ΕΡΓΑΣΙΑ, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΦΥΛΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Παρουσίαση

Στο βιβλίο εξετάζονται οι διαδικασίες μέσα από τις οποίες διαμορφώθηκε η αγορά εργασίας και αναπτύχθηκε η βιομηχανία του Πειραιά, ενώ έρχονται στο προσκήνιο οι εργάτες και οι εργάτριες που δούλεψαν στα κλωστοϋφαντουργεία, από τα τέλη του 19ου αιώνα έως και τον Μεσοπόλεμο. (. . .) Η μελέτη θέτει υπό αμφισβήτηση κατεστημένες ιστοριογραφικές απόψεις, προτείνει έναν διαφορετικό τρόπο ανάγνωσης της κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας, ενώ αξιοποιεί αρχεία βιομηχανικών επιχειρήσεων, προκειμένου να εστιάσει στην ίδια την εργασιακή διαδικασία στους χώρους παραγωγής. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Περιεχόμενα

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Πόλη, βιομηχανία, αγορά εργασίας
Κεφάλαιο Πρώτο: Πειραιάς, 1830-1940: αστική ανάπτυξη και εκβιομηχάνιση
1.1. Η δημιουργία της πόλης
1.2. Δημογραφική ανάπτυξη
1.3. Οικονομικές δραστηριότητες: εμπόριο, λιμάνι και βιομηχανία
1.4. Κατασκευή του αστικού χώρου
1.5. "Αι εργατικαί συνοικίαι του Πειραιώς περικλείουσι τεραστίας δυστυχίας"
1.6. Μορφές κοινωνικότητας και θεάματα: από τις χοροεσπερίδες στο ρεμπέτικο, από τον Όμιλο Ερετών στο ποδόσφαιρο
Κεφάλαιο Δεύτερο: Η "αποκατάστασις της κόρης" και ο "χρηστός τεχνίτης": άνδρες και γυναίκες στην αγορά εργασίας
2.1. Από την οικιακή οικονομία στην οικονομία της αγοράς
2.2. "Διάγοντες εν αργία", "αλητεύοντα παιδία", το "όφελος της πενομένης τάξεως" και η λειτουργία της αγοράς
2.3. "Οι εργοστασιάρχαι παραπονούνται διά την διαρκή μετακίνησιν του γυναικείου κόσμου": η αγορά εργασίας, η κατ' οίκον εργασία και οι πρόσφυγες
2.4. Προστασία της παιδικής εργασίας
2.5. Οι κανόνες του παιχνιδιού
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Κλωστοϋφαντουργία και τεχνολογική αλλαγή: το διεθνές και το ελληνικό παράδειγμα
Κεφάλαιο Τρίτο: Η βαμβακουργία ως κινητήριος κλάδος της εκβιομηχάνισης. Ο διεθνής ανταγωνισμός και η ελληνική περίπτωση.
3.1. Από το βαμβάκι στο ύφασμα: παραγωγική διαδικασία και μηχανές
3.2. Το διεθνές πλαίσιο
3.3. Η παρέμβαση του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας
3. 4. Η ελληνική κλωστοϋφαντουργία - τα όρια της ανάπτυξης
Κεφάλαιο Τέταρτο: Η κλωστοϋφαντουργία Ρετσίνα: ιστορία μιας οικογενειακής επιχείρησης 139
4.1. H κλωστοϋφαντουργία Ρετσίνα, 1872-1925
4.2 Η Ανώνυμη Κλωστοϋφαντουργική Εταιρεία Αδελφοί Ρετσίνα, 1925-1940
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: Η εργασία
Κεφάλαιο Πέμπτο: "Άνδρες, γυναίκες, παίδες και παιδίσκαι...". Η σύνθεση του προσωπικού στη βιομηχανία Ρετσίνα
5.1. α. "Άνδρες, γυναίκες, παίδες και παιδίσκαι..."
β. Ηλικιακή σύνθεση του προσωπικού τον μεσοπόλεμο
5.2. Επαγγελματική κινητικότητα: οι όψεις του προβλήματος
5.3. Η κινητικότητα ως οργάνωση της εργασίας: η ευελιξία της εργασίας
5.4. Η κινητικότητα ως οργάνωση της εργασίας: όψεις του τεχνολογικού εκσυγχρονισμού και της τοπικής αγοράς εργασίας
5.5. Στρατολόγηση εργατικού δυναμικού: δίκτυα και αγορά εργασίας
Κεφάλαιο Έκτο: Η αμοιβή της εργασίας
6.1. Καταμερισμός της εργασίας κατά φύλο
6.2. Μορφές αμοιβής: κατ' αποκοπήν και υπεργολαβίες
6.3. Μορφές αμοιβής: τα ημερομίσθια
6.4. Ο μισθός ως οικογενειακό εισόδημα
Κεφάλαιο Έβδομο: Ειδικότητες και ιεραρχία στην εργασία. Η οργάνωση της εργασίας στην κλωστοϋφαντουργία Ρετσίνα
7.1. Η επαγγελματική ειδίκευση: περιεχόμενα και κατασκευές
7.2. Ειδικότητες και ιεραρχία στην κλωστοϋφαντουργία
Επίπεδα εκμηχάνισης και ειδικότητες
7.3. Γενική και τεχνική εκπαίδευση
7.4. Τεχνολογία και φύλο: καταμερισμός της εργασίας στη βιομηχανία Ρετσίνα
7.5. Διαβαθμίσεις της εργασίας
Κεφάλαιο Όγδοο: Το ωράριο, η ασθένεια, το ατύχημα. Συνθήκες εργασίας και επαγγελματική παθολογία
8.1. Η διάρκεια της εργασίας
8.2. Η επαγγελματική παθολογία
Ένατο Κεφάλαιο: Η διαχείριση της εργατικής δύναμης
9.1. Πολιτική και φιλανθρωπία
9.2. Παλαιές μέθοδοι και νέες τακτικές
Κεφάλαιο Δέκατο: Η εργατική συλλογική δράση
10.1. Ο "Σύνδεσμος εργατών και εργατίδων κλωστηρίων, υφαντηρίων και βαφείων Πειραιώς"
10.2. Η απεργία του 1921
10.3. Το σωματείο τη δεκαετία του 1920: "καθαρά εργατική τακτική ή κομμουνιστική;", "Ανώμαλος κατάστασις": οι αρχαιρεσίες του 1928
10.4 Το ΚΚΕ, οι εργοστασιακοί πυρήνες και ο συνδικαλισμός
10.5. Ο αναβρασμός της δεκαετίας του '30
10.6. Φύλο και συνδικαλισμός