ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Παρουσίαση

[...]. Το έργο αυτό έρχεται να καλύψει στον χώρο της ελληνόγλωσσης βιβλιογραφίας ένα πραγματικό κενό. Και, μάλλον, ο πλέον αρμόδιος να γεφυρώσει τα "διεστώτα" (που όμως αποδεικνύεται ότι έχουν τόσα κοινά σημεία!), δηλαδή τη θετική σκέψη και πράξη με τη θεωρητική και ποιητική αναζήτηση, αποδεικνύεται ο ίδιος ο συγγραφέας, [...].
Βαθιά εντύπωση αφήνει στον προσεκτικό αναγνώστη η χρήση εκτεταμένης και πλούσιας βιβλιογραφίας, θεωρητικές και εφαρμοσμένες μελέτες, σπάνιες και, "εν πολλοίς", άγνωστες ποιητικές συλλογές, "μαθηματικά μυθιστορήματα" και διηγήματα, γνωστά έργα (Γκαίτε, Τολστόι, Νερούδα, κ.α.), αλλά και δυσεύρετα βιβλία, όλα προϊόντα σοφίας, μόχθου και υψηλής ευαισθησίας, ανατέμνονται και παρουσιάζονται με ευχάριστο και προσιτό τρόπο. Όποιος, βέβαια, κατέχει σε υψηλότερο βαθμό την επιστήμη των Μαθηματικών ή αγαπά τους υπολογισμούς θα παρηγορηθεί με την αφθονία των εξισώσεων, λογιστικών πράξεων, παραδόξων και θαυμαστών ανακαλύψεων των ιδιοφυϊών του ανθρώπινου πολιτισμού (Descartes, Galois, Fermat, Gauss, Perelmann, Poincare, Goldbach, Turing, κ.α.). Αυτοί, πάλι, που αγαπούν πιο πολύ την υψηλή λογοτεχνία θ' απολαύσουν εξαίρετους στίχους ή λαμπρές σελίδες πεζογραφημάτων, φιλοσοφικών ή θεατρικών έργων με ποικίλες αναφορές στα μαθηματικά. [...] (Κ. Λ. Πάνος, φιλόλογος, Διευθυντής ΕΠΑΛ Φαρσάλων, από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
1. Εισαγωγή
2. Η αγαλλίαση της δημιουργίας και της μέθεξης
Σημειώσεις τέλους ενότητας 2, κεφ. 1
3. Το ωραίο, η κομψότητα και η υψηλή αισθητική
Σημειώσεις τέλους ενότητας 3, κεφ. 1
4. Η πολυσημία στο απλό και υπονοούμενο
Σημειώσεις τέλους ενότητας 4, κεφ. 1
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
1. Η απόρριψη του ευτελούς και η εμμονή στην "τάξη"
Σημειώσεις τέλους ενότητας 1, κεφ. 2
2. Το μη προσποιητό και το μη απατηλό στα μαθηματικά και στη λογοτεχνία
Σημειώσεις τέλους ενότητας 2, κεφ. 2
3. Η απουσία "υποκρισίας" και η μη καταφυγή στην ευκολία χρήσης των μέσων
4. Οι "φανατικοί" θιασώτες
5. Η καλλιέργεια του "ευγενικού" και του εν δυνάμει "υψιπετούς"
6. Η κριτική σκέψη
7. Η κοινή πορεία μέσα στον χρόνο
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
Τα Μαθηματικά και η Ποίηση, Ι
1. Εισαγωγικές επισημάνσεις
2. Η αναζήτηση ποιητικού προτύπου - μοντέλου
3. Ο ρυθμός και η αρμονία της διαδικασίας της απλής αρίθμησης
4. Η αντιστοιχία "ένα προς ένα" (1-1) στη λογοτεχνία
Αναφορές παρμένες από λογοτεχνικά κείμενα
Σταχυολόγηση από το έργο του Οδ. Ελύτη
Αποσπάσματα από τον "Ζητιάνο" του Α. Καρκαβίτσα
Απόσπασμα από διήγημα του Θανάση Βαλτινού
Αναφορά στο ποίημα του Κωνσταντίνου Π. Καβάφη
Αναφορά στο ποίημα της Κικής Δημουλά
5. Ποίηση και γεωμετρικά -και άλλα- σχήματα
"Κλεψύδρα"
"Σχεδιαστικό Παιχνίδι" με το συγκεκριμένο ποίημα (διάφορα σχεδιάσματα)
Σιμίου, Πτέρυγες έρωτος κ.ά.
6. Γεωμετρικές "ψηφίδες" στη σύγχρονη ελληνική ποίηση
Σημειώσεις τέλους ενοτήτων 4 και 6, κεφ. 3
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
Τα Μαθηματικά και η Ποίηση, II
1. Εισαγωγικές επισημάνσεις, II
2. Αναφορές στο έργο ποιητών από τη σκοπιά της παρούσας μελέτης
2.α' Μανώλης Αλεξίου
2.β' Τάσος Λειβαδίτης
2.γ' Μάνος Χατζιδάκις
2.δ' Κώστας Λάνταβος
2.ε' Ηλίας Κωνσταντόπουλος
2.στ' Τέσσερα ακόμη ανάλογα ποιήματα
2.ζ' Νίκος Παναγιωτόπουλος
2.η' Κωνσταντίνος Π. Καβάφης
2.θ' Γιώργης Παυλόπουλος
2.ι' Κική Δη μουλά
2.ια' Νίκος Εγγονόπουλος
2.ιβ' Χρίστος Ρουμελιωτάκης
2.ιγ' Γιώργος Βέλτσος
2.ιδ' Θωμάς Βουγιουκλής
Σημειώσεις τέλους ενότητας 2, κεφ. 4
3. Αναφορά σε μαθηματικά επιγράμματα της Παλατινής Ανθολογίας
3.α' Αναφορά στην Παλατινή Ανθολογία
3.β' Τέσσερα παραδείγματα μαθηματικών επιγραμμάτων της Παλατινής Ανθολογίας και η επεξεργασία τους
3.γ' Τρία παραδείγματα από την ποίηση του Μ. Ξεξάκη
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5
Αναφορές σε μεταφρασμένη στα ελληνικά ποίηση
1. Εισαγωγή
2. Σταχυολόγηση από την ποίηση μη Ελλήνων ποιητών
2.α' Νερούδα Πάβλο (1904-1973)
2.β' Χανς Μάγνους Εντσενσμπέργκερ
2.γ' Ζμπίγκνιεφ Χέρμπερτ
2.δ' Γιόαχιμ Σαρτόριους
2.ε' Μπορίς Βιάν (1920-1959)
3. Η μέθοδος
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6
Τα Μαθηματικά και ο Πεζός Λόγος
1. Εισαγωγή
2. Ορισμένα αποσπάσματα από "Τα πάθη του νεαρού Βερθέρου" του Γκαίτε
3. Σκέψεις προκαλούμενες από αποσπάσματα ενός μυθιστορήματος του Ν. Θέμελη
4. Σκέψεις με αφορμή αποσπάσματα ενός μυθιστορήματος του Γκαστόν Λερόυ
5. Ορισμένες σκέψεις με αφορμή κείμενα Δ. Σολωμού, Α. Καρκαβίτσα, Θαν. Βαλτινού
6. Σκέψεις με αφορμή κείμενα του Έντγκαρ Άλλαν Πόε και του Άρθουρ Καίσλερ
7. Μια αναφορά σε κείμενο του Γ. Χειμωνά
8. Μια αναφορά σε κείμενο του Θ. Ψύρρα
9. Μια αναφορά σε κείμενο της Τζένης Μαστοράκη
10. Ορισμένες επιπλέον αναφορές σε επιλεγμένα κείμενα από την ξένη Λογοτεχνία: Ρις Χιουζ, "Η πόλη των Σκαρδαμυγμών", Λέων Τολστόι, "Πόλεμος και Ειρήνη"
11. Τα μαθηματικά μυθιστορήματα