BESTIARIO - ΟΙ ΜΥΘΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙ ΤΩΝ ΖΩΩΝ

Παρουσίαση

Βestiario, ή αλλιώς Ζωολόγιο, ή και Νέος Φυσιολόγος. Πρόκειται για ένα βιβλίο με μακρά παράδοση, το οποίο γράφεται όπως το βιβλίο της ζωής. Κάθε γενεά προσθέτει, αφαιρεί, μεταλλάσσει το κείμενο όπως συμβαίνει και κατά την εξέλιξη της ζωής στην υλική σφαίρα, πάντα υπό τον ίδιο τίτλο. [...] (Από τον πρόλογο του μεταφραστή)

Από τις αρχαιότερες ακόμη καλλιτεχνικές του εκδηλώσεις, όπως και κατά τις πλέον πρωτόγονες μαγικο-θρησκευτικές τελετές, ο άνθρωπος έχει λάβει υπ' όψιν πρώτα από όλα τα ζώα. Το κάθε έργο που ασχολείται με τη λεγόμενη "προϊστορική τέχνη" δίνει προτεραιότητα στο βασίλειο των ζώων, ενώ ακολουθούν εκείνα των φυτών και των ορυκτών. Ο άνθρωπος βεβαίως ήταν κυνηγός πολύ πριν γίνει καλλιεργητής. Η ζωή κατά την Παλαιολιθική και Μεσολιθική Εποχή οριζόταν κάθε στιγμή από την επαφή με το βασίλειο των ζώων (κυνήγι, αλιεία, τροφή, σκεύη, ρουχισμός, μαγικές τελετές...) και όλα μας οδηγούν να υποθέσουμε πως, τουλάχιστον σε ένα πρώτο επίπεδο, οι άνθρωποι εκείνης της εποχής αντιμετώπιζαν μάλλον με αδιαφορία τα πιο οικεία βασίλεια των φυτών και των ανόργανων ουσιών.
Να λοιπόν γιατί στην προϊστορική τέχνη αναπαριστώνται σχεδόν αποκλειστικά τα ζώα. Ο Λερουά-Γκουράν (Leroi- Gourhan) μάλιστα έχει καταδείξει την τεράστια αριθμητική διαφορά μεταξύ των απεικονίσεων της μορφής του ανθρώπου και του ζώου. Κατά τη νεολιθική περίοδο αντιθέτως, με την απαρχή της χρήσης του πηλού, της μαγειρικής και της φυτικής διατροφής, ο άνθρωπος αρχίζει να δίνει προσοχή και στα φυτά, χρησιμοποιώντας τα ως αντικείμενο διακόσμησης και ως σημείο αναφοράς. Το μαγικό φυτολόγιο όμως είναι πολύ μεταγενέστερο του θηριοτροφείου των τοιχογραφιών.
Η ιστορία των παθιασμένων σχέσεων ανθρώπου και ζώου περιμένει ακόμη το συγγραφέα της, αν και είναι, όπως φαίνεται, απαραίτητη για τη γνώση τόσο της Φύσης όσο και του ανθρώπου.
"Κάθε αρχετυπολογία οφείλει να ανοίγει με ένα Ζωολόγιο-Μπεστιάριο και να ξεκινά με ένα στοχασμό πάνω στην παγκοσμιότητα του αφενός, και την κοινοτοπία του αφετέρου", γράφει ο Ζ. Ντιράν (G. Durand) [Les structures anthropologiques de l' imaginaire (Οι Ανθρωπολογικές Δομές του Φανταστικού)]. Τα ζώα είναι σύντροφοι, αισθητοί ή υπεραισθητοί, της παιδικής ηλικίας (παιχνίδια, παραμύθια, κινούμενα σχέδια...), πράγμα που ισχύει ακόμη και για τα παιδάκια που έχουν μεγαλώσει στις μεγάλες πόλεις. "Το Ζωολόγιο μοιάζει λοιπόν να είναι γερά ριζωμένο τόσο στη γλώσσα όσο και στη φαντασία, την ατομική και τη συλλογική". [...] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος του μεταφραστή
Εισαγωγή - Περί Ζώων και Ανθρώπων
Α-Ω
Επίμετρο (Κλέων Ρέγγας): Ζώα και Φυτά στο Μύθο
Αντιθετικές σχέσεις
Σχέσεις καταγωγής
Σχέσεις ανάμιξης και μεταμόρφωσης
Σχέσεις ταυτότητας και ομοιότητας
Ταξινόμηση
Συνέχεια και αντιστοιχία

Συμβολική σύνταξη
"Βιο-αλχημείες"
Βιβλιογραφία
Κατάλογος εικόνων
Ευρετήριο λημμάτων