ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ ΚΑΙ Η ΔΥΣΦΟΡΙΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ

Παρουσίαση

Αυτό το βιβλίο έχει την πρόθεση να συνεχίσει το στοχασμό που άρχισαν ο Φρόυντ και ο Λακάν με την ψυχανάλυση, ως μιαν ανάλυση του πολιτισμού. Η σκέψη του Φρόυντ, στο βιβλίο του για το Μωυσή και τη μονοθεϊστική θρησκεία, στρέφεται γύρω από μια προϊστορική "τραυματική πράξη" και τις συνέπειές της για τη δόμηση της ιστορίας του πολιτισμού. Η "πρόοδος στην πνευματικότητα" σημαίνει ότι το "Υψηλόν", το οποίο απωθήθηκε, επανέρχεται πάλι στο προσκήνιο. Η σκέψη του Λακάν, από την άλλη, στρέφεται γύρω από τον "πρωταρχικό λόγο και το όνομα του Θεού", η ανακοίνωση του οποίου εγκαλεί το ανθρώπινο υποκείμενο να αναλάβει την ηθική υπευθυνότητα των πράξεων και των λόγων του. Ο "θάνατος του θεού" είναι δε μια μεταφορά, η οποία κατονομάζει τη "δυσφορία μέσα στον νεωτερικό πολιτισμό". Η δυσφορία περιγράφει την κρίση του νεωτερικού "ατόμου" ως συνέπεια της ριζικής και άκριτης απομάγευσης και ορθολογικοποίησης του κόσμου. Εμπρός στα φαινόμενα διάλυσης που χαρακτηρίζουν την ύστερη νεωτερικότητα, αναδύεται το αίτημα της ανανέωσης των στοιχείων εκείνων του μονοθεϊσμού και του κριτικού διαφωτισμού, που προώθησαν και προωθούν την πρόοδο στην πνευματικότητα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Μια σε κάθε περίπτωση ενδιαφέρουσα και ερεθιστική προσέγγιση, που παρακολουθεί με νηφαλιότητα και πρωτοτυπία το αντικείμενό της, κάνει διακριτική χρήση της διεθνούς βιβλιογραφίας και δεν ξεπέφτει ποτέ στον οποιονδήποτε άσφαιρο ή άχαρο ακαδημαϊσμό. (Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Ελευθεροτυπία)

Το βιβλίο του Λίποβατς είναι μια πραγματικά συνεπής προσπάθεια σύζευξης του θεολογικού, του ψυχαναλυτικού και του φιλοσοφικού λόγου. Ο τρόπος με τον οποίο διεργάζεται αυτή τη σύζευξη είναι τολμηρός και πρωτότυπος. (Πάνος Παπαθεοδώρου, Ελευθεροτυπία)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ: Η ΠΡΟΟΔΟΣ ΣΤΟΝ ΜΟΝΟΘΕΙΣΜΟ
Η κατασκευή στο Ο άνδρας Μωυσής και η μονοθεϊστική θρησκεία. Το ερώτημα των διπλών απαρχών
Ιστορική και υλική αλήθεια
Διαχρονία και συγχρονία του πολιτισμού
Γλώσσα, Πνευματικότητα: Η επαναφορά του απωθημένου
Η επαναφορά του πολιτισμικά ξεπερασμένου, ο αγώνας των προφητών
Το Άγιο και το Ιερό
Δύο είδη καθολικότητας
Δύο οικογενειακά μυθιστορήματα, δύο πολιτικές σταδιοδρομίες: Μωυσής, Οιδίποδας
Ο Μωυσής, Ελευθερωτής και Νομοθέτης. Ο Οιδίποδας, Αναζητητής της Αλήθειας και Φαρμακός
Ιουδαϊκός μονοθεϊσμός και ηθική, ελληνική φιλοσοφία και πολιτική
ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ: Η ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΤΟΥ ΥΠΕΡ-ΕΓΩ
Το Όνομα του Πατέρα, ο Άλλος
Ο συμβολικός, ο πραγματικός, ο φαντασιακός πατέρας
Ο συμβολικός πατέρας, το Όνομα του Θεού
Ο Άλλος: ο τόπος της Αλήθειας, η Αλλονομία
Το Πράγμα, η νέα ενοποίηση της θεωρίας
Το πραγματικό επέκεινα της αρχής της ευχαρίστησης, ο Πλησίον, οι Δέκα Εντολές
Ο ηθικός Νόμος, ο συμβολικός ευνουχισμός, η επιθυμία
Ο "θάνατος του Θεού" και το παράδοξο του υπερεγώ
Το υπερ-εγώ ενάντια στο Νόμο
Η Αγάπη του Πλησίον, ο τρόμος του υποκειμένου εμπρός στην απόλαυση, το μίσος ενάντια στον Θεό
ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ: ΤΟ ΥΨΗΛΟ ΣΤΗΝ ΗΘΙΚΗ
Η φωνή, ο λόγος, το Όνομα του Άλλου
Η φωνή του Άλλου, ένας επιθυμών Θεός
Η αμφιρροπία του Ονόματος, η αλλοτρίωση και ο χωρισμός, η υπέρβαση του άγχους
Η διπλή επαναφορά, η πρόοδος στην Πνευματικότητα
Η επαναφορά του χαμηλού και η επαναφορά του υψηλού
Ο υψηλός Θεός της ερήμου, η θυσία του Χριστού, μία μεταστροφή της έννοιας της θυσίας
Η ηθική της ψυχανάλυσης, οι περιπέτειες του υποκειμένου
Η ηθική της μετουσιωμένης επιθυμίας, η αίγλη της εικόνας του Άλλου
Η διαφορά των φύλων και των γενεών
Υποκείμενο, ατομικότητα, κοινωνικότητα
ΤΕΤΑΡΤΟ ΜΕΡΟΣ: ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ
Ο αυτοπεριορισμός του Θεού, η απάντηση στη Γνώση και η δυσφορία μέσα στον Πολιτισμό
Η Γνώση, η αυτοσυστολή του Θεού
Λυτρωτική θρησκευτικότητα, αποπολιτικοποίηση των διανοουμένων
Προτεσταντική ηθική, ο εξορθολογισμός του κόσμου, η δυσφορία μέσα στην πρώιμη νεωτερικότητα Το αυτοαναφορικό υποκείμενο, η δυσφορία μέσα στην ύστερη νεωτερικότητα
Πολιτική θεολογία της αλήθειας ή αλήθεια του Πολιτικού;
Το Ηθικό και το Πολιτικό
Το Συμβάν ενάντια στο Είναι;
Ψυχαναλυτικός ντεσιζιονισμός, πολιτικές συνέπειες
Πολιτικός βολονταρισμός. Συμβάν, Επανάληψη
Ο κυρίαρχος, η επανάσταση, τα ανθρώπινα δικαιώματα
Πολιτική θεολογία, ντεσιζιονισμός, απολυταρχία
Θρησκευτικοί πόλεμοι, διαφωτισμός, δυϊσμός
Ανθρώπινα δικαιώματα, δικαιοσύνη
ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Η ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΥΣΤΕΡΗΣ ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑΣ