ΠΕΡΑ ΑΠ' ΤΑ ΓΟΝΙΔΙΑ

Παρουσίαση

Μπορεί κάποιο παράσιτο να οδηγήσει ένα έντομο στην "αυτοκτονία" και τον άνθρωπο στη σχιζοφρένεια; Μπορεί η "σιωπή" ενός γονιδίου να επηρεάζει τον καρκίνο; Τι ρόλο παίζει το βιολογικό μας ρολόι στη θεραπεία του; Θα φθάσει ο άνθρωπος να ζει εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια, εφαρμόζοντας τον κατάλληλο συνδυασμό χημικών και γενετικών στρατηγικών; Μήπως η ξαφνική επιτάχυνση στην εξελικτική πορεία των θηλαστικών, άρα και του είδους μας, οφείλεται στο κύμα ρετροϊών που κατέκλυσε τη Γη πριν από 170 εκατομμύρια χρόνια; Ποιες φοβερές γυναίκες καταλαβαίνουν το ψέμα απ' το χρώμα του προσώπου μας και πόσο κίνδυνο μπορεί να κρύβει μια ζωή χωρίς πόνο; Γιατί τα μιτοχόνδρια οδήγησαν στον θάνατο την 27χρονη Σουηδέζα που ίδρωνε ακόμα κι αν έκανε πολύ κρύο; Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας αναζητά, με τρόπο που συχνά ξαφνιάζει, τις απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα και σε πολλά άλλα. Με ύφος αφηγηματικό, συχνά σε πρώτο πρόσωπο και πάντα με διάθεση φιλοσοφική, ενίοτε και ποιητική, ο συγγραφέας μεταφέρει τον αναγνώστη σ' έναν κόσμο συναρπαστικό, που ως τώρα έμοιαζε δυσνόητος και απρόσιτος: τον αόρατο κόσμο της Μοριακής και Κυτταρικής Βιολογίας, της Βιοχημείας και της Γενετικής. Τον κόσμο της αυτογνωσίας μας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Η εντυπωσιακή πρόοδος της βιολογίας στη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών αλλά και ο αντίκτυπός της στη ζωή μας (υπαρκτός ή εικαζόμενος) είχαν ως συνέπεια να φέρουν πιο κοντά στον μέσο άνθρωπο αυτό το επιστημονικό πεδίο που τον περασμένο αιώνα δεν ήταν παρά αντικείμενο των λίγων. Αλλά, όπως συμβαίνει συχνά με τις επιστήμες, η γνωριμία μας σπανίως είναι ουσιαστική και σε βάθος. Κατά καιρούς ακούμε κάτι που μας εντυπωσιάζει ή μας ενδιαφέρει προσωπικά, αλλά η πληροφόρηση των περισσοτέρων εξ ημών είναι επιφανειακή. Μέχρι που έρχεται μια μέρα που χρειάζεται να πάρουμε αποφάσεις βασισμένες σε γνώσεις που πιθανότατα δεν έχουμε. Σκεφθείτε το: άνθρωποι που ποτέ στο σχολείο δεν διδάχθηκαν τι θα πει γονίδιο ή DNA καλούνται να αποφασίσουν αν θα προβούν σε εξετάσεις για γονίδια που συνδέονται με την ανάπτυξη καρκίνου. Ή υποψήφιοι γονείς που φέρουν μεταλλάξεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε γέννηση απογόνων με βαρύτατα νοσήματα καλούνται να αποφασίσουν αν και πώς θα αποκτήσουν παιδιά. Ή ακόμη, το πιο ανώδυνο αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, καλούμαστε όλοι να αποφασίσουμε αν θέλουμε ή δεν θέλουμε γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες, χωρίς πιθανότατα να έχουμε καταλάβει ακριβώς περί τίνος πρόκειται.
Μια λύση θα ήταν να πάρει κανείς τα εγχειρίδια βιολογίας και να αρχίσει την προσωπική επιμόρφωση με συστηματικό διάβασμα. Αλλά πού καιρός για τέτοιες πολυτέλειες! Η άλλη θα ήταν να διαβάσει το απόσταγμα της σοφίας ενός επιστήμονα που αφενός είναι γνώστης του πεδίου και αφετέρου διαθέτει το χάρισμα να μεταδίδει τις γνώσεις του χωρίς να καταφεύγει σε χρήση δυσνόητης ορολογίας. Μια τέτοια ακριβώς περίπτωση είναι το βιβλίο του γερμανού βιοχημικού Gottfried Schatz, ο οποίος μέσα σε 20 μικρά δοκίμια πετυχαίνει να μας βάλει στο νόημα χωρίς να μας κουράσει. (ΙΩΑΝΝΑ ΣΟΥΦΛΕΡΗ, Βήμα SCIENCE, 26/2/2012)

Περιεχόμενα

Πρόλογος στην ελληνική έκδοση
Επικίνδυνοι επισκέπτες
Ο ήχος της σιωπής
Τα χρώματα του πεπρωμένου
Αυτοί οι ξένοι που κατοικούν μέσα μου
Ο κόσμος μου
Βιολογικά ρολόγια
Ο μικρός αδελφός
Το πορτρέτο μιας πρωτεΐνης
Αστερόσκονη
Μια αίσθηση γεμάτη μυστήριο
Το λυκόφως του σιδήρου
Ο πυρετός της Γης
Συνομιλία με έναν αρχιτέκτονα
Οι τελευταίες μέρες της επιστήμης
Η αιτία των πραγμάτων
Αναζητώντας τα ίχνη της ζωής
Απάνθρωποι φύλακες
Φωνές της νύχτας
Τα παιδιά του Ήλιου
Πέρα απ' τα γονίδια
Ευχαριστίες του συγγραφέα
Ευχαριστίες της μεταφράστριας
Ευρετήριο