ΓΙΑ ΜΙΑ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ

Παρουσίαση

Η μελέτη αυτή επιχειρεί να επισημάνει, να διατυπώσει και να περιγράψει τους κανόνες και τη διαδικασία παραγωγής και δημιουργίας, ή κατασκευής και «ποίησης», του δημοτικού μας τραγουδιού. Ξεκινώντας από τη διδασκαλία του Αριστοτέλη για τη λειτουργία της ποίησης, ο συγγραφέας συνδυάζει αρχές και έννοιες της γλωσσολογίας και σημειολογίας με τα επιτεύγματα τόσο της κλασικής φιλολογίας στη μελέτη της ομηρικής ποίησης, όσο και της νεοελληνικής φιλολογίας και λαογραφίας στη μελέτη του δημοτικού τραγουδιού. Προσπαθεί έτσι να συσχετίσει και να συντονίσει την ορολογία αυτών των περιοχών της φιλολογικής έρευνας, για να χρησιμοποιήσει τις έννοιες και τις μεθόδους τους σαν εργαλεία για την ανάλυση του δημοτικού τραγουδιού, και την κατανόηση και περιγραφή της δημιουργικής διαδικασίας που το παράγει - ή μάλλον το παρήγε σε παλαιότερες εποχές. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

Περιεχόμενα

A΄: ΟΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ΩΣ ΣΗΜΕΙΩΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
H έννοια του σημείου ως σύζευξη μορφής και περιεχομένου
O γενικευτικός χαρακτήρας του συστήματος
Έννοια και προϋποθέσεις της δημιουργικότητας
Συμπεράσματα από τη σύγκριση τέχνης και γλώσσας
B΄: ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΩΣ ΣΥΝΘΕΤΟ ΣΗΜΕΙΩΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Περιοδικότητα και οργάνωση του ποιητικού λόγου
H αυτονομία του ποιητικού σημείου
Ποιητικές ενότητες και συγκρότηση του κλέφτικου τραγουδιού
Παραλλαγές και σχέσεις των ποιητικών σημείων
Τύποι, τραγούδια, παραλλαγές
Γ΄: ΟΙ ΟΡΟΙ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΛΑΪΚΟΥ ΠΟΙΗΤΗ / ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΗ
Τα όρια της προσωπικής έκφρασης
Στοιχειώδη ποιητικά σημεία
Σχήματα λόγου και ποιητική λειτουργία της γλώσσας
Ρυθμική οργάνωση του λόγου
Δ΄: Η ΣΚΟΠΙΑ ΤΗΣ ΟΜΗΡΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Τυπικά στοιχεία της προφορικής σύνθεσης: φόρμουλα και σύστημα
Από την επανάληψη στον αναλογικό σχηματισμό: φόρμουλα και χνάρι
E΄: ΤΑ ΤΥΠΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΩΣ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΣΗΜΕΙΩΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
H φόρμουλα ως ποιητικό σημείο
O παραδειγματικός χαρακτήρας του λογοτυπικού συστήματος
H συνταγματική μονάδα
Αλλόμορφα και παραλλαγές
Συμφυρμός συνειρμών
Μακρινοί συγγενείς
Ανακεφαλαίωση
ς΄: Η ΣΚΟΠΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ
Z΄: ΣΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΧΝΑΡΙΑ
Παραλληλισμός
Τριμερή και τετραμερή χνάρια
Ίχνη φόρμουλας