ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ 1974-2010

Παρουσίαση

Τα χρόνια 1974-2010 υπήρξαν αδιαμφισβήτητα η δημοκρατικότερη και πολιτικά ομαλότερη περίοδος στη ζωή του ελληνικού κράτους. Χρόνια ελευθερίας, όχι μικρής ευμάρειας και μάλλον γενικής ανεμελιάς, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την άνετη καλλιέργεια της λογοτεχνίας -και ειδικά της πεζογραφίας. Οι βαθιές μεταβολές που ταυτόχρονα έλαβαν χώρα στην αγορά του βιβλίου σε ολόκληρη τη Δύση (ανατροπή των αξιών, έκρηξη των αριθμών και θεσμικές καινοτομίες) επηρέασαν ριζικά και το ελληνικό βιβλίο- τη συγγραφή, την παραγωγή και την ανάγνωσή του.
Η παρούσα μελέτη καταγράφει τους μετασχηματισμούς της περιόδου και εξετάζει τις επιπτώσεις τους στο ελληνικό ιστορικό, κοινωνικό, παρωδιακό, φανταστικό και αστυνομικό μυθιστόρημα. Αναλύει τα κείμενα 205 πεζογράφων που δημοσίευσαν στα χρόνια της μεταπολίτευσης: τι λέει το έργο τους, πώς το λέει, τι επιλέγει να παρατηρήσει και μέσα σε ποια συμφραζόμενα το θέτει. Ψάχνει, με άλλα λόγια, πώς το ελληνικό μυθιστόρημα και διήγημα ανέπλασαν την πραγματικότητα σε εθνικό, διεθνές, δημόσιο, ιδιωτικό, οικονομικό, πολιτισμικό και κοσμοθεωρητικό πεδίο. Και κατόπιν επιδιώκει την καλλιτεχνική αξιολόγησή τους: σε τι είδους αφηγηματικές τεχνικές προσέφυγαν, πόσο λειτουργικές είναι, σε ποιο βαθμό ανανέωσαν την παράδοση, αν μεταμόρφωσαν τη ματιά μας, και πόση απόλαυση προσφέρουν. Η μελέτη χρησιμοποιεί συνδυαστικά τα εργαλεία της Ερμηνευτικής, της Κριτικής, της Θεωρίας της λογοτεχνίας και της Ιστορίας της λογοτεχνίας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Στέκομαι, από την άλλη, μπροστά στο λογοτεχνικό σου εικονοστάσι, όπως το οργάνωσες με μικρές και μεγάλες εικόνες στο τρίτο μέρος του βιβλίου σου. Βιογραφικά σημειώματα και συμπυκνωμένες κρίσεις, για άλλους λογοτέχνες σύντομες και για άλλους εκτενέστερες, μα προπάντος καίριες, ευσύνοπτες και εύστοχες παρατηρήσεις. Ο αναγνώστης μπορεί να δει μια ολόπλευρη όσο και πυκνή καταγραφή της γνώμης σου για τον καθένα, γεγονός που εκτιμώ ως θάρρος και παρρησία, ακόμα και για πρόσωπα που τυγχάνουν γενικότερης αναγνώρισης». (Γιώργος Ν. Περαντωνάκης, bookpress.gr, 13/05/2021)

«Στο καινούργιο βιβλίο της Αλεξάνδρας Μπακονίκα Ντελικάτη γυναίκα διακρίνουμε μια ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική δομή ως προς τη διάταξη των ποιημάτων της, κάτι που δεν συνέβαινε σε προηγούμενα βιβλία της. (...) Με σαφήνεια, λιτότητα, τόλμη και εξομολογητική διάθεση, συχνά κάνοντας χρήση και ποιητικών προσωπείων, [η Μπακονίκα] γράφει μεστά και ουσιαστικά ποιήματα, αποτυπώνοντας και μεταφράζοντας τον έρωτα σε όλες τις εκφάνσεις του, συμπεριλαμβανομένου και εκείνου του σημείου, όπου άπτεται με το φάσμα του θανάτου». (Παναγιώτης Γούτας, bookpress.gr, 05/05/2021)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγή
ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΜΕΘΟΔΟΥ
Η ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ
Η ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΣΤΟΧΕΥΣΕΩΝ ΠΡΩΙΜΗ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΤΙΚΗ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Η ΠΑΡΩΔΙΑΚΗ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Η ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Η ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Η ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΣΤΟΧΕΥΣΕΩΝ ΟΨΙΜΗ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΤΙΚΗ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Η ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΩΝ ΠΕΖΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ
Η ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΦΟΡΜΑΣ
Η ΑΞΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ
Επίλογος
Παράρτημα
Σημειώσεις
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο