1830-2020 - ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΤΗ ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ

Παρουσίαση

Το βιβλίο διερευνά, από το 1830 ως σήμερα, την ιστορική εξέλιξη τόσο της Ψυχιατρικής (ως επιστημονική γνώση, κοινωνική αναπαράσταση, θεσμό, νομοθεσία ιδρύματα), όσο και της νεότερης Ελλάδας.
Από τα πρώτα χρόνια, που ακολουθούν την Επανάσταση του 1821, συναντάμε τους φρενοπαθείς, που είχαν εγκαταλείψει τους κρίκους των εκκλησιών τους, να βρίσκονται στους δρόμους των μεγάλων πόλεων, μαζί με τους υπόλοιπους ενδεείς και εξαθλιωμένους, και να ζητιανεύουν για να επιβιώσουν. Στα τέλη του 19ου αιώνα, ο αριθμός αυτού του πληθυσμού θα γιγαντωθεί ιδιαίτερα και θα αποτελέσει «το από μακρού, εις εμφανή οξύτητα, ψυχιατρικόν πρόβλημα εν Ελλάδι». Τότε, η ελληνική πολιτεία αναγκάζεται να αντιμετωπίσει την τρέλα ως κοινωνικό πρόβλημα και να φυλακίσει τους τρελούς. Από τους χώρους φυλάκισής τους, οι τρελοί θα οδηγηθούν μετά από λίγα χρόνια ως ασθενείς στα ειδικά νοσοκομεία. Η εισαγωγή εκείνο τον καιρό στην Ελλάδα του δυτικού ψυχιατρικού παραδείγματος, νομιμοποίησε αυτή τη μεταφορά τους στο Δαφνί αρχικά, και αργότερα τον εγκλεισμό τους στη Λέρο και στα άλλα τρομακτικά ψυχιατρικά άσυλα. Μετά τη δεκαετία του 1960, νέα αξιακά ρεύματα από τη Δύση, αμφισβητούν την ασυλιακή βεβαιότητα της εποχής, προσφέροντας εναλλακτικές προσεγγίσεις, που θέτουν σε αμφιβολία την ίδια την ύπαρξη της ψυχικής διαταραχής και της ψυχιατρικής. Λίγο αργότερα, άρχισαν να τίθενται σε εφαρμογή τα έξωθεν επιβαλλόμενα και χρηματοδοτούμενα προγράμματα μεταρρύθμισης της ελληνικής ψυχιατρικής για να συγκλείσουν επιτέλους την απόσταση που χώριζε την ελληνική από την υπόλοιπη ευρωπαϊκή πρακτική.
Διακόσια χρόνια μετά την έναρξη των προσπαθειών για τη μετατροπή μιας μικρής οθωμανικής επαρχίας σε ελληνικό κράτος, οι Έλληνες ψυχίατροι βρίσκουν πλέον τους εαυτούς τους να εξασκούν την ειδικότητα τους σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό περιβάλλον αλλά συνεχίζουν να επιδιώκουν τη συγχρονία και την ισοτιμία με τους υπόλοιπους Έλληνες ιατρούς συναδέλφους τους. Ακριβώς τα ίδια απαιτούν και οι Έλληνες ψυχιατρικοί ασθενείς: να αντιμετωπίζονται ισότιμα με τους άλλους ασθενείς! (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Ο δαιμονόπληκτος, η οικογένειά του και η εκκλησία του
Ο παράφρονας στον δρόμο: η εμφάνιση ενός «αλλιώτικου» ανθρώπου
Το κράτος αναγνωρίζει τον παράφρονα ως πολίτη του
Από τη Δύση εισάγουμε έναν νόμο και δύο φρενοκομεία
Ιδιωτικά Φρενοκομεία
Ενεργοποίηση του ελληνικού κράτους στα υγειονομικά
α. Οι αιτίες της ενεργοποίησης του κράτους
β. Οι φρενοβλαβείς μεταφέρονται από τις φυλακές στο άσυλο
γ. Το Δαφνί: από άσυλο, αποικία και ψυχιατρείο
δ. Η παράλληλη με το Δαφνί πορεία των ήδη υπαρχόντων, άλλων φρενοκομείων
ε. Δημιουργία άλλων ψυχιατρείων και ιδιωτικών κλινικών
Αρχές 20ού αιώνα: οι επιστημονικές εξελίξεις στη Δύση και η μετάγγισή τους στην Ελλάδα
Το Δαφνί γεμίζει με τεράστιους αριθμούς ασθενών, καθυστερημένων παιδιών και αναπήρων
Η Λέρος
1950-1983: οργασμός οικοδομικών δραστηριοτήτων και ανάπτυξη πολλών ψυχιατρικών κλινών
Δίπλα στην ασυλιακή σιγουριά αναφύονται αμφιβολίες
Ψυχιατρική μεταρρύθμιση, μια προσπάθεια που ξεκίνησε από το 1982
Οι Έλληνες ψυχίατροι των τελευταίων δεκαετιών
Ιστορία των νομοθετημάτων για την ακούσια νοσηλεία στην Ελλάδα
Ο Έλληνας ψυχιατρικός ασθενής σήμερα
Βιβλιογραφία