ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ

Παρουσίαση

Όταν, το 1968, ο Καθηγητής Κ. ΓΑΡΔΙΚΑΣ προλόγιζε το βιβλίο "Στοιχεία Παθολογίας δια τας αδελφάς νοσοκόμους, μαίας και επισκεπτρίας αδελφάς" του συνεργάτου του Γ. ΑΡΑΠΑΚΗ έγραφε, προκειμένου να επισημάνει τις δυσκολίες συγγραφής ενός ιατρικού βιβλίου για την διδασκαλία μη ιατρών, μεταξύ των άλλων, τα εξής:
"Ο συγγραφεύς προσπαθεί συγχρόνως να δώση τας βασικάς και θεμελιώδεις γνώσεις χωρίς να παραλείψη τι το ουσιώδες, ενώ εξ άλλου είναι υποχρεωμένος να αποφύγη την συγγραφήν εκτεταμένου έργου, όπερ θα εξέφευγε του προορισμού του. Το αποτέλεσμα είναι πολλάκις ατυχές, διότι άλλοτε επικρατεί μεν η συντομία, αλλά το κατασκεύασμα είναι ισχνόν, ατελές και αφορήτως δογματικόν, άλλοτε δε παραβλέπεται η συντομία, αλλά το προϊόν εκφεύγει πλέον του σκοπού του."
Η άποψη αυτή του σοφού δάσκαλου της Ιατρικής υπήρξε, καθ' όλη τη διάρκεια της συγγραφής του ανά χείρας βιβλίου, ο συνεχής κριτικός ηθμός μέσα από τον οποίον αξιολογείτο η ανάπτυξη των επί μέρους κεφαλαίων, σε συγκερασμό βεβαίως με την υπερεικοσαετή εμπειρία της διδασκαλίας του μαθήματος της Ανατομίας στη Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας Πρόνοιας του Τ.Ε.Ι. της Αθήνας, όπου ο σπουδαστής καλείται, στο ελάχιστο χρονικό διάστημα ενός -θεωρητικά- "εξαμήνου" να αφομοιώσει όλες εκείνες τις γνώσεις της Ανατομίας που θα του επιτρέψουν, αφενός μεν να παρακολουθήσει με ευχέρεια τη διδασκαλία των υπολοίπων μαθημάτων, αφετέρου δε να αισθάνεται, κατά το δυνατόν, επαρκής στη μεταπτυχιακή άσκηση των επαγγελματικών του καθηκόντων.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες η -από τη φύση της- δύσκολη διδασκαλία της Ανατομίας γίνεται ακόμα δυσκολότερη.
Αν μάλιστα προστεθεί στο όλο πρόβλημα και η μεγάλη δυσχέρεια των σπουδαστών του Α' εξαμήνου να κατανοήσουν την ιδιαίτερα σύνθετη ορολογία του μαθήματος, εύκολα μπορεί κάποιος να αντιληφθεί την αγωνία του διδάσκοντος που καλείται, χωρίς υπερβολή, να "τετραγωνίζει", συνεχώς, "τον κύκλο".
Μοναδικό ουσιαστικό βοήθημα σ' αυτή την προσπάθεια, παραμένει -ακόμα- ένα βιβλίο που θα μπορεί να ξεπεράσει, στο μέτρο του εφικτού, τα μείζονα προβλήματα της διδασκαλίας του μαθήματος, χωρίς να υπεραπλουστεύσει τις έννοιες και χωρίς να παραλείπει αυτά που πραγματικά ένας σπουδαστής επαγγέλματος υγείας οφείλει να γνωρίζει στην εποχή μας. Αν το ανά χείρας βιβλίο επιτυγχάνει ή όχι αυτόν τον στόχο δεν θα το κρίνει, ως φυσικό, ο συγγραφέας του.
Αν όμως, έστω και απλά, τον προσεγγίζει αυτό σημαίνει ένα σημαντικό βήμα για την επίλυση αυτού του δύσκολου προβλήματος.
Θα μπορούσαμε να αφιερώσουμε πολλές σελίδες στην απαρίθμηση και την ανάλυση των αλλαγών που πρέπει να γίνουν για να καταστεί η διδασκαλία της Ανατομίας ελκυστική και, συγχρόνως, αποτελεσματική.
Δεν αποτελεί όμως αυτός ο προβληματισμός θέμα "προλόγου" σ' ένα βιβλίο, αλλά θέμα ουσιαστικού διαλόγου μεταξύ Πολιτείας και Εκπαιδευτικής Κοινότητος, στα πλαίσια, φυσικά ενός ευρύτερου διαλόγου που δεν θα αφορά μόνον ένα μάθημα, όσο σημαντικό και αν είναι αυτό.
Ουσιαστική, στην ολοκλήρωση της τελικής μορφής αυτού του βιβλίου, υπήρξε η συνεισφορά των Κων - Κων Κωνσταντίνου Ράπτη, Νίκου Δαχρή και Ιωάννη Ασημομύτη, τους οποίους, και από τη θέση αυτή, αισθανόμεθα την ανάγκη να ευχαριστήσουμε θερμά. (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
1. Οι ιστοί
2. Οστεολογία
3. Συνδεσμολογία των οστών - Αρθρώσεις
4. Μυολογία
5. Το νευρικό σύστημα
6. Το αισθητήριο όργανο της όρασης
7. Το αισθητήριο όργανο της ακοής και του χώρου
8. Οι ενδοκρινείς αδένες
9. Το αγγειακό (κυκλοφορικό) σύστημα
10. Το πεπτικό σύστημα
11. Το αναπνευστικό σύστημα
12. Το γεννητικό σύστημα του άνδρα
13. Γυναικείο γεννητικό σύστημα
14. Ο μαστός
15. Το περίνεο
16. Το ουροποιητικό σύστημα
17. Το δέρμα
18. Ειδικά θέματα
Στοιχεία κινησιολογίας
Ο πλακούντας
Μεταβολές της μήτρας στην εγκυμοσύνη
Το αίμα
Βιβλιογραφία