ΒΑΤΑΝΙΔΗΣ ΣΤΑΘΗΣ - ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ ΜΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟ

Παρουσίαση

Κατά βάθος όλη η ιστορία της ζωγραφικής είναι μία επανεγγραφή. Οι νεότεροι ζωγράφοι είτε ως άσκηση και μαθητεία είτε ως απάντηση στην πρόκληση της αυθεντίας των μεγάλων δασκάλων, δημιουργούν τις συνθέσεις των σχολιάζοντας έμμεσα ή άμεσα τα έργα των παλαιότερων. Βρίσκοντας έτσι, μέσα από την άσκηση και την υποταγή, τον εαυτό τους. Μέσα από τον διάλογο αλλά και τη ζήλεια. Την ταύτιση αλλά και την εναντίωση. Τον θαυμασμό αλλά και την διαφορά. Ούτε και αυτός ο ιδιοφυής και ανατρεπτικός Πικάσο δεν θέλησε να ξεφύγει από αυτόν τον κανόνα. Απεναντίας. Τον νομιμοποίησε ακόμα περισσότερο. Έτσι, σχεδόν σαν φυσική συνέπεια, στους πίνακες των νεότερων ζωγράφων ζουν, υπάρχουν και αναπνέουν οι επιδράσεις, τα θέματα ή τα ίχνη των παλαιότερων σε τρόπον ώστε ο οξυδερκής θεατής να διαβάζει ανάγλυφα το παρελθόν βλέποντας τις εικόνες του τρέχοντος καιρού. Τα πράγματα του παρόντος.
Ο Στάθης Βατανίδης είναι για μένα ένας αγαπημένος φίλος με τον οποίο διατηρώ σχεδόν καθημερινό διάλογο, όπως είναι κι ένας ζωγράφος που ακούει πρόθυμα τις παρατηρήσεις μου εδώ και τρεις περίπου δεκαετίες. Είναι αυτοδίδακτος με την έννοια σύμφωνα με την οποία είμαστε όλοι αυτοδίδακτοι, δηλαδή ο εαυτός μας ο ίδιος είναι ο καλύτερος ή ο χειρότερός μας δάσκαλος. Αν πάντως έπρεπε να του αναγνωρίσω δασκάλους, αυτοί είναι ο Αλέκος Φασιανός κι ο Μάνος Χατζιδάκις. Παράλληλα ο ίδιος διατηρεί μίαν εξαίσια σχέση με τη λαϊκή φόρμα, την άμεση αφήγηση όσο και με εμπειρική, πλην βαθιά γνώση και της καθόλου ιστορίας της τέχνης αλλά και πιο εξειδικευμένα του μοντερνισμού. Έχοντας επισκεφθεί, λόγω επαγγελματικής συγκυρίας, τα πιο σημαντικά μουσεία του κόσμου είχε την ευκαιρία να μελετήσει τα έργα των γκραν μετρ από κοντά, να τα ζηλέψει, να τα αγαπήσει και να τ' αφομοιώσει με παραγωγικό τρόπο, στην προσωπική του έρευνα.
Ο Στάθης Βατανίδης έχει χτίσει, όλα αυτά τα χρόνια, βήμα-βήμα και με πολύ κόπο, έναν προσωπικό κόσμο στον οποίο συμπλέκονται ερωτικές ιστορίες ή αφηγήματα μοναξιάς, στιγμές χαράς ή οδύνης των καθημερινών ανθρώπων, εικόνες από μία πόλη που συνέχεια αλλάζει κι όμως μένει βασανιστικά η ίδια στο βάθος, αναφορές σ' ένα παρελθόν που άλλοτε δυναστεύει κι άλλοτε απελευθερώνει, ευρήματα πλαστικά αλλά και μικρές, ιλουζιονιστικές εκπλήξεις της πανάρχαιας προμάμμης που λέγεται ζωγραφική.
Τα τελευταία χρόνια, νομίζω, ο Βατανίδης έχει δημιουργήσει το opus magnum του. Κατ' ουσίαν φιλοτεχνεί μίαν εικονογραφημένη ιστορία της τέχνης ενσωματώνοντας στις δικές του συνθέσεις αρχετυπικές λεπτομέρειες από τα κλασικά αριστουργήματα, παλαιότερα και νεότερα, που τα γνώρισε είτε ζωντανά είτε από βιβλία και τον συγκλόνισαν. Κάνει δηλαδή αυτό που συνειδητά ή ασυνείδητα επιλέγει να πράξει ο κάθε δημιουργός μόνο που τώρα ο Βατανίδης δεν διαχέει την επίδραση μέσα στην προσωπική του γραφή αλλά αντίθετα τής δίνει ρόλο πρωταγωνιστικό. Άρα επιλέγει με ταπεινοφροσύνη και αισθαντικότητα να διαλεχθεί με τους μεγάλους δασκάλους προσθέτοντας όμως και τη δική του προσωπική ματιά σ' εκείνα τα έργα που ούτως ή άλλως εξελίσσονται μέσα στην πορεία του χρόνου και ξαναζωντανεύουν μαγικά κάτω από κάθε καινούργιο βλέμμα. Κάθε εποχής.
Δεν έχουμε λοιπόν εν προκειμένω μία συλλογή φορμαλιστικών ασκήσεων αλλά μάλλον ένα μικρό μουσείο τσέπης με ουσιαστικό θέμα την διαχρονία και την ανθεκτικότητα της ζωγραφικής και ως έπαθλο τον διάλογο ενός σημερινού δημιουργού με τους προπάτορες που αυτός επιλέγει. [...] (Από τον πρόλογο του συγγραφέα)

Περιεχόμενα

Επίμετρο: Ευγενία Υφαντή
Ζωγραφική: Στάθης Βατανίδης
Διόρθωση κειμένων: Σταύρος Δάλκος