ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΚΟΣΜΟΙ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ

Παρουσίαση

Το κοινωνικό κράτος αποτέλεσε προεξάρχον χαρακτηριστικό της ιστορικής πορείας των Βορειοδυτικών Ευρωπαϊκών κοινωνιών κατά τον 20ό αιώνα. Είναι συνυφασμένο με την κοινωνικο-πολιτική «Ευρωπαϊκή ταυτότητα» και συνοψίζει το αξιακό υπόστρωμά της, με κύρια έμφαση στις αρχές της δημοκρατίας, της ισότητας, της κοινωνικής αλληλεγγύης, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αναδιανομής. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, σημαντικές αλλαγές στο παγκόσμιο/υπερεθνικό και εθνικό επίπεδο (παγκοσμιοποίηση, συνθήκες κοινωνικού dumping από τις «αναδυόμενες οικονομίες», επισφάλεια στην εργασία, διεύρυνση των ανισοτήτων, δημοσιονομικοί περιορισμοί στο πλαίσιο της ΟΝΕ) θέτουν υπό αμφισβήτηση τις αρχές αυτές. Επιπλέον, η τρέχουσα, και μη-σοβούσα, Ευρωπαϊκή κρίση επιτείνει δραματικά τις πιέσεις στο κοινωνικό κράτος καθιστώντας ορατό τον κίνδυνο εκτεταμένης αποδυνάμωσής του.
Η επανέκδοση του βιβλίου του διακεκριμένου κοινωνιολόγου Costa Esping-Andersen «Οι Τρεις Κόσμοι του Καπιταλισμού της Ευημερίας» (με την προσθήκη ενός εισαγωγικού κεφαλαίου για την κρίσιμη καμπή που διανύει το κοινωνικό κράτος, από τη Μαρία Πετμεζίδου, επιμελήτρια της Ελληνικής έκδοσης) συνιστά επίκαιρη συμβολή στον ακαδημαϊκό (και δημόσιο) διάλογο για την κοινωνική μεταρρύθμιση.
Οι «Τρεις Κόσμοι» διερευνούν διεξοδικά τις ιστορικές συνθήκες ανάδυσης και ανάπτυξης των διαφορετικών τύπων κράτους πρόνοιας στον Ευρωπαϊκό χώρο. Παρέχουν ευρεία και στέρεη τεκμηρίωση για τις ιστορικές καταβολές τους, την εξέλιξη και τη μεταβολή τους, με ιδιαίτερη έμφαση στις συγκλίσεις και αποκλίσεις ως προς τις οργανωτικές αρχές και τις αξιακές αποχρώσεις τους.
Το βιβλίο έδωσε το έναυσμα για έναν εξαιρετικά γόνιμο κριτικό διάλογο στο πεδίο της συγκριτικής ανάλυσης της κοινωνικής πολιτικής. Καθίσταται δε ιδιαίτερα επίκαιρο, καθώς η διεισδυτική ιστορική ερμηνεία, που μας παρέχει, βοηθά καθοριστικά στην «ανάγνωση» των προκλήσεων, προοπτικών και ανατροπών που εγκλείει η σημερινή συγκυρία. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

[...] Η κατανομή των τύπων κρατών πρόνοιας δεν είναι τυχαία. Εξαρτάται κυρίως από τρεις μεταβλητές: Από τον χαρακτήρα της ταξικής κινητοποίησης σε κάθε χώρα, από τους υπάρχοντες ταξικό-πολιτικούς συνασπισμούς και από την ιστορική κληρονομιά κάθε χώρας.
Αυτή η ανάγνωση αποτελεί και το κλειδί για να κατανοήσει κανείς την κρίση του σημερινού σοσιαλδημοκρατικού μοντέλου, το οποίο έγινε θύμα της απολυτοποίησης του βάρους των δαπανών, υποτιμώντας τη σημασία της σχέσης του κράτους πρόνοιας με την ανάπτυξη και την απασχόληση. [...] Το βιβλίο αυτό, αν και γράφηκε το 1990 και εμπλουτίστηκε το 2003, αποτελεί ακόμη και σήμερα, μετά την κρίση του 2008, κλειδί για τη συζήτηση του τι είναι Σοσιαλδημοκρατία και για το αν έχει θέση αυτή στη χώρα μας. Καλό θα ήταν να το διαβάσουν κάποιοι "νεόκοποι" Έλληνες σοσιαλδημοκράτες για να μη ταυτίζουν την Σοσιαλδημοκρατία με τα "νεοφιλελεύθερα" δίχτυα ασφαλείας ή κάποιοι αριστεροί για να μη την ταυτίζουν με την εξαπάτηση των εργατικών στρωμάτων.
Το βιβλίο συνοδεύεται από τον πρόλογο της επιμελήτριας στην Α' και Β' έκδοσή, της καθηγήτριας στο Δημοκρίτειο Μαρίας Πετμεζίδου, η οποία τονίζει τον αποδομητικό χαρακτήρα που έχουν για τα κράτη πρόνοιας όσα σήμερα οι κυρίαρχες πολιτικές και οικονομικές ελίτ στην Ευρώπη ονομάζουν "μεταρρυθμίσεις". (ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΙΑΚΑΝΤΑΡΗΣ, BookPress.gr, 25/5/20150

Περιεχόμενα

Πρόλογος επιμελήτριας για τη Β' έκδοση
Πρόλογος επιμελήτριας
Πρόλογος
Εισαγωγή
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΤΑ ΤΡΙΑ ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ
Ι. Οι ΤΡΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ
II. Η ΑΠΟΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
III. ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΩΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗΣ
IV. ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΓΟΡΑ ΣΤΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΩΝ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ
V. ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΙΣΧΥΟΣ
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΚΡΑΤΟΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
VI. ΚΡΑΤΟΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
VII. Η ΘΕΣΜΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ
VIII. ΤΡΕΙΣ ΤΡΟΧΙΕΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
IX. ΤΑ ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΣΤΗ ΜΕΤΑΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΔΟΜΗ
Βιβλιογραφία