ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ (1844-1922)

Παρουσίαση

"...Χαμένη γη και προσφυγιά, τα πόδια εδώ, αλλού η καρδιά κομμάτια μου ψάχνω να βρω να κάνω ρίζες να ξανασταθώ και να φωνάξω με φωνή που να ματώσουν οι ουρανοί όλοι μας 'σφαζαν και μας πνίγανε μαζί, Εγγλέζοι, Γάλλοι κι Αμερικανοί..." (Ιάκωβος Καμπανέλης, Το μεγάλο μας τσίρκο)

Εκατό χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή ανανεώνεται η συζήτηση για το γεγονός, τις αιτίες και τις συνέπειές του. Το σύγχρονο διεθνές περιβάλλον και οι ομοιότητές του με το κλίμα που επικρατούσε τις παραμονές του Α' Παγκοσμίου Πολέμου οξύνουν τη σύγκρουση των ιδεολογικών ρευμάτων.
Ο ρόλος των πολιτικών παρατάξεων και η στάση των μεγάλων δυνάμεων αποτελούν βασικό πεδίο αντιπαράθεσης. Το σημαντικότερο είναι πως η Μικρασιατική Καταστροφή δεν αποτέλεσε μια ιστορική "στιγμή", αλλά την κορύφωση της Μεγάλης Ιδέας, του κυρίαρχου στην ελληνική κοινωνία ιδεολογικού σχήματος από τη γέννηση του ελληνικού κράτους μέχρι και το 1922.
Η ανάδειξη αυτής της συνέχειας, η οποία οδήγησε στις φλόγες της Σμύρνης, αποτελεί βασικό στόχο του βιβλίου. Υπηρετείται με την παρουσίαση των σημαντικότερων ιστορικών γεγονότων της περιόδου 1844-1922. Από τον Κωλέττη και τον Κριμαϊκό Πόλεμο μέχρι τα Λαυρεωτικά και τον πόλεμο του 1897 και από τον Μακεδονικό Αγώνα στον Εθνικό Διχασμό, στην εκστρατεία στην Ουκρανία και στην τραγική κατάληξη στη Μικρά Ασία. Η σχέση μεταξύ των γεγονότων αυτών και της Μεγάλης Ιδέας αποδεικνύει όχι μόνο την ανεδαφικότητά της αλλά και -κυρίως- την επικινδυνότητά της για τους λαούς της περιοχής, πρωτίστως φυσικά για τον ελληνικό.
Σήμερα που η φωτιά φουντώνει πάλι η μνήμη είναι πολύτιμη... (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Εισαγωγή
Πρόλογος (του Εμμανουήλ Σαριδάκη)
Μεγάλη Ιδέα (Α' μέρος): η δημόσια εμφάνιση
Μεγάλη Ιδέα (Β' μέρος): οι πολλαπλές αναγνώσεις της
Ιωάννης Κωλέττης (Α' μέρος): ο γιατρός του Αλή Πασά στην Επανάσταση του 1821
Ιωάννης Κωλέττης (Β' μέρος): πρωθυπουργός και διαμορφωτής του νέου ελληνικού κράτους
Ιωάννης Κωλέττης (Γ' μέρος): μήπως αδικούμε την εθνική του προσφορά;
Μουσουρικά: η πρώτη δοκιμασία της Μεγάλης Ιδέας
Κριμαϊκός Πόλεμος και Μεγάλη Ιδέα (Α' μέρος): ένας παγκόσμιος πόλεμος ετοιμάζεται
Κριμαϊκός Πόλεμος και Μεγάλη Ιδέα (Β' μέρος): μια ανθρωποσφαγή που κάτι μας θυμίζει
Κριμαϊκός Πόλεμος και Μεγάλη Ιδέα (Γ' μέρος): ένα βατράχι ανάμεσα στα βουβάλια
Κριμαϊκός Πόλεμος και Μεγάλη Ιδέα (Α' μέρος): εξεγέρσεις χωρίς ελπίδα
Κριμαϊκός Πόλεμος και Μεγάλη Ιδέα (Ε' μέρος): αποικιοκρατία, η χολέρα του πλανήτη
Επτάνησα: η δικαίωση (;) της Μεγάλης Ιδέας
1881: Λάρισα μέσω Βερολίνου και Λονδίνου
Η Μεγάλη Ιδέα της κερδοσκοπίας και των δανείων
Μεγάλη Ιδέα, 1896-1897: ο Λούης και οι "Λούηδες"
Μακεδονία: ούτε η Μεγάλη Ιδέα ήταν μία (Α' μέρος)
Μακεδονία: ούτε η Μεγάλη Ιδέα ήταν μία (Β' μέρος)
Ελευθέριος Βενιζέλος, το ξεκίνημα (Δ' μέρος): από τα Χανιά στην Αθήνα
Ελευθέριος Βενιζέλος, το ξεκίνημα (Β' μέρος): οι "αυθόρμητες" εκλογές του Αυγούστου του 1910
Ελευθέριος Βενιζέλος, το ξεκίνημα (Γ' μέρος): πρωθυπουργός ελέω... Γεώργιου Α'
Μεγάλη Ιδέα και Εθνικός Διχασμός (Δ' μέρος): η Ελλάδα μπροστά στον Α' Παγκόσμιο
Μεγάλη Ιδέα και Εθνικός Διχασμός (Β' μέρος): για ποια Ελλάδα;
Η Μεγάλη Ιδέα στην Ουκρανία: ο δρόμος για την καταστροφή
Η Μεγάλη Ιδέα στη Μικρά Ασία: από τον Μούδρο στη Σμύρνη
Επίλογος... της Μεγάλης Ιδέας
Βιβλιογραφία
Παράρτημα
Η αρχαιολογική δραστηριότητα του ελληνικού κράτους στη Μικρά Ασία από το 1919 μέχρι το 1922: τα πεπραγμένα και τα χαρακτηριστικά μιας παράλληλης "εκστρατείας" (του Κώστα Πασχαλίδη)