ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ

Παρουσίαση

«Ο Παπαδιαμάντης είναι ο πιο μεγάλος πεζογράφος της νέας ελληνικής λογοτεχνίας», έγραφε το 1943 ο Σεφέρης για να τον συγκαταλέξει λίγα χρόνια αργότερα (1952) ανάμεσα στους μεγάλους Έλληνες ποιητές. Αυτός ο διπλός χαρακτηρισμός είναι ενδεικτικός της παπαδιαμαντικής γραφής. Έργο ποιητικό που τυχαίνει να είναι γραμμένο σε πρόζα, ή πεζογραφικό ποιητικής υφής, το έργο του Σκιαθίτη συγγραφέα αποτέλεσε πρόκληση και γόνιμο πεδίο άσκησης για την κριτική. Γι' αυτό και μια ουσιώδης επιλογή κειμένων για το έργο αυτό ήταν απαραίτητη. Η παρούσα ανθολογία περιλαμβάνει 45 κείμενα (σε ακέραια ή αποσπασματική μορφή) από την τεράστια βιβλιογραφία για τον Παπαδιαμάντη. Προτάσσεται μια εισαγωγή στην πρόσληψη του έργου του καθώς και ένας σύντομος χρονολογικός δείκτης της ζωής του.
Η ανθολόγηση έγινε με βάση την αντιπροσωπευτικότητα των κειμένων (κριτικές που καλύπτουν όλο το διάνυσμα από το 1899 έως τις μέρες μας, ανήκουν σε όσο το δυνατόν περισσότερα είδη φιλολογικής και κριτικής προσέγγισης, περιλαμβάνουν όσο το δυνατόν περισσότερους τύπους και τίτλους έργων του Παπαδιαμάντη κ.τ.λ.), την συμπερίληψη θετικών και αρνητικών κρίσεων, την αξία και τη διαλογικότητα (όχι συμπαράθεση αντιμαχόμενων κειμένων, αλλά κειμένων που ευρύτερα διαλέγονται μεταξύ τους, συγκροτούν μια ενδεικτική ιστορία της πρόσληψης και αναδεικνύουν τα ερωτήματα που εγείρει σε διάφορες εποχές το παπαδιαμαντικό κείμενο). Επιτάσσεται ένας σύντομος χρονολογικός κατάλογος των διηγημάτων του Παπαδιαμάντη και μια κατά το δυνατόν αναλυτική βιβλιογραφία των μελετών του παπαδιαμαντικού έργου κατά τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Γ. Φαρίνου-Μαλαματάρη, Μικρή εισαγωγή στην πρόσληψη του Παπαδιαμάντη
Ιω. Ν. Φραγκούλας, Χρονολογικός δείχτης της ζωής του Παπαδιαμάντη
Κωστής Παλαμάς, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Παύλος Νιρβάνας, Το έργον του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη (αποσπασμ.)
Χαρ. Δημ. Παπαντωνίου, Το διηγηματογραφικόν έργον του Παπαδιαμάντη (αποσπασμ.)
Γρηγόριος Ξενόπουλος, Το έργον του Παπαδιαμάντη
Κωνσταντίνος Χατζόπουλος, Παπαδιαμάντης
Στέφανος Δάφνης, Το χιούμορ του Παπαδιαμάντη (αποσπασμ.)
Ναπολέων Λαπαθιώτης, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (αποσπασμ.)
Φώτος Πολίτης, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Octave Merlier, Από τη "Σκιάθο, το ελληνικό νησί" (αποσπασμ.)
Φάνης Μιχαλόπουλος, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (αποσπασμ.)
Τέλλος Άγρας, Πώς βλέπομε σήμερα τον Παπαδιαμάντη (αποσπασμ.)
Άγγελος Τερζάκης, Το πρόβλημα Παπαδιαμάντη
Γ. Βαλέτας, Ο άνθρωπος και η εποχή του (αποσπασμ.)
Μ. Μ. Παπαϊωάννου, Η θρησκευτικότητα του Παπαδιαμάντη (αποσπασμ.)
Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, Η παρένθεση του Παπαδιαμάντη
Σπύρος Μελάς, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. (Ένα σκίτσο) (αποσπασμ.)
Πέτρος Σπανδωνίδης, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Ο θεατής της γης (αποσπασμ.)
Μανώλης Χαλβατζάκης, Ο Παπαδιαμάντης μέσα από το έργο του (αποσπασμ.)
Ζήσιμος Λορεντζάτος, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (αποσπασμ.)
Ν. Β. Τωμαδάκης, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (αποσπασμ.)
Παν. Μουλλάς, Α. Παπαδιαμάντης αυτοβιογραφούμενος (αποσπασμ.)
Οδυσσέας Ελύτης, Η μαγεία του Παπαδιαμάντη (αποσπασμ.)
Κώστας Στεργιόπουλος, Ο Παπαδιαμάντης σήμερα (αποσπασμ.)
Νίκος Φωκάς, Συμβολή στην επιβεβαίωση μιας διάδοσης
Λάμπρος Καμπερίδης, Αύρας λεπτής εγκάλεσμα (αποσπασμ.)
Ξ. Α. Κοκόλης, Αυτο- και ετερο-βιογραφισμός στη "Φόνισσα" (αποσπασμ.)
Ελένη Πολίτου-Μαρμαρινού, Η ποιητικότητα του παπαδιαμαντικού έργου
Ε. Γ. Ασλανίδης, Το μητρικό στοιχείο στη "Φόνισσα" (αποσπασμ.)
Massimo Peri, Στην οδό προς τον ελεύθερο πλάγιο λόγο (αποσπασμ.)
Guy (Michel) Saunier, Το αίνιγμα της "Φαρμακολύτριας"
Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, "Καθώς ο Αδάμ του Μίλτωνος..." (αποσπασμ.)
Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Ο άγονος έρωτας ή Desinit in piscem (αποσπασμ.)
Αλέξανδρος Κοτζιάς, Τα αθηναϊκά διηγήματα (αποσπασμ.)
Ελισάβετ Κωνσταντινίδου, Ο Παπαδιαμάντης και η παράδοση του ευρωπαϊκού Ρομαντισμού
Δημήτρης Τζιόβας, Ερμηνεία και λογοτεχνία: Μια διαλογική σχέση (αποσπασμ.)
Δημ. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Οι "εκφράσεις" του Παπαδιαμάντη (αποσπασμ.)
Γ. Φαρίνου-Μαλαματάρη, Η διηγηματογραφία του Παπαδιαμάντη και η Ολλανδική ζωγραφική
Peter Mackridge, "Ολόγυρα στη λίμνη"
Τζίνα Πολίτη, Δαρβινικό κείμενο και η "Φόνισσα" (αποσπασμ.)
Φ. Α. Δημητρακόπουλος - Γ. Α. Χριστοδούλου, "Φύλλα σκορπισμένα" (αποσπασμ.)
Δημήτρης Παϊβανάς, Η αλληγορία της ανάγνωσης και η θεωρία του συμβόλου
Κωστής Παπαγιώργης, Αλέξανδρος Αδαμαντίου Εμμανουήλ (αποσπασμ.)
Άγγελος Γ. Μαντάς, Ο μπαρμπα-Γιαννιός δεν είχε κήπο!
Γιώργος Κεχαγιόγλου, Εξέταση μιας ενδεχόμενης "παπαδιαμαντικής" μετάφρασης (αποσπασμ.)
Λάκης Προγκίδης, Έρωτας, Ανατολή, Μυθιστόρημα (αποσπασμ.)