ΚΟΜΠΟΛΟΙ

Παρουσίαση

Μικρός, αρχές του '70, τις Κυριακές πηγαίναμε επίσκεψη στο σπίτι του προπάππου, μια ξύλινη κατασκευή στην άκρη του Βοσπόρου, λίγο πιο πέρα από τα Θεραπειά, στην Πόλη. Ο Θεόδωρος Κ., καθισμένος γύρω από το μαγκάλι που ζέσταινε το κεντρικό δωμάτιο, παρέα με τη μαύρη του γάτα, την Αράπ, ήταν απροσδιορίστου ηλικίας... Να 'ταν εκατό ή διακοσίων ετών, το ίδιο μου 'κανε... Μυθική φιγούρα που, όπως της άρμοζε, δεν έλεγε παρά σπάνια δυο τρεις λέξεις όλες κι όλες. Οι φλούδες μανταρινιού που σιγοκαβουρντίζονταν δίπλα στα κάρβουνα, οι παράξενες παλιές μυρωδιές, το αμυδρό φως, τα τριξίματα του σπιτιού, όλα μαζί χόρευαν ρυθμικά στο "τσακ - τσακ - τσακ" κάθε μιας χάντρας του κομπολογιού του. Λες και σαν μαέστρος έδινε ψυχή και τέμπο στην αυλή υπόσταση των αισθήσεών μου...
Που και που το κομπολόι ζωντάνευε, άρχιζε να χορεύει, ο ρυθμός γίνονταν πιο ταχύς, πιο έντονος, πιο ακατάστατος... Και ο Θεόδωρος μου 'λεγε τις σπάνιες δυο τρεις λέξεις. Λες και τα οργωμένα από το χρόνο χέρια του είχαν γίνει ένα με το ατόφιο κεχριμπάρι και οι χάντρες μιλούσαν στη θέση του.
Την ατμόσφαιρα αυτή, έτσι ένα με τα κομπολόγια και τις βουβές μορφές, την έβλεπα και αλλού. Τα καλοκαίρια στην Πρίγκηπο, που και που σταμάταγα σ' ένα μικρό μαγαζί για να αγοράσω πετονιές και αγκίστρια για το ψάρεμα. Δίπλα ακριβώς ήταν ένα καφενείο, από εκείνα που οι "μεγάλοι" κάπνιζαν το ναργιλέ δίχως να λένε κουβέντα, αγκαλιά με βαριές κομπολογιές... Κι εκεί στριφογύριζαν, σιωπηλές όμως, χάντρες ασήκωτες, οθωμανικής κατασκευής, κρατώντας συντροφιά μέσα στους γκριζογάλανους καπνούς, σε μιαν ατέρμονη περισυλλογή, λες και προσπαθούσαν να σταματήσουν το χρόνο, να ζωντανέψουν τα πρόσωπα και τα πράγματα της νιότης και της αναπόλησης. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Περί στρογγυλότητας
Από τα βάθη των αιώνων
Καταπραϋντική δράση της χάντρα
Χάντρες πάσης φύσεως και είδους
Τα "πρώτα" κομπολόγια
Φυλαχτά και κολιέ
Βοηθήματα για μέτρημα
Κάθε θρησκεία το κομπολόι της
Θρησκείες και ο ρόλος των κομπολογιών
Συμβολισμός μέσω αριθμών
Ισλαμικά κομπολόγια
Βουδιστικά κομπολόγια
Χριστιανικά κομπολόγια
Συμβολισμός υλικών
Κατασκευή και υλικά
Σχοινί
Κεχριμπάρι και τεχνικές κατασκευής
Κοπάλ και διάφορα άλλα ρετσίνια
Γιούσουρι ή μαύρο κολλάρι
Κόκκινο κοράλλι
Σεντέφι
Ελφαντόδοτο
Κόκαλο και κέρατο
Ξύλο και σπόροι
Φατουράν
Τεχνητά υλικά
Μέταλλα και ημιπολύτιμοι λίθοι
Η χάντρα και ο παπάς
Κοπή
Τρύπημα
Ο παπάς
Οι πέντε αισθήσεις του κομπολογιού
Όψη
Αφή
Ήχος
Οσμή
Επικοινωνία και παίξιμο
Επιλέγοντας και συλλέγοντας
Για δώρο
Συντροφιά
Συλλεκτικά κομμάτια
Φροντίδα
Διάφορα κομπολόγια