουσίαση

Το δημόσιο δίκαιο της υγείας είχε κινήσει το επιστημονικό ενδιαφέρον μου ήδη από την περίοδο εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής μου, διότι ήταν ένας κλάδος του διοικητικού δικαίου με μικρή ανάπτυξη και θεωρητική εμβάθυνση σε σχέση με το αντικείμενό του, την υγειοπροστατευτική δραστηριότητα και την αξία της ζωής και της υγείας του ανθρώπου τις οποίες υπηρετεί. Τα τελευταία χρόνια το δίκαιο της υγείας και άλλοι κλάδοι του ειδικού διοικητικού δικαίου, όπως το δίκαιο του περιβάλλοντος, σημειώνουν μεγάλη ανάπτυξη, κυρίως υπό την επίδραση του διεθνούς και του ευρωπαϊκού κοινοτικού δικαίου, της αλματώδους ανάπτυξης της επιστήμης και της τεχνολογίας και των παγκόσμιων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η δημόσια υγεία και το περιβάλλον, τα οποία απαιτούν συντονισμένη δράση των κρατών. Η νομοθεσία, η νομολογία και η βιβλιογραφία καθημερινά εμπλουτίζονται και δίνεται έμφαση στα θέματα Βιοηθικής, στην προστασία της δημόσιας υγείας και στην οργάνωση και τη λειτουργία υπηρεσιών υγείας υψηλής ποιότητας για το σύνολο του πληθυσμού. Τα θέματα αυτά απασχολούν και την Ελλάδα, που καλείται να ανταποκριθεί σε διεθνείς και ευρωπαϊκούς κανόνες και αρχές του δικαίου, σε ελάχιστα όρια προστασίας, προδιαγραφές υψηλής ποιότητας και δράσεις.
Η πρώτη έκδοση του δημοσίου δικαίου της υγείας εστίαζε στην οριοθέτηση του δημοσίου δικαίου της υγείας, στην οργάνωση των υπηρεσιών υγείας και στα θεμελιώδη δικαιώματα του χρήστη των υπηρεσιών υγείας με βάση τις αρχές λειτουργίας της δημόσιας υπηρεσίας υγείας και με βάση τις αξίες της αυτονομίας και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου.
Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει τις νομοθετικές και νομολογιακές εξελίξεις που έχουν επέλθει στην περίοδο που μεσολάβησε από την πρώτη έκδοση (2009) μέχρι σήμερα (2017). Σημαντικές εξελίξεις είναι η αναδιοργάνωση των συστημάτων υγείας της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου που έχουν αποτελέσει πρότυπα για το ελληνικό σύστημα, η συμπλήρωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας με την οργάνωση του συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, η έκδοση του Κανονισμού της ΕΕ 2016/679/ΕΕ για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και η από την έναρξη της ισχύος του Κανονισμού (25.5.2018) κατάργηση της Οδηγίας 96/46/ΕΚ (που ενσωματώθηκε με τον Ν 2472/1997), η έκδοση της Οδηγίας 2011/24/ΕΕ για την απόδοση των δαπανών νοσοκομειακής και εξωνοσοκομειακής περίθαλψης στην ΕΕ που εφαρμόζεται παράλληλα με τον Κανονισμό 883/2004 και έχει μεταφερθεί στην ελληνική έννομη τάξη με τον Ν 4213/2013 κ.λπ.
Επιπλέον, η παρούσα έκδοση έχει εμπλουτισθεί με τέταρτο μέρος που εξετάζει τη δημόσια υγεία, δηλαδή τις ρυθμίσει της εξουσιαστικής διοίκησης που έχουν σκοπό να προλάβουν και να περιορίσουν προσβολές της υγειονομικής ασφάλειας. Η δημόσια υγεία αξιολογεί τους κινδύνους για την υγεία του πληθυσμού ή μιας ομάδας ανθρώπων, αναπτύσσει στρατηγικές για την πρόληψη των κινδύνων και ελέγχει τα αποτελέσματα αυτών. [...] (Από τον πρόλογο της δεύτερης έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Υποτυπώδης ανάπτυξη του δημοσίου δικαίου της υγείας στο εσωτερικό δίκαιο
Σταδιακή εδραίωση της αυτονομίας του δημοσίου δικαίου της υγείας στο ευρωπαϊκό δίκαιο
Σκοπός και μέθοδος της έρευνας
Α΄ ΜΕΡΟΣ: Η ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Θεμελίωση του δημοσίου δικαίου της υγείας στην κοινωνική αλληλεγγύη
ΚΕΦ.1: Η ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Ι. Η έννοια της υγείας
Ορισμός της υγείας
Η υγεία ως ατομικό και συλλογικό αγαθό
II. Το δικαίωμα προστασίας της υγείας στο Σύνταγμα
Το ατομικό / το κοινωνικό δικαίωμα στην προστασία της υγείας
Το προσωπικό πεδίο εφαρμογής του κοινωνικού δικαιώματος
III. Το δημόσιο δίκαιο της υγείας
Ορισμός του δημοσίου δικαίου της υγείας
Το δημόσιο δίκαιο της υγείας ως κλάδος του δικαίου της κοινωνικής προστασίας
Η διάκριση του δικαίου της υγείας από το δίκαιο της κοινωνικής ασφαλίσεως και το δίκαιο της κοινωνικής πρόνοιας
ΚΕΦ.2: ΥΠΕΡΚΡΑΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Ι. Το διεθνές δίκαιο
Διακρίσεις των διεθνών συμβάσεων που κατοχυρώνουν το δικαίωμα στην προστασία της υγείας
Σημαντικές διεθνείς συμβάσεις που εξειδικεύουν το δικαίωμα στην προστασία της υγείας
Σύγκριση της κατοχύρωσης των δικαιωμάτων στην προστασία της υγείας, της κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας σε διεθνές επίπεδο
II. Το ευρωπαϊκό δίκαιο
Α. Η νομική κατοχύρωση του δικαιώματος στην προστασία της υγείας
Οι διατάξεις για την εσωτερική αγορά
Το άρθρο 168 της ΣΛΕΕ
Η προστασία της υγείας ως δικαίωμα του ανθρώπου
Η πολιτική της ΕΕ και οι δράσεις για την προστασία της υγείας
Β. Η αλληλεπίδραση του δημοσίου δικαίου της υγείας, του περιβάλλοντος και του καταναλωτή στο ευρωπαϊκό δίκαιο
Η κατοχύρωση του δικαιώματος στην προστασία του περιβάλλοντος και των δικαιωμάτων του καταναλωτή
Σύγκριση της νομικής κατοχύρωσης των δικαιωμάτων στην προστασία του περιβάλλοντος, του καταναλωτή και της υγείας
Κοινές αρχές των δικαιωμάτων στην προστασία της υγείας, του περιβάλλοντος και του καταναλωτή
Κοινές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται στα δικαιώματα στην προστασία της υγείας, του περιβάλλοντος και του καταναλωτή
ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ
Το δημόσιο δίκαιο της υγείας ως ιδιαίτερος κλάδος του δικαίου της κοινωνικής προστασίας
Οι αρχές του ευρωπαϊκού δικαίου παράγοντας συνοχής του δημοσίου δικαίου της υγείας
Β΄ ΜΕΡΟΣ: Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
Η έννοια της δημόσιας υπηρεσίας προστασίας της υγείας
ΚΕΦ.1: ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Διακρίσεις
Ι. Χαρακτηριστικά
Τα πρότυπα Bismarck και Beveridge
Το σύστημα υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου
Το σύστημα υγείας της Γαλλίας
II. Κοινά προβλήματα και αρχές για την αντιμετώπισή τους
ΚΕΦ.2: ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ
Ι. Κύρια χαρακτηριστικά και ιδιαιτερότητες του ελληνικού συστήματος [...]
II. Η επίδραση των αρχών του ευρωπαϊκού δικαίου στο ΕΣΥ
ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ
Ο έλεγχος των δαπανών περνάει μέσα από τη συμμετοχή των επαγγελματιών υγείας και των χρηστών στη λειτουργία του συστήματος υγείας
Ιδιότυπη μορφή ανταγωνισμού όσον αφορά στο μέτρο της υψηλής ποιότητας εξωνοσοκομειακών υπηρεσιών υγείας με βάση το ευρωπαϊκό δίκαιο
Η οργάνωση του ΕΣΥ δεν εστιάζεται στην παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας
Γ΄ ΜΕΡΟΣ: ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
Καθιέρωση και διακρίσεις των δικαιωμάτων του χρήστη
ΚΕΦ.1: ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ
Αναβάθμιση της θέσεως του χρήστη των υπηρεσιών υγείας
Ι. Η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας
II. Η πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας
ΚΕΦ.2: ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ
Ο σεβασμός της αξίας και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου
Ο σεβασμός της αυτονομίας του ανθρώπου
ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ
Οι αρχές λειτουργίας των δημόσιων υπηρεσιών εξασφαλίζουν την πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας
Η εξειδίκευση της αξίας και της αυτονομίας του ανθρώπου ασπίδα προστασίας απέναντι στους κινδύνους από την εξέλιξη της επιστήμης στην ιατρική
Δ΄ ΜΕΡΟΣ: Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ
Η ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΠΡΟΛΗΨΗ
Η ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΠΡΟΛΗΨΗ