ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΝΑΖΑΡΗΝΟΥΣ ΣΤΟΝ ΦΩΤΗ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ

Παρουσίαση

Με την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους κλείνει και επίσημα ο κύκλος της μεταβυζαντινής εκκλησιαστικής ζωγραφικής στην Ελλάδα. Ήταν μια ζωγραφική που ακολούθησε τα διδάγματα της τελευταίας φάσης της βυζαντινής ζωγραφικής, της παλαιολόγειας, ανέδειξε, κυρίως τους πρώτους αιώνες μετά την Άλωση, μεγάλους ζωγράφους με σημαντικά καλλιτεχνικά έργα και άλλους ήσσονος καλλιτεχνικής αξίας και εμπλούτισε την παράδοση της ορθόδοξης εικονογραφίας.
Η συνάντηση με τη Δύση την περίοδο αυτή ήταν αναπόφευκτη. Από τη μια πλευρά, η πτώση της Κωνσταντινούπολης και συνεπώς η απώλεια του καλλιτεχνικού κέντρου, που για αιώνες τροφοδοτούσε τη βυζαντινή τέχνη, και από την άλλη οι κάθε είδους σχέσεις και ανταλλαγές των Ελλήνων, κυρίως των Κρητών και των Επτανησίων, με τη Δύση, που τους έφεραν σε επαφή με την ιταλική Αναγέννηση και την προγενέστερη δυτική τέχνη, συνέτειναν, ώστε οι δυτικές επιδράσεις να καταστούν ορατές. Στη μνημειακή ζωγραφική αυτές περιορίζονται σε εικονογραφικά δάνεια δευτερεύουσας σημασίας, που δεν αλλοιώνουν το χαρακτήρα και το περιεχόμενο της ορθόδοξης αγιογραφίας. (Απόσπασμα από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
Η εικονογράφηση του ναού του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στο Μαρκόπουλο από τον Δ. Γεωργαντά (Το εικονογραφικό πρόγραμμα)
Εισαγωγικά
Η εικονογράφηση του ναού
Παρατηρήσεις στο εικονογραφικό πρόγραμμα
Εικόνα της Παναγίας Ζωοδόχου Πηγής στο ναό της Ζωοδόχου Πηγής Παιανίας
Προέλευση εικόνων
Ο Φώτης Κόντογλου αγιογραφεί στον Άγιο Γεώργιο Κυψέλης
Εισαγωγικά
Το εικονογραφικό πρόγραμμα του Φ. Κόντογλου στο ναό
Εικονογραφική ανάλυση των παραστάσεων
Οι παραστάσεις της προθέσεως και του διακονικού
Οι παραστάσεις του τρούλλου
Χριστολογικές σκηνές - Το Δωδεκάορτο
Μεμονωμένες μορφές
Σκηνές από τη ζωή του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου
Ο Λιθοβολισμός του αγίου Στεφάνου
Άγιοι του κυρίως ναού
Τα πρότυπα
Τεχνοτροπία και τεχνική
Οι συνθέσεις
Οι μορφές
Το τοπίο
Τα χρώματα
Αντί επιλόγου
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΚΩΝ