Η ΙΔΕΑ ΤΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΥ

Παρουσίαση

Η ιδέα του σοσιαλισμού φαίνεται ότι έχει πάψει πια να είναι ελκυστική. Παρά τη γενικευμένη δυσαρέσκεια και δυσφορία για την πορεία του κόσμου μας, ο καπιταλισμός παρουσιάζεται ως ο αξεπέραστος ορίζοντας. Πώς εξηγείται η γήρανση αυτής της άλλοτε τόσο γοητευτικής ιδέας; Και τι πρέπει να κάνουμε, αν θέλουμε να τη διασώσουμε στους δικούς μας καιρούς; Η ιδέα του σοσιαλισμού έχασε τη λάμψη της επειδή το θεωρητικό της υπόβαθρο στηρίζεται σε παραδοχές προερχόμενες από την εποχή της Βιομηχανικής Επανάστασης. Παραδοχές που σήμερα, τον 21ο αιώνα, δεν διαθέτουν πλέον καμία πειστικότητα. Πρέπει να αντικατασταθούν έτσι ώστε να ανταποκρίνονται στη σύγχρονη ιστορική και κοινωνική εμπειρία. Είναι δυνατόν, κατά συνέπεια, να καταπολεμηθεί η γενικώς επικρατούσα φετιχιστική άποψη ότι οι κοινωνικές σχέσεις δεν μπορούν να μετασχηματιστούν. Είναι δυνατόν να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στο σοσιαλιστικό πρόγραμμα, το οποίο σήμερα μπορεί να ξαναγίνει επίκαιρο. Ο Άξελ Χόνετ διατυπώνει νέες εννοιολογικές κατηγορίες, όπως η διαμόρφωση της οικονομίας με μέτρο μια αλληλέγγυα "κοινωνική" ελευθερία, προκειμένου οι σοσιαλιστικές ιδέες να ανακτήσουν τη χαμένη τους δύναμη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Tο εγχείρημα του παρόντος βιβλίου δεν είναι τόσο πρωτότυπο, καθώς η προσπάθεια ιστορικής αυτοκριτικής του σοσιαλισμού και αποσύνδεσής του από τα κομμουνιστικά καθεστώτα του 20ού αιώνα είναι γεγονός τουλάχιστον από τότε που οι Κάρλο Ροσέλι (Carlo Rosseli) και Νορμπέρτο Μπόμπιο (Norberto Bobbio) έγραφαν τα περίφημα έργα τους (τα οποία, παρεμπιπτόντως, έχουν επίσης φέρει με εξαιρετική επιμέλεια στη γλώσσα μας οι εκδόσεις Πόλις), και συνεχίζεται ως τις μέρες μας. Ο Άλεξ Χόνετ, όπως φαίνεται και στον υπότιτλο του βιβλίου του, το γνωρίζει. Ο Χόνετ, που έχει χαρακτηριστεί και «ο αυθεντικός φιλόσοφος της σοσιαλδημοκρατίας» («Le Nouvel Observateur») έχει τις πολιτικές προτιμήσεις του, όμως αυτό δεν καθιστά το βιβλίο του προβληματικό, αλλά θα μπορούσε κανείς να πει, αντίθετα, ότι του δίνει μια πνοή ζωντάνιας, καθιστώντας το ένα ενδιαφέρον ανάγνωσμα για το σήμερα». (Μύρων Ζαχαράκης, bookpress.gr, 28/02/2021)

«Ο Άξελ Χόνετ μπορεί να θεωρηθεί ο αυθεντικός φιλόσοφος της σοσιαλδημοκρατίας. Ο σοσιαλισμός του δεν συνδέεται αποκλειστικά και μόνο με μία κοινωνική ομάδα (το προλεταριάτο), αλλά πρέπει να προέλθει από όλες τις πλευρές του κοινωνικού χώρου, αγωνιζόμενος κατά της καταπίεσης και των ανισοτήτων» (Le Nouvel Observateur)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ι. Η αρχική ιδέα: Η επανάσταση καταλήγει στην κοινωνική ελευθερία
II. Ένα ξεπερασμένο πλαίσιο σκέψης: Πρόσδεση στο πνεύμα και την κουλτούρα του βιομηχανισμού
III. Οι δρόμοι της ανανέωσης (1): Ο σοσιαλισμός ως ιστορικός πειραματισμός
IV. Οι δρόμοι της ανανέωσης (2): Η ιδέα μιας δημοκρατικής μορφής ζωής
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ