ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΚΑΙ ΒΡΕΤΑΝΙΑ (1939-1949)

Παρουσίαση

Παρά το γεγονός ότι τόσο το Μακεδονικό Ζήτημα όσο και η βαλκανική πολιτική της Βρετανίας κατά την ταραχώδη δεκαετία του 1940 έχουν γίνει αντικείμενο εκτεταμένης έρευνας, η μεταξύ τους σχέση δεν έχει ακόμη διερευνηθεί με την απαιτούμενη πληρότητα. Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στην ανάδειξη μιας σημαντικής πτυχής της σχέσης αυτής, αναλύοντας τους τρόπους με τους οποίους η βρετανική εξωτερική πολιτική αντιμετώπισε τη σφοδρή σύγκρουση ανάμεσα στο Βελιγράδι και τη Σόφια για τον έλεγχο των γιουγκοσλαβικών και βουλγαρικών τμημάτων της Μακεδονίας κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Δημήτρης Λυβάνιος εξετάζει τη βρετανική πολιτική απέναντι στη διαμάχη του Τίτο με τους Βούλγαρους κομμουνιστές για το Μακεδονικό και τους παράγοντες που τη διαμόρφωσαν. Επιπλέον, διερευνά τις στρατηγικές επιλογές του Λονδίνου για το μεταπολεμικό μέλλον των δύο βαλκανικών χωρών και τη θέση των μακεδονικών τους περιοχών σε αυτό και τεκμηριώνει την ανυποχώρητη βρετανική αντίθεση στα σχέδια του Τίτο για την οικοδόμηση μιας νοτιοσλαβικής ομοσπονδίας. Παράλληλα, κάνοντας εκτεταμένη χρήση βρετανικών αρχειακών πηγών, ο συγγραφέας επιχειρεί να συμβάλει στην ανάλυση κομβικών σημείων του Μακεδονικού Ζητήματος την εποχή αυτή, όπως η ανάδυση ενός ομόσπονδου σλαβομακεδονικού κράτους εντός της τιτοϊκής Γιουγκοσλαβίας και η προσπάθεια διαμόρφωσης μιας σλαβομακεδονικής ταυτότητας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Συντομογραφίες
Ευχαριστίες
Πρόλογος, Θάνος Βερέμης
ΜΕΡΟΣ Ι: Ο ΧΙΤΩΝΑΣ ΤΟΥ ΝΕΣΣΟΥ, 1870-1939
1. Εισαγωγή
Μακεδονικές αυταπάτες
Ο "χιτώνας του Νέσσου"; Η πολιτική δυναμική του Μακεδονικού Ζητήματος, 1870-1939
Η διακριτική γοητεία του εθνικισμού: Κομμουνισμός και Μακεδονικό Ζήτημα, 1894-1935
2. Μην ενοχλείτε τα "κοιμισμένα σκυλιά": Η Βρετανία και η Μακεδονία, 1878-1935
Από τον Άγιο Στέφανο στο "Μεγάλο Πόλεμο"
Επιρροή για μετριοπάθεια: Η Βρετανία και το Μακεδονικό στο μεσοπόλεμο
ΜΕΡΟΣ ΙΙ: ΠΟΛΕΜΟΣ, 1939-1945
3. Χρονικό μιας προαναγγελθείσης αποτυχίας: Η Βρετανία και οι βουλγαρο-γιουγκοσλαβικές σχέσεις, 1939-1943
Η δύσκολη επαναπροσέγγιση, 1939-1941
Χαρτοπόλεμος: Οι βουλγαρο-γιουγκοσλαβικές σχέσεις στο πλαίσιο του βρετανικού στρατηγικού σχεδιασμού, 1941-1943
4. Μια δύσκολη αποχώρηση: Η Βρετανία και ο βουλγαρικός στρατός στη γιουγκοσλαβική και ελληνική Μακεδονία, Σεπτέμβριος-Δεκέμβριος, 1944
Το σκηνικό
Ο βουλγαρικός στρατός στη γιουγκοσλαβική Μακεδονία, 1941-1944
Απειλητικά σχέδια: Σεπτέμβριος-Δεκέμβριος, 1944
Τα ποσοστά που τηρήθηκαν: ελληνική Μακεδονία, 1944
5. Η επανεμφάνιση των φαντασμάτων: Η νοτιοσλαβική ομοσπονδία και η βρετανική αντίδραση, 1944-1945
Φιλοδοξίες και πραγματικότητες: Η βαλκανική πολιτική του Τίτο, 1942-1944
Σλαβική ενότητα στην πράξη: Σεπτέμβριος, 1944-Φεβρουάριος, 1945
Οι Βρετανοί και η νοτιοσλαβική ομοσπονδία, Απρίλιος-Δεκέμβριος, 1944
Βρετανική παρέμβαση: Δεκέμβριος, 1944-Μάρτιος, 1945
ΜΕΡΟΣ III: ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΣΤΟΝ ΨΥΧΡΟ ΠΟΛΕΜΟ, 1945-1949
6. Μεταξύ συγκεντρωτισμού και αυτονομισμού: Η ανάδυση της "Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας", 1944-1948
"Βούλγαροι", "Μακεδόνες" και "κομμουνιστές"
Η οικοδόμηση της "Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας", 1944-1948
Μια ιδεολογία ανάλογη των καιρών: Η πολιτική λειτουργία
του μακεδονισμού, 1944-1948
7. Η Βρετανία και το Μακεδονικό Ζήτημα, 1945-1949
Περίοδος επανεκτίμησης: Βρετανία και Βαλκάνια, 1944-1946
Η Βρετανία και το Μακεδονικό Ζήτημα, 1945-1948
Πίσω στην αφετηρία: Η ρήξη του 1948 και οι συνέπειές της
8. Σχέσεις ανάγκης, όχι στοργής
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο ονομάτων
Ευρετήριο όρων