ΤΟ ΔΙΑΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΑΙΣΘΗΤΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΤΟΥ Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)

Παρουσίαση

Αισθητισμός, decadence (παρακμή), fin-de-siecle (τέλος του αιώνα): όροι ταυτόσημοι, δηλωτικοί μιας προβληματικής, η οποία βρίσκει την πλήρη άρθρωσή της στο τέλος του 19ου αιώνα. Πρόκειται για φαινόμενο που η αντίπαλη κριτική εξέλαβε ως "νοσηρότητα" και που γνωρίζει την κορύφωσή του στην τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα. Περιβάλλει την τέχνη σε κάθε έκφρασή της, αφού αφορά τόσο τη λογοτεχνία όσο και τις εικαστικές τέχνες.
Ο όρος "αισθητισμός", που έλκει την καταγωγή του από τη λέξη "αίσθηση" και κατ' επέκταση τη λέξη "αισθητική", δηλώνει οντολογικά το διάλογο του κινήματος με τις αισθήσεις και την ενασχόλησή του με ζητήματα αισθητικής, όπως η έννοια του ωραίου ή του τεχνητού. Ο αισθητισμός ως άποψη τέχνης αντιπροσωπεύει μια πλευρά του κινήματος, η οποία σχετίζεται με τον αισθητικό προβληματισμό εμφαίνοντας τη φορμαλιστική επιδίωξη και αναπτύχθηκε κατά κύριο λόγο στη Βρετανία, ενώ η άλλη άποψη του κινήματος, περισσότερο γνωστή ως decadence ή "παρακμή" με έμφαση στη θεματική συγκρότηση, γνώρισε άνθιση στη Γαλλία κομίζοντας συνδηλώσεις διάβρωσης και αναπαριστώντας κειμενικά την ατμόσφαιρα της αποσύνθεσης. Ακριβώς πάνω στο γύρισμα του αιώνα, η αποτίμηση των δημιουργών της "παρακμής" κλίνει προς έναν πεσσιμισμό και μια επαναστατική αντίδραση, η οποία αποτυπώνεται στην έκφρασή τους με τρόπους αλλόκοτους, παράδοξους, αντισυμβατικούς, που ξενίζουν. Έτσι, είναι διάχυτη η εντύπωση ότι τέλος του αιώνα σημαίνει και τέλος του κόσμου, με αποτέλεσμα να ταυτίζονται οι έννοιες "fin-de-siecle" και "fin du globe". [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
1. Πρόλογος: Στην ενδοχώρα του αισθητισμού: "η τέχνη για την τέχνη"
2. Το δίκτυο των αναγνώσεων
3. Διακειμενικότητα και αναπαράσταση: ο καβαφικός λόγος του αισθητισμού
4. Χώρος, χρόνος και ιστορία: ο λόγος αναπαράστασης της παρακμής
5. Η επιδίωξη της επόμενης αίσθησης και η περιπέτεια του αισθητή
6. Για μια σημειολογία του εκλεκτού
α. Οντολογία και ιδιοσυστασία του εκλεκτού
β. Οι νευραλγικές δεσπόζουσες της ιδιαιτερότητας και ατομικότητας
γ. Ειδικές εκφάνσεις του εκλεκτού
δ. Εκλεκτό και νοσηρό. Δυο όψεις του ίδιου νομίσματος
ε. Εκλεκτό και τέχνη
7. Η ομορφιά και το καλαισθητικό είδωμα: ένα όχημα για τη διατύπωση αρχών αισθητικής
α. Τα νέα συμφραζόμενα του Ωραίου
β. Η καλαισθησία ως τρόπος ζωής
8. Η αντιπαράθεση τέχνης-φύσης: ένα διακύβευμα ποιητικής
9. Επίλογος: Ο Καβάφης για τον Καβάφη
ABSTRACT
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΛΛΗΝΟΓΛΩΣΣΗ
ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΚΥΡΙΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΚΑΒΑΦΙΚΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ, ΠΕΖΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΕΖΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ