Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ

Παρουσίαση

Η Αποκάλυψη του Ιωάννη, αυτό το όντως δύσβατο βιβλίο της Κ. Διαθήκης, ελκύει πάντοτε το ενδιαφέρον και την αγάπη των ανθρώπων εξαιτίας του σπάνιου πλούτου που κρύβει στα σπλάχνα του.
Το προφητικό και αποκαλυπτικό αυτό βιβλίο της Αποκάλυψης προσφέρεται για πολλές αναγνώσεις, αλλά και προσφέρει πολλά. Εμείς το διαβάζουμε εκκλησιαστικά. Και χαιρόμαστε την αρχιτεκτονική του αρτιμέλεια, τη φιλολογική του δομή και το σχεδιασμό. Στεκόμαστε με ευλάβεια μπροστά στις πολλές εικόνες και τα σύμβολά του και αναζητούμε τις πραγματικότητες στις οποίες παραπέμπουν. Βρίσκουμε στο βιβλίο αυτό μια εικόνα της Εκκλησίας μέσα στο περιβάλλον της, στο τέλος του πρώτου μ.Χ. αιώνα, αλλά και στο ένδοξο-εσχατολογικό της μέλλον. Μαθαίνουμε, δηλαδή, για τα μέτωπα, με τα οποία τώρα συγκρούεται, αλλά και για την τελική της καταύγαση. Από το βιβλίο αυτό εμπνεόμαστε ελπίδα, αλλά και αγωνιστικότητα, που είναι εκφράσεις της γνήσιας πνευματικότητας. Δεν μας προκαλούν φόβο οι ζοφερές του εικόνες αλλά λαχτάρα για μείωση του πολύμορφου κακού, για δικαιοσύνη, για απαλλαγή από τις πολυώνυμες αντίθεες δυνάμεις. Οι τελικές του οράσεις μας κάνουν να νοσταλγούμε τα έσχατα στην πληρότητά τους. Ο λατρευτικός του τέλος τροπισμός μας δείχνει το δρόμο για ανακάλυψη και εκτίμηση του άλλου "τόπου και τρόπου" των Χριστιανών, δηλαδή του τόπου και τρόπου της Ευχαριστίας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΩΝ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ
Αποκαλυπτική Γραμματεία και η σχέση της με την προφητεία
Η Αποκάλυψη του Ιωάννη και η σχέση της με την Αποκαλυπτική Γραμματεία
Άλλα ειδοποιά γνωρίσματα της Αποκάλυψης
Ο συγγραφέας της Αποκάλυψης
Τόπος και χρόνος συγγραφής της Αποκάλυψης
Υπομνηματισμός της Αποκάλυψης και η σχέση της με τη λατρεία
Βασικοί όροι για την προσέγγιση της Αποκάλυψης
Επικαιρότητα της Αποκάλυψης
Α'. ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΕΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ ΚΑΙ ΕΚΛΟΓΙΚΕΥΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΟΥ
Η ιδιορρυθμία της γλώσσας και της σύνταξης της Αποκάλυψης
Ειδικά γλωσσικά "σφάλματα" της Αποκάλυψης
Άλλες γραφές στη χειρόγραφη παράδοση
Το κείμενο της Αποκάλυψης και η χειρόγραφη παράδοσή του
Αποτίμηση των "σφαλμάτων" και των διορθώσεών τους
Β': ΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ (Τα πρώτα και τα έσχατα σε διάλογο)
Προλεγόμενα
Η φανέρωση του Υιού του ανθρώπου. Οι επτά επιστολές (κεφ. 1-3)
Η συμπαντική λειτουργία (κεφ. 4-5)
Ο πρώτος κύκλος δεινών. Οι έξι σφραγίδες (κεφ. 6)
Το σφράγισμα των εκλεκτών (Αποκ. 7,1-8). Η πρώτη λειτουργική σκηνή των δοξασμένων (Αποκ. 7,9-17)
Η έβδομη σφραγίδα. Η σιγή (Αποκ. 8,1-5). Νέος κύκλος δεινών (Αποκ. 8,6-9,21)
Ο άγγελος και η βιβλιοφαγία του Ιωάννη (Αποκ. 10,1-11). Η μέτρηση του Ναού (Αποκ. 11,1.2). Η δράση, η θανάτωση και η ανάσταση των δύο μαρτύρων (Αποκ. 11,3-13)
Η έβδομη σάλπιγγα. Νέα λειτουργική σκηνή και αίνος του Θεού (Αποκ. 11,15-19)
Η γυνή, η περιβεβλημένη τον ήλιο. Το τέκνο της και ο δράκοντας (κεφ. 12). Τα δύο θηρία (κεφ. 13)
Οι σφραγισμένοι και το αρνίον επί το όρος Σιών (Αποκ. 14,1-7)
Προανάκρουσμα της πτώσης της Βαβυλώνας (Αποκ. 14,8-11). Προληπτική περιγραφή της κρίσης (Αποκ. 14,12-20)
Οι νικητές και η ωδή τους (Αποκ. 15,1-4). Ο κύκλος των πληγών (Αποκ. 15,5-16,16). Πτώση της Βαβυλώνας. Θρήνοι και ουράνιες επευφημίες (Αποκ. 16,17-19,10)
Η δεύτερη παρουσία του στρατηλάτη Λόγου (Αποκ. 19,11-20,15)
Τα έσχατα. Η καινή Ιερουσαλήμ. Η πόλη-ναός (Αποκ. κεφ 21.22)
Συμπέρασμα
Γ': ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΣΚΗΝΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΥΜΝΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ
Ποιές είναι οι λειτουργικές σκηνές και ποιό το υμνικό υλικό της Αποκαλύψεως;
Πώς και που κατανέμονται οι λειτουργικές σκηνές και οι ύμνοι της Αποκάλυψης;
Ποιά είναι η αποστολή των λειτουργικών σκηνών και των ύμνων μέσα στην Αποκάλυψη;
Σε φιλολογικό επίπεδο
Σε αισθητικό επίπεδο
Σε θεολογικό επίπεδο
Σε παραμυθητικό και διδακτικό επίπεδο
Οι λειτουργικές σκηνές και οι ύμνοι της Αποκάλυψης σε συσχετισμό με τη δραματική ποίηση
Επίλογος
Δ': ΟΙ ΖΟΦΕΡΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ ΚΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥΣ
Σύντομη παρουσίαση των ζοφερών εικόνων της Αποκάλυψης
Η λειτουργία των ζοφερών εικόνων μέσα στην Αποκάλυψη του Ιωάννη
Το αντιστάθμισμα των σκληρών εικόνων
Ε': ΕΚΚΛΗΣΙΑ, ΛΑΤΡΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ
Η Αποκάλυψη ως βιβλίο-πρόκληση
Η Αποκάλυψη, βιβλίο της Εκκλησίας
Η Εκκλησία ως λατρεύουσα κοινότητα
Ο λατρευτικός-ευχαριστιακός τροπισμός της Αποκάλυψης
Ειδικότερη σχέση της Αποκάλυψης με τη λατρεία
Ο χαρακτήρας της λατρείας που προβάλει η Αποκάλυψη
ΣΤ': ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Η πνευματικότητα ως λειτουργικό γεγονός
Η πνευματικότητα ως εναρμόνιση θεωρίας και πράξης
Ο πόνος και ο σταυρός ως συντελεστής της πνευματικότητας
Εξουσιαστικές συμπεριφορές και πνευματικότητα
Η πνευματικότητα ως συνταίριασμα θεσμού και χαρίσματος
Η μετάνοια ως πνευματικότητα και η δυναμικότητά της στο σχέδιο του Θεού
Η Αποκάλυψη ως έμπνευση ελευθερίας
Η εικονογράφηση της Αποκάλυψης ως εργαστήρι και έμπνευση πνευματικότητας [...]
Ζ': ΠΡΟΤΥΠΑ ΙΕΡΑΤΙΚΗΣ ΔΙΑΚΟΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ
Η': Η ΚΟΣΜΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ
Θ': Ο ΑΝΤΙΓΝΩΣΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ
Ι': Η ΑΠΟΚΑΥΨΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑΪΣΜΟΥ
ΙΑ΄: ΤΟ ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΚΟ ΟΡΑΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟΥ (Σχόλιο στο Αποκ. 21-22,5)