ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ

Παρουσίαση

Παρίσι, 17 Οκτωβρίου 1961. Η αστυνομία συγκρούεται με χιλιάδες Αλγερινούς που διαδηλώνουν υπέρ της ανεξαρτησίας της Αλγερίας. Ένας Γάλλος καθηγητής της ιστορίας πέφτει νεκρός. Τουλούζη, είκοσι χρόνια μετά. Ο γιος του καθηγητή δολοφονείται. Συνδέονται άραγε τα δυο εγκλήματα; Ο επιθεωρητής Καντέν αναλαμβάνει την υπόθεση. Οι επίμονες έρευνές του θα ανασύρουν οδυνηρές μνήμες και θα ρίξουν φως σε γεγονότα που ως τότε είχαν επιμελώς αποσιωπηθεί. Το «Έγκλημα και μνήμη» ανασυνθέτει με ακρίβεια τη μαζική σφαγή των Αλγερινών διαδηλωτών στο Παρίσι τον Οκτώβριο του 1961, την οποία οργάνωσε, με πρωτοφανή βιαιότητα και φυλετικό μίσος, ο αρχηγός της αστυνομίας Μωρίς Παπόν (ο Παπόν καταδικάσθηκε αργότερα ως εγκληματίας πολέμου για τη σύλληψη και αποστολή στα γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης όλων των εβραίων του Μπορντώ). Πέπλος σιωπής «για πατριωτικούς λόγους» επιβλήθηκε στον Τύπο. Πολλά χρόνια αργότερα η ιστορική έρευνα θα κατορθώσει να αποκαλύψει πλήρως την υπόθεση αυτή. Το «Έγκλημα και μνήμη« συνετέλεσε αποφασιστικά στο να γίνει ευρύτερα γνωστή η μελανή αυτή σελίδα της σύγχρονης γαλλικής ιστορίας. Το 1999 η Εισαγγελία του Παρισιού αναγνώρισε και επίσημα τη διάπραξη του εγκλήματος, ενώ το Γαλλικό Υπουργείο Παιδείας ενέταξε το «Έγκλημα και μνήμη« στο σχολικό πρόγραμμα των λυκείων της χώρας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

"Από τότε που ο Άνθρωπος απέκτησε την κυριότητα του παρόντος, του μέλλοντος και του παρελθόντος, εφευρίσκοντας όπλα ολοκληρωτικής καταστροφής, ο αγώνας για τη μνήμη έγινε καθημερινό στοίχημα. Δεν μπορούμε πια να σκεφτόμαστε τον κόσμο αγνοώντας ότι έχουμε την ικανότητα να διαγράψουμε το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Ο 20ος αιώνας ήταν αυτός όλων των εξαλείψεων και η 17η Οκτωβρίου στο Παρίσι είναι ένα μηδαμινό παράδειγμα. Κατά το θρίαμβο των Ναζί, το 1940 ο εξόριστος γερμανός φιλόσοφος Walter Benjamin έγραψε : "Οι νεκροί δεν θα είναι ασφαλείς από τον εχθρό εάν θριαμβεύσει". Καλούσε να πάρουμε ανάποδα την ιστορία, να εκφράσουμε πόσο το παρόν μας σφύζει από Ιστορία και να κάνουμε αυτόν τον ανθρώπινο κρίκο ένα χώρο αντίστασης. Ξέρουμε ότι αυτοκτόνησε μερικές εβδομάδες αργότερα." (Ντιντιέ Ντενένξ, από συνέντευξή του που δημοσιεύτηκε στην Φιλολογική Βραδυνή. Πηγή: το ιστολόγιο της κυρίας Σταυρούλας Σκαλίδη)