ΒΕΝΕΤΙΚΗ ΚΥΠΡΟΣ (1489-1571) (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΙΤΑΛΙΚΑ)

Παρουσίαση

Η παρούσα έκδοση συμπληρώνει ένα μεγάλο κενό στην ιστορία της Κύπρου κάτω από βενετική κυριαρχία (1489-1571) και αποτελεί μια πολύτιμη συμβολή στη μελέτη της περιόδου, δεδομένης της γενικότερης πενιχρότητας αρχειακού υλικού για τη μεγαλόνησο. Η δημοσίευση των σωζόμενων εκθέσεων πεπραγμένων των βενετών αξιωματούχων των ανώτατων βαθμίδων της διοίκησης της Κύπρου (τοποτηρητών, συμβούλων τους, καπιτάνων της Αμμοχώστου και γενικών προβλεπτών) υπήρξε ένα desideratum της κυπριολογίας και η κοινότητα των ιστορικών είναι ευτυχής που αυτή η ανάγκη ικανοποιείται τώρα επιτυχώς από τον κο Στάθη Μπίρταχα.
Οι ανώτεροι βενετοί αξιωματούχοι που αποστέλλονταν στις βενετικές κτήσεις της ελληνικής Ανατολής ήταν υποχρεωμένοι να υποβάλλουν στην κεντρική μητροπολιτική διοίκηση, με τη λήξη της θητείας τους, εκθέσεις πεπραγμένων. Οι σωζόμενες 26 αναφορές για την Κύπρο αποτελούν μόνο ένα μικρό ποσοστό του συνόλου των εκθέσεων που πρέπει να είχαν υποβληθεί, όπως υποδεικνύεται από τον αριθμό των αξιωματούχων που υπηρέτησαν στο νησί (178), τα ονόματα των οποίων καταλογογραφούνται στον παρόντα τόμο. Όλες οι εκθέσεις ήταν μέχρι σήμερα ανέκδοτες, με εξαίρεση 4 που έτυχαν αποσπασματικής έκδοσης και μία πλήρους, αν και ήταν, βεβαίως, γνωστές στους ερευνητές. Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ο πρώτος ιστορικός που εξέδωσε εκτενή αποσπάσματα έκθεσης (εκείνης του Bernardo Sagredo, αρ. 22 στην παρούσα έκδοση) και αξιοποίησε επιστημονικά τα κείμενα αυτά υπήρξε ο πατέρας των μεσαιωνικών κυπριακών σπουδών, ο γάλλος Louis de Mas Latrie, το 1855.
Ο κος Μπίρταχας ακολουθεί τα εκδοτικά πρότυπα και τη δομή προηγούμενων ανάλογων εκδόσεων εκθέσεων για άλλες περιοχές του Ελληνισμού κάτω από βενετική κυριαρχία. Το έργο περιλαμβάνει μια εκτενή και κατατοπιστική εισαγωγή, η οποία έχει ως στόχο, αφενός, τη μελέτη των διοικητικών θεσμών και των κοινωνικών συμφραζομένων που παρήγαγαν τα εκδιδόμενα κείμενα και, αφετέρου, τον σχολιασμό της φύσης τους και των ποικίλων ζητημάτων που πραγματεύονται. Ακολουθούν η έκδοση των 26 εκθέσεων και περιλήψεις τους στην ελληνική, καθώς και τεκμηριωμένοι κατάλογοι των υπηρετησάντων στην Κύπρο βενετών αξιωματούχων. Η εισαγωγή και οι επιτομές των εκθέσεων παρατίθενται και σε αγγλική μετάφραση, μια επιλογή που καθιστά το έργο προσβάσιμο στο ευρύτερο ερευνητικό κοινό. Η έκδοση ολοκληρώνεται με αναλυτικό ευρετήριο ονομάτων ανθρώπων και τόπων, καθώς επίσης και θεματικών όρων.
Ως εξαίρετα δείγματα επιμελούς γραφειοκρατικής γραφής, οι εκθέσεις παρέχουν πληθώρα σημαντικών και έγκυρων πληροφοριών, πολιτικού, κοινωνικού, οικονομικού, τοπογραφικού, δημογραφικού και προσωπογραφικού ενδιαφέροντος. [...] (Από τον πρόλογο της κας Άγγελ Νικολάου-Κονναρή)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγή
Οι Εκθέσεις: έκδοση και περιλήψεις / Reports publication and abstracts in Greek
1. Bartolomeo Contarini, γενικός προβλεπτής, 1519
2. Domenico Capello, τοποτηρητής, 1525
3. Nicolo Dolfin, καπιτάνος της Αμμοχώστου, 1528
4. Piero Valier και Marcantonio Trevisan, σύμβουλοι του τοποτηρητή, 1528
5. Silvestro Minio, τοποτηρητής, 1530
6. Francesco Bragadin, τοποτηρητής, 1531
7 Marcantonio Trevisan, τοποτηρητής, 1534
8. Antonio Calbo, σύμβουλος του τοποτηρητή, 1541
9. Fantino Dolfin, σύμβουλος του τοποτηρητή, 1544
10. Alvise da Riva, τοποτηρητής, 1545
11. Andrea Dandolo, καπιτάνος της Αμμοχώστου, 1548
12. Salvatore Michiel, τοποτηρητής, 1550
13. Francesco Grimani, καπιτάνος της Αμμοχώστου, 1553
14. Alvise da Ponte, σύμβουλος του τοποτηρητή, 1553
15. Antonio Zane, σύμβουλος του τοποτηρητή, 1557
16. Alvise Minotto, σύμβουλος του τοποτηρητή, 1559
17. Piero Navagero, καπιτάνος της Αμμοχώστου, 1559
18. Domenico Trevisan, καπιτάνος της Αμμοχώστου, 1561
19. Andrea Duodo, γενικός προβλεπτής, 1561
20. Bernardin Belegno, σύμβουλος του τοποτηρητή, 1563
21. Pandolfo Guoro, σύμβουλος του τοποτηρητή, 1563
22. Bernardo Sagredo, γενικός προβλεπτής και σύνδικος, 1565
23. Nicolo Gabriel, καπιτάνος της Αμμοχώστου, 1566
24. Giovanni (Zuan) Francesco Stella, γραμματέας του γενικού προβλεπτή Antonio Bragadin, 1566
25. Lorenzo Bembo, καπίτάνος της Αμμοχώστου, 1567
26. Nicolo Loredan, σύμβουλος του τοποτηρητή, 1569
Κατάλογοι των αξιωματούχων / Lists of the officials
1. Τοποτηρητών (luogotenenti)
2. Συμβούλων του τοποτηρητή (consiglieri del luogotenente)
3. Καπιτάνων της Αμμοχώστου (capitani di Famagosta)
4. Γενικών προβλεπτών (provveditori generali)
VENETIAN CYPRUS (1489-1571): REPORTS BY THE DOMINION'S SUPREME ADMINISTRATIVE OFFICIALS
Introduction
The abstracts of the Reports
Ευρετήριο / Index