Εισαγωγή στην παιδαγωγική (δεύτερος τόμος)

Παρουσίαση

Η σπουδή της εξέλιξης της παιδαγωγικής και διδακτικής σκέψης πρέπει να αναπροσαρμόζεται και να συμπληρώνεται συνεχώς, γιατί, όπως ειπώθηκε, αποτελεί το θεμέλιο λίθο πάνω στον οποίο οικοδομούνται η επιστημονική θεωρία και πράξη της αγωγής και τα σύγχρονα αγωγικά και διδακτικά συστήματα.
Η αναγκαιότητα ενός σύγχρονου παιδαγωγικού στοχασμού, που θα αξιοποιεί τη γόνιμη παιδαγωγική σκέψη του παρελθόντος, καταφαίνεται από το γεγονός ότι κατ' εξοχήν στην περιοχή της Παιδαγωγικής έχει ισχύν η αλήθεια πως στο παρόν περιέχεται ολόκληρο το παρελθόν.
Η εξέλιξη της παιδαγωγικής και διδακτικής σκέψης δεν περιορίζεται στη μελέτη του γόνιμου, πράγματι, παιδαγωγικού στοχασμού του παρελθόντος, αλλά οικοδομεί και το σύγχρονο προβληματισμό με τις νέες διαστάσεις και τις σύγχρονες απαιτήσεις του αγωγικού γεγονότος και των μορφωτικών αγαθών. Οι ανάγκες αυτές μας ώθησαν να συμπεριλάβουμε στην προηγούμενη έκδοση του βιβλίου μας τα σύγχρονα προβλήματα της πολυτεχνικής εκπαίδευσης, της αντιαυταρχικής αγωγής και της αμφισβήτησης του σχολείου.
Η απαίτηση για μια εκσυγχρονισμένη Εισαγωγή στην Παιδαγωγική αφενός με το να αντιμετωπισθούν εκτενέστερα τα κεφάλαια: της Αισθητικής αγωγής, της Φυσικής αγωγής και του Αθλητισμού, της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και της Αγωγής προς Ειρήνη και αφετέρου να συμπεριληφθούν και νέα κεφάλαια, όπως είναι π.χ. η Αγωγή Υγείας και η Ευρωπαϊκή διάσταση στην εκπαίδευση, μας ώθησε να διαχωρίσουμε τη διάταξη της ύλης και να την κατατάξουμε σε δύο τόμους.
Έτσι, ο Β' τόμος της Εισαγωγής στην Παιδαγωγική, που επιγράφεται: Η εξέλιξη της παιδαγωγικής και διδακτικής σκέψης, θα συμπεριλαμβάνει τα βασικά παιδαγωγικά συστήματα: τον Πραγματισμό του J. Dewey, το Σχολείο εργασίας, το Σχολείο ενέργειας, τη Σοσιαλιστική αγωγή, την Αντιαυταρχική αγωγή, την Αμφισβήτηση του σχολείου κ.ά.
Στον Γ' τόμο της Εισαγωγής στην Παιδαγωγική, που σύντομα θα δει το φως της δημοσιότητας, θα συμπεριληφθούν τα κεφάλαια: της Αισθητικής αγωγής, της Περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, της Φυσικής αγωγής και του Αθλητισμού, της Αγωγής Υγείας, της Ευρωπαϊκής διάστασης στην εκπαίδευση και της Αγωγής προς Ειρήνη. Ο τόμος αυτός επιγράφεται: Σύγχρονες τάσεις της αγωγής. (Από τον πρόλογο του συγγραφέα στη δ΄ έκδοση)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΗΣ Δ' ΕΚΔΟΣΗΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΗΣ Γ' ΕΚΔΟΣΗΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΗΣ Β' ΕΚΔΟΣΗΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΗΣ Α' ΕΚΔΟΣΗΣ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ (από το 17ο ως το 19ο αι.)
1. Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΙΣΜΟΥ
Γενικά
Οι απόψεις του Ρατιχίου
Η συμβολή του Κομενίου
2. Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ
Γενικά
Ο εμπειρισμός του J. Locke
Ο φυσιολογισμός του J.J. Rousseau
3. Ο ΝΕΩΤΕΡΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ
Γενικά
Ο φιλανθρωπισμός του Basedow
Ο κατεξοχήν ανθρωπισμός
Η συμβολή του Pestalozzi
Η συμβολή του Frobel:
Ενοποίηση της ζωής στην εργασία
Το νηπιαγωγείο
Το παιγνίδι
4. Η ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ
Γενικά
Η συμβολή του Schleiermacher
Το σύστημα του Herbart
Βιογραφικά στοιχεία
Η επιστημονική θεμελίωση της Παιδαγωγικής
Ο ψυχικός κόσμος
Το διδακτικό σύστημα
Κριτική του ερβαρτιανού συστήματος
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ
5. ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ J. DEWEY
Γενικά
Βιογραφικά στοιχεία
Ο πραγματισμός
Πορεία της διδασκαλίας
Η κοινωνικοποίηση του σχολείου
Καθοδηγούμενη αυτενέργεια
6. ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Η συμβολή του G. Kerschensteiner
Ελεύθερη διανοητική εργασία
Γνωρίσματα της σχολικής εργασίας
7. ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
-Το σύστημα του Claparede
Η λειτουργική αντίληψη στην αγωγή
Ατομικές διαφορές
Αρχές της λειτουργικής αγωγής
Έννοια και έρευνα της ευφυΐας
Έννοια και νόμοι της συμπεριφοράς
-Η συμβολή του Dottrens
Βιογραφικά στοιχεία
Προσωπική και κοινωνική αγωγή
Διδακτικές παρατηρήσεις
Παιδαγωγικές αρχές
-Η άποψη του J. Piaget
Βιογραφικά στοιχεία
Γενετική επιστημολογία
Νοητική ανάπτυξη
Περίοδοι ανάπτυξης
8. ΑΛΛΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Το Mannheim σύστημα
Το Dalton-Plan
Το Winnetka-Plan
Το Jena-Plan
Η μέθοδος Decroly
Το σύστημα Montessori
Γενικά
Παιδαγωγικά αξιώματα
Η μέθοδος Montessori
Η ελεύθερη ομαδική εργασία
9. Η ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
Εννοιολογικός προσδιορισμός
Σκοπός της Πολυτεχνικής Εκπαίδευσης
Μαρξιστική θεμελίωση
Από την ιδέα στην εφαρμογή
Η εκπαίδευση μέσα στην ομάδα
Λενιστική ώθηση
Η έκφραση της επίσημης θέσης
Η θεωρία του Blonskij
Γενικά
Παράμετροι του Βιομηχανικού σχολείου
Η οργάνωση του σχολείου
Οι αρχές της θεωρίας του
Μια άλλη άποψη
Σύντομη κριτική θεώρηση
10. Η ΑΝΤΙΑΥΤΑΡΧΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
Ο ιδρυτής της αντιαυταρχικής αγωγής
Η σταδιοδρομία του Neill
Το σχολείο Summerhill
Βασικές αρχές της αντιαυταρχικής αγωγής
Κριτική του Summerhill
Το Summerhill και οι επιθεωρητές
Η κριτική του E. Fromm
Η νεώτερη κριτική
Γενικά
Αρνητική κριτική
Θετική κριτική
Η δική μας άποψη
11. Η ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
Γενικά
Η φαινομενολογία του σχολείου
Το σχολείο πρέπει να καταργηθεί
Ο "ανοικτός" εκπαιδευτικός θεσμός
Η αυτο-υποκινούμενη μάθηση
Οι εναλλακτικές λύσεις του Reimer
Η ανάπτυξη της συντροφικότητας
Κριτικές σκέψεις
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ