ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩΤΕΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

Παρουσίαση

Δύο είναι οι κύριοι στόχοι τούτου του βιβλίου: Πρώτον, να καταστήσει τον σημερινό, σκεπτόμενο άνθρωπο κοινωνό της θεμελίωσης και ανέλιξης του ευρωπαϊκού στοχασμού, καθώς συμβαίνει η προσωκρατική σκέψη -καίτοι θεωρείται ως μια πραγματική επανάσταση του πνεύματος- να παραμένει άγνωστη στο ευρύτερο κοινό. Δεύτερον, να φωτίσει, ίσως για πρώτη φορά, εντονότερα και την επιστημονική διάσταση του έργου τους και να καταδείξει τη διαχρονική αξία του. Παρακολουθώντας τη συγκλονιστική ανέλιξη του προσωκρατικού στοχασμού, θα γνωρίσουμε τα θεμελιώδη ερωτήματα που θέτει και τις πρωταρχικές απαντήσεις που δίνει, μέσω ενός μοναδικού συνδυασμού ορθού λόγου, ενόρασης και παρατήρησης. Οι Προσωκρατικοί είναι αυτοί που πρώτοι: ερμηνεύουν το σύμπαν ορθολογικά, μεταρσιώνοντας συγχρόνως τον άνθρωπο σε ελεύθερο και αποκλειστικά υπεύθυνο για τις πράξεις του άτομο, αναφέρονται στην ανθρώπινη συνείδηση, αποκλείοντας κάθε επέμβαση θείων ή υπερφυσικών δυνάμεων, θέτουν τα καίρια ερωτήματα για το τι είναι «αλήθεια», ποιο είναι το βαθύτερο νόημα του «Είναι», τι σημαίνει «αλλαγή», θεμελιώνουν την παράδοση της κριτικής -και όχι της δογματικής- διερεύνησης, χωρίς την οποία δεν θα υπήρχε επιστήμη, υποδεικνύουν, τέλος, «νοητικά εργαλεία» προσέγγισης του φυσικού κόσμου, που χρησιμοποιούνται δημιουργικά μέχρι σήμερα, όπως είναι π.Χ. οικουμενική νομοτέλεια, ενότητα πίσω από τη φαινομενική πολλαπλότητα, μέτρον, ρυθμός, συμμετρία, αναλογία, τάξις, αναγωγή ποιότητας σε ποσότητα, συνένωση αντιθέτων εννοιών, συνεχές-διακριτό, δυναμική ισορροπία, μαθηματικοποίηση της φύσης. Η γνωριμία με τη σκέψη των Προσωκρατικών, πιστεύει ο συγγραφέας, θα μπορούσε να αποτελέσει, στην κρίσιμη καμπή που διέρχεται ο πολιτισμός μας, σημείο αναφοράς και επανεκτίμησης των αξιών και επαναπροσδιορισμού των στόχων του σύγχρονου ανθρώπου.
(ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγή
Η συγκυρία
Εισαγωγή στους Προσωκρατικούς
Θαλής
Αναξίμανδρος
Αναξιμένης
Πυθαγόρας
Ξενοφάνης
Ηράκλειτος
Παρμενίδης
Εμπεδοκλής
Αναξαγόρας
Δημόκριτος
Επίλογος
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. Σύντομη ιστορική αναδρομή στις καταβολές του Ελληνικού Έθνους
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο ονομάτων
Ευρετήριο εννοιών
Ευχαριστίες
Ο χρόνος: Χρονολογικός πίνακας
Ο χώρος: Ο ελληνικός πολιτισμός κατά την προσωκρατική περίοδο