ΤΟ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ

Παρουσίαση

Η Σκανδιναβία είναι μια σχετικά μικρή και αραιοκατοικημένη περιοχή στο βόρειο περιθώριο της Ευρώπης. Επί αιώνες, και μέχρι σχετικά πρόσφατα, τις σκανδιναβικές χώρες μάστιζαν η φτώχεια κι η μαζική μετανάστευση στο εξωτερικό. Ωστόσο, από τα μέσα του 20ού αιώνα, η Σκανδιναβία αποτελεί αντικείμενο παγκόσμιου θαυμασμού.
Το διεθνές ενδιαφέρον επικεντρώνεται κυρίως στο περίφημο σκανδιναβικό μοντέλο, όπως αυτό εκφράζεται στα πεδία της πολιτικής, της οικονομίας, της κοινωνικής πρόνοιας και των διεθνών σχέσεων. Το σκανδιναβικό μοντέλο είναι σήμερα συνώνυμο της οικονομικής αποτελεσματικότητας, της πολιτικής συναίνεσης και της κοινωνικής αλληλεγγύης, υπό την εγγύηση και στενή καθοδήγηση του κράτους. Η επιτυχία του μοντέλου οδήγησε και τις πέντε σκανδιναβικές χώρες -Σουηδία, Δανία, Φινλανδία, Νορβηγία, Ισλανδία- στην επίτευξη ενός πολύ υψηλού βιοτικού επιπέδου, σε συνθήκες γενικευμένης κοινωνικής ειρήνης.
Παρά την επιτυχία του, το σκανδιναβικό μοντέλο υφίσταται στις μέρες μας τις πιέσεις της παγκοσμιοποίησης, της δημογραφικής γήρανσης και της μετανάστευσης. Αρκετοί θεωρούν ότι είναι μοιραίο να παρακμάσει. Για πολλούς, όμως, η ευελιξία που έχει επιδείξει έως τώρα αποτελεί εχέγγυο για το μέλλον - κι αυτό, χάρη στον μοναδικό σκανδιναβικό συνδυασμό ιδεαλισμού και πρακτικού πνεύματος. Το παρόν βιβλίο μελετά τα κύρια γνωρίσματα του σκανδιναβικού μοντέλου και πώς αυτά εξελίχθηκαν την τελευταία πεντηκονταετία, ενώ ταυτόχρονα εξετάζει τις μελλοντικές προοπτικές του. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΑΣ
Η Σκανδιναβία ως "ιστορική περιοχή"
Μια ιδιαίτερη σκανδιναβική πορεία;
Πανσκανδιναβισμός και σκανδιναβική ενότητα
Η ανάδυση της έννοιας του σκανδιναβικού μοντέλου
Η σκανδιναβική πολιτισμική ιδιαιτερότητα
Το σκανδιναβικό μοντέλο στις κοινωνικές επιστήμες
Διάρθρωση του βιβλίου
1. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΕΣ ΤΗΣ ΣΥΝΑΙΝΕΣΗΣ; ΤΟ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ
Ιστορικές διαφορές ανάμεσα στα σκανδιναβικά πολιτικά συστήματα
Η σκανδιναβική πολιτική μετά το 1945
Συναίνεση και αντιπαράθεση: Αλλαγές στο κομματικό σύστημα μετά το 1970
Συμπέρασμα: Υπάρχει ένα σκανδιναβικό πολιτικό μοντέλο;
2. ΟΙ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ
Προσαρμογή και ανασυγκρότηση μετά τον πόλεμο
Η χρυσή εποχή; 1950-1970
Οι σκανδιναβικές οικονομίες μετά το 1970
Συμπέρασμα
3. ΤΟ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ
Τυπολογίες συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας
Ιστορική εξέλιξη του κοινωνικού κράτους
Υπάρχει ένα σκανδιναβικό μοντέλο κοινωνικής πρόνοιας;
Αμφισβήτηση και αναμόρφωση: Το σκανδιναβικό κράτος πρόνοιας μετά τη δεκαετία του '60
Συμπέρασμα
4. ΜΕΤΑΞΥ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΗΣ; ΟΙ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ
Η κληρονομιά του Β' Παγκόσμιου Πολέμου
Η Σκανδιναβία στον Ψυχρό Πόλεμο
Σκανδιναβική ισορροπία και διεθνής ρόλος
Η διασκανδιναβική συνεργασία
Η Σκανδιναβία μετά τον Ψυχρό Πόλεμο: Καθ' οδόν προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση
Συμπέρασμα
5. Η ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ: ΙΣΟΤΗΤΑ, ΕΘΝΟΤΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ
Ιστορικές μειονότητες στη Σκανδιναβία
Η μετανάστευση μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο
Η αντίδραση στη μαζική μετανάστευση
Συμπέρασμα
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ. ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΕΛΛΟΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΑ;
ΠΙΝΑΚΕΣ
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ