ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

Παρουσίαση

Όλοι γνωρίζουμε πως οι μεγάλοι Πατέρες και Διδάσκαλοι της Εκκλησίας μας υπήρξαν θεοφώτιστοι, πνευματοκίνητοι. Συχνά όμως το λησμονούμε και προσπαθούμε ν' αντιμετωπίσουμε προβλήματα θεολογικά και εκκλησιαστικά, δηλαδή προβλήματα ζωής και απώλειας πνευματικής, μόνο με τις δικές μας δυνάμεις. Αυτές οπωσδήποτε οφείλουμε να τις ενεργοποιούμε, αλλά δεν αρκούν για να φθάσουμε σε ορθό και δημιουργικό αποτέλεσμα, στην αλήθεια. Εδώ ακριβώς οι μεγάλοι Πατέρες έγιναν για τους αιώνες όλους και για μας δάσκαλοι. Μας έδειξαν ότι για να δημιουργήσουμε κάτι αληθινό, για ν' απαντήσουμε ορθά σ' ένα ζήτημα της εποχής μας πρέπει να δεχθούμε και να βιώσουμε ό,τι πριν από μας δημιούργησαν με τον φωτισμό του αγίου Πνεύματος οι θεολόγοι Πατέρες. Αυτός είναι ο λόγος που μελετάμε και αναλύουμε τους Πατέρες. Όντας πνευματοκίνητοι, ό,τι για την αλήθεια και τη σωτηρία του ανθρώπου είπαν και μας αφορά και πρέπει ν' αποτελεί βάση και σημείο εκκινήσεως της δικής μας προσπάθειας. Με την ελπίδα ότι οι πατέρες των πρώτων αιώνων θ' αποβούν συνειδητά η βάση, από την οποία θα εκκινήσει η προσπάθειά μας για ν' απαντήσουμε στα πολλαπλά πνευματικά ερωτήματα της εποχής, παραδίδουμε τα παρόντα κείμενα στους αδελφούς αναγνώστες. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΣΥΝΤΜΗΣΕΙΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ι. ΕΝΝΟΙΑ, ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΥΡΟΣ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ
1. Ο ΟΡΟΣ ΠΑΤΗΡ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ
2. ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΑΦΟΡΜΕΣ ΤΟΥ
3. ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΘΕΟΛΟΓΟΥΝ ΜΕ ΦΩΤΙΣΜΟ ΤΟΥ ΑΓ. ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
4. Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΩΤΙΣΤΟ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ
5. ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ, ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΥΡΟΣ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ
6. ΤΟ ΘΥΡΑΘΕΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ (ΔΟΜΗ, ΜΟΡΦΗ, ΑΛΗΘΕΙΑ)
7. ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ
8. ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΙΔΙΟΜΟΡΦΙΑ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ
9. ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
10. ΤΟ ΠΩΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΕΩΣ ΚΙ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ
11. ΓΙΑΤΙ ΣΠΟΥΔΑΖΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ
12. "ΟΡΙΣΜΟΣ" ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ. ΤΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΤΟΥ
ΠΑΤΡΟΛΟΓΙΑ:
II. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ, ΔΟΜΗ, ΟΡΙΑ, ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΥΛΗΣ
III. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ, ΣΥΛΛΟΓΕΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ, ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
IV. ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΕΙΔΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ
ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΑΙΩΝΑΣ
1. ΚΛΗΜΗΣ ΡΩΜΗΣ (92-101)
2. ΚΗΡΙΝΘΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΟΙ ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ (ΣΙΜΩΝ, ΔΟΣΙΘΕΟΣ, ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ)
3. ΔΙΔΑΧΗ(ΑΙ) ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ
4. ΙΓΝΑΤΙΟΣ Ο ΘΕΟΦΟΡΟΣ
5. ΠΑΠΙΑΣ
6. ΒΑΣΙΛΕΙΔΗΣ
7. ΑΠΟΚΡΥΦΑ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΑ
8. ΜΑΡΤΥΡΙΟΝ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ
9. ΜΑΡΚΙΩΝ
10. ΙΟΥΣΤΙΝΟΣ Ο απολογητής και μάρτυς (+ περί το 165)
11. ΜΕΛΙΤΩΝ ΣΑΡΔΕΩΝ
12. ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ (περίπου 160-180). Ο οικουμενικός διδάσκαλος
13. ΗΓΗΣΙΠΠΟΣ
14. ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ ΛΥΩΝ Ο θεολόγος της παραδόσεως
15. ΥΜΝΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΙ
16. ΣΥΜΒΟΛΟΝ Der Balizeh
ΤΡΙΤΟΣ ΑΙΩΝΑΣ
17. ΚΛΗΜΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΙ Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΗ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
18. ΤΕΡΤΥΛΛΙΑΝΟΣ (150/60-225/40). Ο σοφιστής χριστιανός
19. ΩΡΙΓΕΝΗΣ (185-253/4) Ο χαλκέντερος αλληγοριστής
20. ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ ΚΑΡΘΑΓΕΝΗΣ (+258). (Ο θεολόγος της Μιας Εκκλησίας)
21. ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ (248-264/5)
22. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΝΕΟΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ Ο θαυματουργός
23. ΠΑΥΛΟΣ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑΣ (ΣΑΜΟΣΑΤΕΥΣ) ΚΑΙ ΜΑΛΧΙΩΝ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ
24. ΥΜΝΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΙ
ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΑΙΩΝΑΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ Δ' ΑΙΩΝΑ
25. ΜΕΘΟΔΙΟΣ (ΟΛΥΜΠΟΥ) (311/2;)
26. ΣΥΝΟΔΟΣ ΝΙΚΑΙΑΣ (325) η Α' Οικουμενική
27. JUVENCUS (330) ο πρώτος λατίνος χριστιανός ποιητής
28. ΑΡΕΙΟΣ (+335) Αθανάσιος Αναζαρβού - Παυλίνος Τύρου
29. ΕΥΣΕΒΙΟΣ ΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ (+339 περίπου) χρονικογράφος απολογητής
30. ΑΣΤΕΡΙΟΣ Ο ΣΟΦΙΣΤΗΣ (341/2) πρώτος θεωρητικός του αρειανισμού
31. ΑΦΡΑΑΤ(ΗΣ) (+ λίγο μετά το 345) πρώτος σύρος ορθόδοξος συγγραφέας
32. ΠΑΧΩΜΙΟΣ (+346) γενάρχης της "κοινωνίας" κοινοβίου
33. ΥΜΝΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΙ
34. ΔΟΝΑΤΟΣ (+355)
35. ΑΝΤΩΝΙΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ (+356) διαμορφωτής του αναχωρητικού μοναχισμού
36. ΜΑΡΤΥΡΟΛΟΓΙΟΝ (ΣΥΡΙΑΚΟΝ)
37. ΣΕΡΑΠΙΩΝ ΘΜΟΥΕΩΣ (+λίγο μετά το 362)
38. MARIUS VICTORINUS (+ λίγο μετά το 363) ο θεολόγων φιλόσοφος
39. ΑΕΤΙΟΣ Ο ΣΟΦΙΣΤΗΣ (300-366) θεμελιωτής του νεοαρειανισμού
40. ΙΛΑΡΙΟΣ POITIERS (ΠΙΚΤΑΒΙΟΥ) (+367)
41. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ (+373) ο Μέγας
42. ΕΦΡΑΙΜ Ο ΣΥΡΟΣ (306-373) πρώτος μεγάλος ποιητής της Εκκλησίας
43. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ (+ τελευταίες ημέρες του 378) ο Μέγας
44. ΜΑΚΑΡΙΑΝΙΚΑ ΕΡΓΑ οδηγός νηπτικού βίου
45. ΔΙΑΤΑΓΑΙ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ
46. ΣΥΝΟΔΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ (381 και 382) η Β' Οικουμενική
47. ULFILA επίσκοπος ΓΟΤΘΩΝ (+383). ΑΥΞΕΝΤΙΟΣ ΔΟΡΟΣΤΟΥΛΟΥ. ΠΑΛΛΑΔΙΟΣ RATIARIA
48. ΕΓΕΡΙΑ (Αιθερία): Οδοιπορικόν
49. ΔΑΜΑΣΟΣ ΡΩΜΗΣ (3766-384)
50. ΠΡΙΣΚΙΛΛΙΑΝΟΣ (+385). ΠΡΙΣΚΙΛΛΙΑΝΙΣΤΑΙ και ΑΝΤΙΠΡΙΣΚΙΛΛΙΑΝΙΣΤΑΙ
51. ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ (+387) ο κατηχητής
52. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ (+390)
53. ΑΠΟΛΙΝΑΡΙΟΣ ΛΑΟΔΙΚΕΙΑΣ (+ περίπου 390)
54. ΔΙΟΔΩΡΟΣ ΤΑΡΣΟΥ (+392) θεμελιωτής της αντιοχειανής ερμηνευτικής
55. <ΑΝΤΙΟΧΕΙΑΝΗ ΣΧΟΛΗ>
56. ΕΥΝΟΜΙΟΣ ΚΥΖΙΚΟΥ (+392/5) ο "αποκαλυπτικός" νεοαρειανός
57. ΕΥΘΑΛΙΟΣ ΔΙΑΚΟΝΟΣ (β' ήμισυ Δ' αϊ.) ο καινοδιαθηκολόγος
58. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΝΥΣΣΗΣ (+394) ο θεωρητικός του νηπτικού βίου
59. ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ ΜΙΛΑΝΟΥ (ΜΕΔΙΟΛΑΝΩΝ) (373/4-397)
60. ΔΙΔΥΜΟΣ Ο ΤΥΦΛΟΣ (313-398) ο εγκυκλοπαιδικός ερμηνευτής
61. ΕΥΑΓΡΙΟΣ ΠΟΝΤΙΚΟΣ (345-399)