Αρχιτεκτονική ποιητική (χαρτόδετη έκδοση)

Παρουσίαση

Η Μαρία Σουζάνα Κολοκυθά-Αντωνακάκη (1935-2020) είναι η πιο γνωστή Ελληνίδα αρχιτέκτονας της γενιάς της, εντός και εκτός των συνόρων της χώρας μας. Η ενεργή παρουσία της στην αρχιτεκτονική σκηνή για έξι δεκαετίες, από την ολοκλήρωση των σπουδών της στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο το 1959 μέχρι το τέλος της ζωής της το 2020, είναι από μόνη της εντυπωσιακή. Μολαταύτα, τα περισσότερα κείμενα από τις δημόσιες ομιλίες και διαλέξεις των έξι αυτών δεκαετιών της σταδιοδρομίας της παρέμεναν έως σήμερα αδημοσίευτα ή δυσεύρετα.
Ισορροπώντας ανάμεσα στις αναφορές της στους κόσμους της φιλοσοφίας και των καλών τεχνών, η Αντωνακάκη αποτελούσε η ίδια την ενσάρκωση της βαθιάς της πεποίθησης ότι η αρχιτεκτονική αποτελεί πολιτισμικό αγαθό. Τα κείμενά της αναπτύσσονται γύρω από ζητήματα όπως: η ποιητική σύλληψη του κτισμένου περιβάλλοντος της καθημερινότητάς μας, η σημασία των ορίων, της κίνησης και των μεταβάσεων στην αρχιτεκτονική, η χρήση του χρώματος στην αρχιτεκτονική και στην πόλη, η θεατρικότητα και η κατοίκηση, οι σχέσεις χρόνου και χώρου, ο διάκοσμος και η ποιητική διάσταση των αντικειμένων της καθημερινής ζωής, η αρχτιτεκτονική της πολυκατοικίας και η συσχέτιση της εληνικής πόλης με τον τόπο και το φυσικό περιβάλλον. Γράφοντας ανοιχτόκαρδα για την τέχνη της, με χαρακτηριστική της ευρυμάθεια και ευαισθησία, η Αντωνακάκη προσφέρει στο αναγνωστικό κοινό τα κλειδιά που του χρειάζονται για να μάθει να κοιτάζει με οξύτερο, κριτικό βλέμμα το χώρο όπου ζει και κινείται καθημερινά. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Εισαγωγικά κείμενα
Ανεπίδοτη επιστολή - ευχαριστίες (Δημήτρης Αντωνακάκης, 2023)
Η θηλυκή φωνή του κριτικού τοπικισμού (Στέλιος Γιαμαρέλος, 2023)
Αυτοβιογραφικές αναμνήσεις (Σουζάνα Αντωνακάκη, 2019)
Α'. Αρχιτεκτονική παράδοση: Σχέσεις μαθητείας
1. Η αρχιτεκτονική της Μακρινίτσας (1959)
2. Αρχιτεκτονική και παράδοση: Προσεγγίσεις (2003)
3. Κατώφλια χώρου και χρόνου: Μετάβαση και διαδοχή (2008)
4. Τύπος και τόπος - συνεκτικότητα στην ποικιλία: Προσεγγίσεις (με Δ. Αντωνακάκη, 2019)
Β'. Ζωή και έργο: Εργαστήριο 66
5. Συνοπτική παρουσίαση μιας πορείας (με Δ. Αντωνακάκη, 1981)
6. Οι σταθερές μιας κοινής πορείας (με Δ. Αντωνακάκη, 1983)
7. «Σπίτια» υπαίθρια και εσωτερικοί δρόμοι (1987)
8. Ταξίδι (με Δ. Αντωνακάκη, 1990)
9. Επίμετρο Ι (Σ. Αντωνακάκη, 1994)
Επίμετρο II (Δ. Αντωνακάκης, 1994)
10. Μνήμες και καταγωγές (2007)
11. Επάγγελμα Αρχιτέκτων - Γυναίκες στην αρχιτεκτονική: 7+1 Σχόλια για τη σχέση μου με το χώρο (2011)
12. Αρχιτεκτονική περιήγηση στις λέξεις και στα κτίσματα (με Δ. Αντωνακάκη, 2015)
Γ'. Πόλη, κατοικία, αρχιτεκτονική
13. Διαμέρισμα, σπίτι, πολυκατοικία (1979)
14. Η πλήξη της επανάληψης και τα όρια της ιδιαιτερότητας (1981)
15. Κατοικία και ποιότητα ζωής: Η διάσταση του χρόνου στο σχεδιασμό (1981)
16. Τέσσερα σχόλια για τη σχέση της πόλης με το χρώμα (1986)
17. Αισθητική των πόλεων και πολιτική παρεμβάσεων (1988)
18. Σκέψεις για τη «συλλογική κατοικία» (1994)
19. CIAM IV: Διαθλάσεις και μεταμορφώσεις (2009)
20. Πόλη και πολυκατοικία: Μια καίρια συμβίωση (2011)
Δ'. Θεωρία και κριτική
21. Αρχιτεκτονική: Χρόνος και χώρος (1990)
22. Κόσμος - κόσμημα - διάκοσμος (1991)
23. Αρχείο Ελληνικής Αρχιτεκτονικής και αρχιτέκτονες: Μνήμη και αρχιτεκτονική (1993)
24. Ποίηση και κατασκευή (1993)
25. Φωτογραφία και αρχιτεκτονημένος χώρος (1995)
26. Ο Λαβύρινθος (1996)
27. Το έν-τυπο και το οικο-δόμημα: Μια σχέση προς διευκρίνιση (1998)
28. Το έργο του Κυριάκου Κρόκου στο σταυροδρόμι των καιρών: Υλικότητα αντί εξαΰλωσης (1999)
29. «Το πνεύμα του τόπου», από τη θεωρία στην πράξη (1999)
30. «Η γλώσσα είναι πατρίδα»: Σκέψεις για την αρχιτεκτονική (2002)
31. Σώματα και κτίσματα: Προς μια αμφίδρομη θεατρικότητα. Αναφορά στο έργο του Λε Κορμπυζιέ (2006)
32. Κείμενα και αντικείμενα: Αμφίδρομες σχέσεις, εξαρτήσεις και επεξεργασία (2009)
33. Έξι σχόλια πάνω στην επεξεργασία του ορίου (2010)
Επίμετρα
«Προσπάθησε να κρατήσει ένα κομμάτι ουρανού πάνω απ' τη ζωή μας» (Μπούκη Μπαμπάλου-Νουκάκη, 2022)
Αποσπάσματα από ένα μη σχεδιασμένο γράμμα (Ξένια Τσιώνη, 2016)
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο

Εισαγωγή-Επιμέλεια: Στέλιος Γιαμαρέλος
Επιμέλεια έκδοσης: Παναγιώτης Σουλτάνης