Η ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ ΠΟΛΗ 15ος-19ος ΑΙΩΝΑΣ (ΔΙΤΟΜΟ-ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)

Παρουσίαση

"Η οικονομία της πόλης και η κοινωνική δομή του αστικού πληθυσμού στα Βαλκάνια είναι προβλήματα που δεν έχουν μελετηθεί ούτε οριστεί αρκετά. Για να αναλυθούν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ένα ογκώδες υλικό, όσο το δυνατόν ομοιόμορφο. Επιπλέον, η μελέτη αυτή, πού είναι ήδη πολύπλοκη γιατί αντιμετωπίζει τη σύγκρουση δύο τάσεων ανάπτυξης -φεουδαλικής και καπιταλιστικής- μέσα σε μία μόνο πόλη, δυσχεραίνεται ακόμη περισσότερο γιατί εμπεριέχει καί μια σύγκρουση πολιτισμών. Ο μουσουλμανικός πολιτισμός είχε την ισχυρή υποστήριξη του κράτους και ολόκληρου του πολιτικού και οικονομικού μηχανισμού των κεντρικών και τοπικών αρχών. Άλλα και ο πολιτισμός που βρήκαν οι Τούρκοι στα Βαλκάνια διακρινόταν από βαθιά ριζωμένες παραδόσεις και από τόσο υψηλό επίπεδο ανάπτυξης που άφησε έντονα τα ίχνη του στις νέες κοινωνικές και οικονομικές μορφές. Για να περιγράψουμε τους διαφορετικούς θεσμούς της πόλης και να διερευνήσουμε τα γεγονότα και τις διαδικασίες που ήταν εγγενείς σε ολόκληρο τον αστικό πληθυσμό, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε πολλαπλά κριτήρια.
Οι στόχοι της μελέτης αυτής καθόρισαν τόσο το σχέδιο προσπέλασης όσο και τις μεθόδους που υιοθετήθηκαν. Πρωταρχικός στόχος ήταν να διευκρινιστούν βασικές διαδικασίες και κανονικότητες. Γι' αυτό ακριβώς χρησιμοποιήσαμε αρχειακό υλικό κατάλληλο για στατιστική επεξεργασία. Θα ήταν περιττό να τονίσουμε τη σημασία των αρχειακών σειρών και τα προτερήματά τους σε σχέση με τις αποσπασματικές και μεμονωμένες πληροφορίες. Το υλικό αυτού του είδους προσφέρεται ιδιαίτερα για την έρευνα της κοινωνικοοικονομικής ιστορίας των βαλκανικών λαών, και ως τώρα έχει μείνει εντελώς αχρησιμοποίητο. Μπορούμε να αντισταθμίσουμε τις εγγενείς ανεπάρκειες τέτοιων στοιχείων -το γεγονός ότι υπεραπλουστεύουν τα φαινόμενα και αναδεικνύουν μόνο τα πιο χαρακτηριστικά γνωρίσματα-, αντιπαραθέτοντας τα με πληροφορίες διαφορετικής προέλευσης και μελετώντας παράλληλα μεμονωμένα φαινόμενα και γεγονότα". (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Α' ΤΟΜΟΣ
ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ
Η ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ ΠΟΛΗ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΟΘΩΜΑΝΙΚΟΥ ΦΕΟΥΔΑΛΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟ 15ο ΩΣ ΤΟ 18ο ΑΙΩΝΑ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΤΟ 15ο ΚΑΙ ΤΟ 16ο ΑΙΩΝΑ
1. Η προ-οθωμανική παράδοση των πόλεων
2. Πόλεις στις βαλκανικές επαρχίες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας κατά το 15ο και 16ο αιώνα
3. Κατανομή του αστικού πληθυσμού κατά θρήσκευμα το 15ο και το 16ο αιώνα
4. Ορισμένες τάσεις στην ανάπτυξη των πόλεων το 15ο και 16ο αιώνα
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ ΠΟΛΗ ΣΤΟ ΟΘΩΜΑΝΙΚΟ ΚΡΑΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟ 16ο ΚΑΙ 17ο ΑΙΩΝΑ
1. Η πόλη στο οθωμανικό φεουδαλικό σύστημα
2. Η αγορά της πόλης και οι κρατικές ρυθμίσεις
3. Συντεχνιακή οργάνωση και κρατικές ρυθμίσεις
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: Η ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΟ 18ο ΑΙΩΝΑ
1. Οι τιμές στο Οθωμανικό κράτος και η εκτίμηση της ακίνητης περιουσίας κατά το 18ο αιώνα σύμφωνα με στοιχεία από τα κατάστιχα των Καδήδων
2. Η περιουσιακή κατάσταση του αστικοί πληθυσμού στο Βιδίνι, τη Σόφια και τη Ρούσε, με βάση τις απογραφές περιουσιακών στοιχείων
3. Το χρήμα στις απογραφές κληρονομιών, σημάδι περιουσιακής διαφοροποίησης του αστικού πληθυσμού
Σημειώσεις
Β' ΤΟΜΟΣ
ΒΙΒΛΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΝΕΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ ΠΟΛΗΣ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΦΕΟΥΔΑΛΙΣΜΟ ΣΤΟΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟ ΣΤΙΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΕΣ ΚΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ
1. Για την πρωταρχική συσσώρευση κεφαλαίου στα Βαλκάνια
2. Όψεις της ανάπτυξης της χειροτεχνίας και των συντεχνιών στα Βαλκάνια στο τέλος του 18ου και στις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα
3. Ο κεφαλαιούχος επιχειρηματίας, οργανωτής της διασκορπισμένης βιοτεχνίας
4. Τα πρώτα εργοστάσια στις βαλκανικές επαρχίες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Ο ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΚΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΤΟ 19ο ΑΙΩΝΑ
1. Ο πληθυσμός των βαλκανικών επαρχιών της Οθωμανικής αυτοκρατορίας σύμφωνα με τις επίσημες απογραφές
2. Πληθυσμός και πόλεις στην Ελλάδα και τη Σερβία
3. Πόλεις και εθνοφυλετική σύνθεση του αστικού πληθυσμού στο βιλαέτι του Δούναβη
4. Η μετανάστευση του πληθυσμού προς τα βορειοανατολικά τμήματα της βαλκανικής χερσονήσου στις δεκαετίες του 1860 και 1870
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΣΤΟ ΒΙΛΑΕΤΙ ΤΟΥ ΔΟΥΝΑΒΗ
1. Κατανομή του αστικού φορολογήσιμου πληθυσμού κατά επάγγελμα
2. Κατηγορίες του αστικού πληθυσμού κατά εισόδημα
3. Το πανηγύρι του Χατζήογλου Παζαρτζίκ τη δεκαετία του 1870
4. Αστική ακίνητη περιουσία στο βιλαέτι του Δούναβη, σύμφωνα με την απογραφή του 1866
Σημειώσεις
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ
ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΟΡΩΝ
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ