ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΕΧΘΡΟ

Παρουσίαση

Ο πραγματικός τίτλος αυτής της συλλογής θα έπρεπε να είναι ο υπότιτλός της, δηλαδή "Περιστασιακά κείμενα". Αυτό που καθόρισε την τελική επιλογή ήταν απλώς η δικαιολογημένη ανησυχία του εκδότη ότι ένας τίτλος τόσο πομπωδώς μετριόφρων δε θα τραβούσε την προσοχή του αναγνώστη. Τι είναι ένα περιστασιακό κείμενο και ποια τα προτερήματά του; Κανονικά, ο συγγραφέας ούτε που σκεφτόταν ότι θα χρειαζόταν να ασχοληθεί μ' ένα συγκεκριμένο θέμα, αλλά κατέληξε εκεί ύστερα από την πρόσκληση σε μια σειρά συζητήσεων ή δοκιμίων με ορισμένο περιεχόμενο. Αυτό τον οδήγησε να στοχαστεί πάνω σε κάτι που, υπό άλλες συνθήκες, θα είχε παραβλέψει - και συχνά ένα θέμα που μας υπαγορεύεται απ' έξω αποδεικνύεται πιο γόνιμο από ένα άλλο που γεννιέται μέσα μας από κάποια ιδιοτροπία. Ιδού λοιπόν μια σειρά από περιστασιακά κείμενα σχετικά με το Απόλυτο, τους λόγους που μας ωθούν να κλαίμε για τη μοίρα της Άννας Καρένινα, τους θησαυρούς των καθεδρικών ναών, τον Βικτόρ Ουγκό, την τύχη ή την ατυχία του Τζόις κατά την εποχή του φασισμού, την υπόθεση Wikileaks κ.ά. Η επιλογή του τίτλου του πρώτου κειμένου ως βασικού τίτλου του βιβλίου δεν είναι πάντως τυχαία, δεδομένου ότι Εχθροί πρέπει να εφευρίσκονται συνεχώς και να παρουσιάζονται με τρόπο απεχθή και τρομακτικό, προκειμένου να κρατιούνται "αιχμάλωτοι" οι λαοί. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Η θεματολογία των κειμένων στο συγκεκριμένο βιβλίο του Έκο μοιάζει να αναφύεται έξω από τη θέληση του συγγραφέα - με την έννοια των στενών προσωπικών προτιμήσεων - και να επιβάλλεται από την ανάγκη της επικαιρότητας η οποία ωστόσο συγκροτεί μια ψηφίδα ιστορικής πραγματικότητας και δεν μπορείς- αλλά και δεν ενδείκνυται - να την παραβλέψεις. Ωστόσο, εδώ θα ήμασταν άστοχοι αν δεν λαμβάναμε υπόψη τη συντριπτική ικανότητα του συγγραφέα να αναδεικνύει στα θέματά του αφανείς λεπτομέρειες και να τους χαρίζει αδιανόητες προεκτάσεις. Εξάλλου αυτός είναι ο Εκο! Πρόκειται για κείμενα κατά βάση αυθόρμητα; Δηλαδή κείμενα που προκύπτουν απροειδοποίητα - πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα μπορούσε να τα επινοήσει ο συγγραφέας τους αν η πραγματικότητα δεν τα έφερνε κυριολεκτικά μπροστά στη... μύτη του! Με αυτό το δεδομένο, τα κείμενα αυτά, των οποίων ο συνδετικός κρίκος αλλά και η γοητεία οφείλονται στο συμπτωματικό, αποκτούν εκτός των άλλων κι έναν ψυχαγωγικό χαρακτήρα. (ΞΕΝΟΦΩΝ ΜΠΡΟΥΝΤΖΑΚΗΣ, Το Ποντίκι, 8/3/2012)

Περιεχόμενα

Πρόλογος στην ελληνική έκδοση
Εισαγωγή
Κατασκευάζοντας τον εχθρό
Απόλυτο και σχετικό
Η φλόγα είναι ωραία
Θαυμάζοντας τους θησαυρούς
Ξενισμένες απολαύσεις
Έμβρυα εκτός παραδείσου
Το Gruppo 63, σαράντα χρόνια μετά
Hugo, Helas! Η ποιητική της υπερβολής
Veline και σιωπή
Φανταστικές αστρονομίες
Στη Ρώμη όπως οι Ρωμαίοι
Είμαι ο Εντμόν Νταντές!
Ο Οδυσσέας μας έλειπε...
Γιατί το νησί δεν ανακαλύπτεται ποτέ
Σκέψεις για το Wikileaks