Η γλώσσα του τρίτου Ράιχ

Παρουσίαση

O Γερμανός φιλόσοφος και φιλόλογος Βίκτορ Κλέμπερερ άρχισε να μελετά τη γλώσσα και τις συγκεκριμένες λέξεις που χρησιμοποιούσαν οι Ναζί το 1933. Βασιζόμενος σε ποικίλες πηγές (ραδιοφωνικές ομιλίες του Χίτλερ ή του Γκαίμπελς, ανακοινώσεις γεννήσεων και θανάτων, εφημερίδες, βιβλία και μπροσούρες, συζητήσεις κ.λπ.), μπόρεσε να εξετάσει την καταστροφή του γερμανικού πνεύματος και της κουλτούρας από τη ναζιστική «νεογλώσσα». Με το να κρατά λοιπόν το ημερολόγιό του, επιδόθηκε σε μια πράξη αντίστασης και επιβίωσης. Το 1947 από την εργασία του αυτή προέκυψε το βιβλίο LTI: Lingua Tertii Imperii, Η γλώσσα του Τρίτου Ράιχ - Σημειώσεις ενός φιλολόγου, που έγινε κείμενο αναφοράς για κάθε προβληματισμό πάνω στη γλώσσα του ολοκληρωτισμού. Η ανάγνωσή του, σχεδόν γδόντα χρόνια αργότερα, δείχνει πόσο παλεύει ο σύγχρονος κόσμος να θεραπευτεί από εκείνη τη μολυσματική γλώσσα, καθώς και ότι καμία γλώσσα δεν είναι απρόσβλητη από καινούργιες προσπάθειες χειραγώγησης.
Η ανάλυση του Βίκτορ Κλέμπερερ για τη γλώσσα του εθνικοσοσιαλισμού και τον αντίκτυπό της είναι ένα αριστούργημα της ιστοριογραφίας. Ταυτόχρονα, είναι ένα πρώτης τάξεως ιστορικό ντοκουμέντο για την αυτοδιάσωση ενός μελετητή της γλώσσας και της λογοτεχνίας σε μια εποχή απελπισίας. Η Γλώσσα του Τρίτου Ράιχ προέκυψε από την πεποίθηση του Κλέμπερερ ότι η γλώσσα του Τρίτου Ράιχ συνέβαλε στο σχηματισμό της ναζιστικής κουλτούρας. Όπως γράφει: «Δεν πρέπει να εξαφανιστούν μόνο οι ναζιστικές πράξεις αλλά και η ναζιστική ιδεολογία, ο τυπικός ναζιστικός τρόπος σκέψης αι το έδαφος που τον αναπαράγει: η γλώσσα του ναζισμού». (Από την έκδοση)

Περιεχόμενα

Εισαγωγές των Sonia Combe και Alain Brossat
Αφιέρωση
Ηρωισμός (Αντί προλόγου)
LTI
Πρελούδιο
Το θεμελιώδες χαρακτηριστικό: Η πενία
Πάρτεναου
Από το ημερολόγιο της πρώτης χρονιάς
Οι τρεις πρώτες λέξεις στα ναζιστικά
Κουρδίζω, τραβάω, ανεβάζω, στήνω: Το ρήμα "aufziehen"
Δέκα χρόνια φασισμός
Φανατικά
Αυτόχθονη γραφή
Ασαφή όρια
Σημεία στίξης
Ονόματα
Ο Κόλενκλαου
"Knif"
Σε μία και μόνο εργάσιμη μέρα
Σύστημα και οργάνωση
"Πιστεύω σ' αυτόν"
Τα "κοινωνικά" των εφημερίδων ως αναγνωστικό της ΓΤΡ
Τι απομένει;
Η γερμανική ρίζα
Μια φωτεινή κοσμοθεώρηση (Επιλογή από τυχαία αναγνώσματα)
Όταν δύο άνθρωποι κάνουν το ίδιο πράγμα...
Caf? Europe
Το αστέρι
Ο εβραϊκός πόλεμος
Τα εβραϊκά γυαλιά
Η γλώσσα του νικητή
Σιών
Η κατάρα του υπερθετικού
Από τη μεγάλη κίνηση της προέλασης
Πυγμαχία
Η "ακολουθία"
Η τελική συλλαβή
Ζεστό-κρύο
Η δοκιμή διά του παραδείγματος
"Από κάτι εκφράσεις" (Αντί επιλόγου)
Επίμετρο της Βίκυς Ιωάννου