Ο ΣΑΤΑΝΑΣ ΣΤΟ ΓΚΟΡΑΫ

Παρουσίαση

Στη μικρή πολιτεία του Γκόραυ της Πολωνίας, σχεδόν αφανισμένη από ένα φοβερό πογκρόμ, οι μεσσιανικές προσδοκίες για το "Τέλος των Ημερών", υποδαυλισμένες από τους καββαλιστές, ολοένα και φουντώνουν. Ο πόνος δίνει τη θέση του στη χαρά, όταν τα νέα φθάνουν από την Ιερή Πόλη, σχετικά με την έλευση του Μεσσία. Αντλώντας δύναμη από τους ευσεβείς ραββίνους, οι πιστοί ακούν την προφήτιδα Ρεχελέ και ετοιμάζουν εαυτούς για τον Ερχομό του Μεσσία, οπότε και "θα φορέσουν χρυσές φορεσιές και θα γευθούν αμυγδαλωτά ζαχαρωτά στην καρδιά της Ιερουσαλήμ". Και ενώ η θρησκευτική υστερία καταλαμβάνει την πόλη, πνεύματα και δαιμόνια ξεπροβάλλουν τη νύχτα, την ίδια στιγμή που οι κάτοικοι εξασθενούν μέρα με τη μέρα. Και πιθανόν, δεν είναι το πνεύμα του Κυρίου που κυριεύει το σώμα και τον νου της Ρεχέλε, αλλά ο Σατανάς ο ίδιος... (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Το μυθιστόρημα ζωντανεύει με άνεση και πειθώ, με μια γραφή που αφήνει τη γεύση λάσπης, αίματος, αλλά και την ηχώ από έναν αδιάκοπο γέλωτα, τα τεκταινόμενα σε μια κλειστή κοινότητα Πολωνοεβραίων στο χωριό Γκόραϊ, η οποία ύστερα από μια καταστροφική επιδρομή Κοζάκων προσπαθεί να ορθοποδήσει. Ο Σίνγκερ φωτογραφίζει με πληθωρική δύναμη αλλά και με αδιάπτωτη ειρωνεία αυτή την εσωστρεφή κοινωνία, που μεταφέρει τα όσιά της με έναν τρόπο μυστικιστικό, άκαμπτο, ταυτόχρονα δικαιολογημένα βαθύ μέσα στον πόθο του νόστου. [...]
Το μυστικιστικό αυτό μυθιστόρημα στα χέρια κάποιου ατάλαντου θα γινόταν ένα βαρετό ανάγνωσμα, ένα κωδικοποιημένο κείμενο για ενδοσυνεννόηση μεταξύ των ομοφύλων τού συγγραφέα. Μέσα από τη χημεία του τελευταίου, όμως, γίνεται ένα συναρπαστικό "φιλμ" με έκτυπες σκηνές, στις οποίες συμμετέχεις με όλες τις αισθήσεις σου. Εκτός από το παιχνίδι μεταξύ αλήθειας και ψεύδους που εισπράττεις ασμένως, στο επίπεδο των περιγραφών καθηλώνεσαι: ζεις στα ημίφωτα των ξύλινων σπιτιών, οσμίζεσαι την ανθρώπινη και ζωώδη αποφορά, ακούς στο βάθος των πραγμάτων τριγμούς και θραύσεις, πνίγεσαι σε τρελά αλληλούια, από τις σελίδες του βιβλίου πέφτουν χώμα, γύρη και σβουνιά, βλέπεις την πλάνη και την παράνοια διάχυτες και... ελκυστικές. (Τάσος Γουδέλης, Ελευθεροτυπία, 8/4/2004)