Ο ΜΑΡΞ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΔΙΚΑΙΟ

Παρουσίαση

Τα κείμενα αυτού του τόμου χαρακτηρίζονται από την κοινή τους προσπάθεια να συνεισφέρουν σε μια ανάλυση της αντίληψης του Μαρξ, ακολουθώντας την εξέλιξη της διανοητικής του πορείας που από την κριτική του θεωρητικού απριορισμού του Χέγκελ περνά στη μεθοδολογική συρρίκνωση της φιλοσοφικής /και πολιτικονομικής/ προβληματικής σε μια οικονομικο-επιστημονική ανάλυση των σύγχρονων κοινωνικών σχέσεων. Ταυτόχρονα θα γίνει -ελπίζω- φανερή η προσπάθεια να "δοκιμαστεί" αυτή η συρρίκνωση σε κάποια νέα επίπεδα, πέρα από τις αναλογίες και τις καθαρά κοινωνιολογικές/και παραδοσιακές στην ερμηνεία του προβλήματος/επιλογές, να δικαιωθεί δηλαδή η ίδια η ύπαρξη της νομικής μορφής και των κανονιστικών της διαρθρώσεων. Γιατί μόνο με αυτή τη συνθήκη η παραπάνω μεθοδολογική συρρίκνωση μπορεί να αποκτήσει μια ειδική επιστημονική βαρύτητα. Σε κάθε άλλη αντίθετη περίπτωση, δεν μπορεί παρά να οδηγηθούμε στο να "παραδώσουμε" τον Μαρξ στη θεωρητική ή θετικιστική φιλοσοφική παράδοση, και να υποβαθμίσουμε τη νομική θεματική.
Η προσπάθειά μου αυτή -που έχει τον αντίχτυπό της σε μερικά γενικώτερα προβλήματα- κινείται στα πλαίσια εκείνης της ερμηνείας της σκέψης του Μαρξ που, στα τελευταία χρόνια, έχει θέσει το πρόβλημα της συνοχής και της οργανικότητας ολόκληρου του έργου του Μαρξ, από τα λεγόμενα νεανικά κείμενα ως το Κεφάλαιο. Μ' αυτή την έννοια εξηγούνται και οι συχνές αναφορές σε μεθοδολογικά ή οικονομικά προβλήματα. Αυτά τα κείμενα, άλλωστε, περισσότερο από μια συστηματική έκθεση -η οποία θα απαιτούσε μια τεράστια εργασία, φιλολογικής ανάλυσης και ιστορικής επαλήθευσης- θέλουν να είναι η μαρτυρία μιας ακόμα ανοικτής έρευνας, που προσπαθεί να επαληθεύσει σε διάφορα επίπεδα της νομικής και πολιτικής φιλοσοφίας τη βαρύτητα των απόψεων του Μαρξ. Έτσι, κάποιες επαναλήψεις των ιδίων θεμάτων δεν έχουν άλλη σημασία παρά την παραπέρα εξέτασή τους από κάποια διαφορετική σκοπιά με σκοπό την καλύτερη κατανόησή τους. Γραμμένα το καθένα σε διαφορετικές ευκαιρίες, τα κείμενα αυτά συνδέονται μεταξύ τους με τον κοινό τους στόχο να αποσαφηνίσουν, όσο είναι δυνατό το κεντρικό θέμα αυτού του βιβλίου και να συνεισφέρουν στη μελέτη του έργου του Μαρξ και των προβλημάτων του δικαίου. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγή στην Τρίτη έκδοση
Εισαγωγή στην ισπανική έκδοση
Εισαγωγή στη γιουγκοσλάβικη έκδοση
Ο ΜΑΡΞ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΔΙΚΑΙΟ
1. Διερεύνηση της πολιτικής θεωρίας του Μαρξ
2. Το πρόβλημα της επιστήμης του δικαίου
3. Ο διφορούμενος χαρακτήρας του σύγχρονου δικαίου
4. Ο Καντ και η νομική κατηγορία
5. Οι αντινομίες του Κέλσεν
6. Κοινωνιολογία και ιδεαλισμός
7. Κοινωνιολογία και ιστορία
8. Νομική τυπολογία και κοινωνική τυπολογία
9. Η υπόθεση του Μαρξ
10. Επίλογος
Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΜΑΡΞ ΣΤΗ ΧΕΓΚΕΛΙΑΝΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
1. Γενική σημασία της κριτικής της χεγκελιανής φιλοσοφίας του δημόσιου δικαίου στις μαρξιανές μελέτες
2. Το κεντρικό θέμα της μεθοδολογικής κριτικής του Μαρξ στον Χέγκελ
3. Κράτος και κοινωνία των ιδιωτών
4. Το πρόβλημα της κυριαρχίας
5. Τα κράτη και ο λαός
6. Συμπέρασμα
ΚΕΛΣΕΝ ΚΑΙ ΜΑΡΞ
1. Πως βλέπει ο Κέλσεν τον Μαρξ
2. Οι δυσκολίες της "καθαρής" θεωρίας
3. Γεγονός και αξία
4. Ο μονισμός του Μαρξ
ΙΣΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
1. Κράτος και κοινωνία
2. Η πορεία του Μαρξ
3. Το άτομο και η σύγχρονη κοινωνία
4. Η ελευθερία των αρχαίων
5. Το μοντέλο της "Πολιτικής" του Αριστοτέλη
6. Η "δημοκρατία της ανελευθερίας"
7. Θεωρία του φυσικού δικαίου και ιστορία
8. Το πρόσωπο - αξία
9. Η κοινότητα
10. Ρουσσώ και Καντ
11. Επίλογος