ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ΑΙΑΣ

Παρουσίαση

Η παρούσα σχολιασμένη έκδοση του Αίαντα απευθύνεται στο ευρύτερο κοινό που ενδιαφέρεται για την αρχαία λογοτεχνία, καθώς και σε φοιτητές και μελετητές του αρχαίου δράματος. Στόχος της είναι να συστήσει στον αναγνώστη αυτό το παραμελημένο, συγκριτικά, σοφόκλειο έργο μέσω μιας επικαιροποιημένης, επουδενί όχι εξαντλητικής, συζήτησης των πιο αντιπροσωπευτικών πτυχών και θεμάτων του, συζήτηση η οποία δεν υπεισέρχεται σε αυστηρά φιλολογικές, τεχνικές λεπτομέρειες (όπως σε ζητήματα κριτικής του κειμένου ή μετρικής). Μια τέτοια παρουσίαση, απαλλαγμένη κατά το δυνατόν από μεγαλόστομες αποτιμήσεις, έχει, θεωρώ, κάποια σημασία, ιδίως για ένα έργο που τείνει να αντιμετωπίζεται ως 'περίεργο' ή και 'αδύναμο' - και για έναν τραγικό ήρωα που συχνά χαρακτηρίζεται 'ακραίος'.
Ο Αίας του Σοφοκλή είναι η μόνη ακέραια σωζόμενη τραγωδία που δραματοποιεί τον μύθο - και τον θεαματικό θάνατο - του διάσημου ομηρικού πολεμιστή Αίαντα. Το ενδιαφέρον ή η αξία του έργου δεν περιορίζεται, βέβαια, σε αυτό. Ο Αίας δεν είναι μεν δημοφιλής όπως ο Οιδίπους Τύραννος ή η Αντιγόνη, μπορεί, ωστόσο, να κεντρίσει σχετικά αβίαστα τα αντανακλαστικά του σύγχρονου αναγνώστη. Το δράμα θίγει ζητήματα, ή καλύτερα θέτει ερωτήματα, αξιοκρατίας και ακριβοδικίας, δικαιοσύνης και εκδίκησης, αλληλεγγύης και εξουσίας, όπως αυτά ανακύπτουν σε δύσκολες και οριακές συνθήκες - στο πάντα σκληρό και ιδιόμορφο πλαίσιο του πολέμου και, ευρύτερα, του αγώνα για επιβίωση ή για διάκριση και επιβολή στο πλαίσιο ποικίλων ιεραρχικών σχέσεων. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ι. Επισκόπηση των βασικών ερμηνευτικών και δραματουργικών ζητημάτων
1. Ο μύθος του Αίαντα και o Αίας του Σοφοκλή
2. Ο ομηρικός Αίαντας, ο τραγικός Αίαντας και Αίαντας των Αθηνών
3. Σκηνική παρουσίαση. Ενότητα. Χρονολόγηση
II. Σκηνική δράση - Πλοκή
4. Πρόλογος (1-133): Η μεθοδική καταδίωξη του Αίαντα και η αποκάλυψη της δράσης του στους εχθρούς
5. Πάροδος (134-200): Η εναγώνια 'αναζήτηση' του Αίαντα και η άγνοια των φίλων
6. Πρώτο επεισόδιο (201-595): Η 'εύρεση' του Αίαντα και η φριχτή συνειδητοποίηση
7. Πρώτο στάσιμο (596-645): Η απόγνωση του Χορού
8. Δεύτερο επεισόδιο (646-92): Ο 'απατηλός' λόγος του Αίαντα και η φαινομενικά ευοίωνη μεταστροφή του
9. Δεύτερο στάσιμο (693-718): Η αναπτέρωση του Χορού
10. Τρίτο επεισόδιο (719-865): Η εναγώνια αναζήτηση του Αίαντα και ο μονόλογος της αυτοκτονίας
11. Επιπάροδος (866-973): Η φοβερή αποκάλυψη
12. Τέταρτο επεισόδιο (974-1184) και έξοδος (1223-420): Η διαμάχη για την ταφή
III. Θέματα
13. Φιλία-έχθρα και εναλλαγή
14. Η ευγνωμοσύνη και η ανταπόδοση (χάρις)
15. Η καταισχύνη και η ντροπή (αιδώς-αισχύνη)
16. Η σωφροσύνη
17. Το κείμενο
ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ΑΙΑΣ
Αρχαίο κείμενο - Μετάφραση
ΣΧΟΛΙΑ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΩΝ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΑΡΧΑΙΩΝ ΧΩΡΙΩΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΡΩΝ ΚΑΙ ΘΕΜΑΤΩΝ