ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΣΛΑΒΟΙ

Παρουσίαση

Η σχέση του Βυζαντίου με τους Σλάβους ούτε ιδιαίτερα μελετημένη είναι, ούτε γενικότερα γνωστή στο ευρύτερο ελληνικό κοινό.
Ο συγγραφέας, καθηγητής Αστρονομίας, με αφορμή τη μελέτη της επίσημης επίσκεψης δύο βυζαντινών λογίων και αστρονόμων, του Θεοδώρου Μετοχίτη και του Νικηφόρου Γρηγορά στη σερβική βασιλική αυλή -στις αρχές του 14ου αιώνα- ξεδιπλώνει άγνωστες πτυχές της αμφίδρομης σχέσης μεταξύ Βυζαντίου και Σλάβων.
Αρχίζει με την ιστορική πορεία των Σλάβων στα Βαλκάνια, δηλαδή με τη διείσδυση των σερβικών φύλων στα παραδουνάβια εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας κατά τον 7ο αιώνα και παρακολουθεί την όλη ανάπτυξή τους από μικρές και αδύναμες ζουπανίες σε ένα ενιαίο κράτος και στη συνέχεια σε μια ισχυρή -αν και εφήμερη- σερβική αυτοκρατορία επί Στέφαν Ντούσαν κατά την υστεροβυζαντινή περίοδο.
Με οδηγό λοιπόν τη σερβική ιστορία, ο συγγραφέας παρουσιάζει τις σχέσεις όλων των σλαβικών βαλκανικών λαών τόσο μεταξύ τους όσο και με την ισχυρή Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Στις σελίδες του βιβλίου παρουσιάζονται παράλληλα όλοι οι ηγεμόνες και οι βασιλείς των βαλκανικών κρατών, καθώς και η "πορεία" των κρατών αυτών στις βυζαντινές επαρχίες του Δούναβη από τον 7ο αιώνα έως την άλωση της Κωνσταντινούπολης, στα μέσα του 15ου αιώνα, που τουλάχιστον χρονικά συμπίπτει με την κατάρρευση όλων των βαλκανικών ηγεμονιών από την επέλαση των δυναμικών οθωμανικών τουρκικών ορδών.
Οι σχέσεις των βαλκανικών λαών μεταξύ τους παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον, ενώ διαπλέκονται και με την πορεία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας -ιδιαίτερα κατά την υστεροβυζαντινή περίοδο-, πολύ περισσότερο από όσο μπορούμε να φανταστούμε. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγή
Οι Σέρβοι στα Βαλκάνια και οι Σχέσεις τους με τους Γειτονικούς τους Λαούς
Η κάθοδος και η εγκατάσταση των Σέρβων στη Βαλκανική χερσόνησο
Οι ονομασίες των Σλάβων από τους Βυζαντινούς συγγραφείς
Τα σερβικά πριγκιπάτα (ζουπανίες)
Η δημιουργία του βουλγαρικού κράτους
Εώα επιτολή του Σείριου - Κυνικά καύματα
Ο θάνατος του Νικηφόρου Α'
Οι επιθέσεις των Βουλγάρων στη Σερβία και ο εκχριστιανισμός τους
Ο εκχριστιανισμός των Σέρβων
Σέρβοι και Βούλγαροι - Σχέσεις αντιπαλότητας
Βογόμιλοι
Ο βυζαντινορωσικός πόλεμος στη Βουλγαρία
Το κράτος της Δυτικής Βουλγαρίας - Οι Κομητόπουλοι
Βασίλειος Β' ο Βουλγαροκτόνος - Η μάχη στο Κλειδί
Η ποινή της τύφλωσης
Το τέλος της Πρώτης Βουλγαρικής αυτοκρατορίας
Ο αντίκτυπος της νίκης του Βασιλείου Β' στους Σέρβους και η μετέπειτα πορεία τους στην ηγεμονία της Ζέτα
Η εξέγερση των Βουλγάρων
Η Κροατία στρέφεται στον Καθολικισμό
Το σερβικό κράτος από τον Κωνστάντιν Μποντίν έως τον Στέφαν Νέμανια
Οι ζουπάνοι της Ζέτα
Οι ζουπάνοι της Ράσκα
Η οικογένεια του Ούρος Α'
Σύνοψη των γεγονότων
Οι αδελφοί Ασέν - Η Δεύτερη Βουλγαρική αυτοκρατορία
Η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους
Οι Βούλγαροι σύμμαχοι με την αυτοκρατορία της Νίκαιας
Η αυτοκρατορία της Νίκαιας και οι σχέσεις του Ιβάν Ασέν Β' με τη Σερβία
Η ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τον Μιχαήλ Παλαιολόγο
Οι Σέρβοι και οι Βυζαντινοί επηρεάζουν τις εξελίξεις στη Βουλγαρία
Το χανάτο της Χρυσής Ορδής
Ο Νογκάι Χαν καταλαμβάνει τη Βουλγαρία
Η εμφύλια διαμάχη μεταξύ Ανδρόνικου Β' και Ανδρόνικου Γ'
Οι μάχες του Μπελμπάζντ, της Ποσάντα και του Ρουσόκαστρου
Το τέλος του δεσποτάτου της Ηπείρου
Οι Αλβανοί φύλαρχοι επιζητούν την αυτονομία τους
Ο δεύτερος εμφύλιος πόλεμος των Βυζαντινών και η κατάλυση της αυτοκρατορίας των Βουλγάρων από τους Οθωμανούς
Η Δημιουργία Ισχυρού Σερβικού Κράτους
Η δυναστεία των Νέμανιτς - Η ίδρυση του σερβικού κράτους
Η ιστορική Μονή Στουντένιτσα
Δυναστικές έριδες μετά τον θάνατο του Στέφαν Νέμανια
Η αιτία της καθυστερημένης σερβικής εθνογένεσης
Η αυτοκέφαλη Εκκλησία της Σερβίας
Μονή Χελανδαρίου - Το σερβικό μοναστήρι στο Άγιον Όρος
Η επιστροφή του μοναχού Σάββα στη Σερβία
Οι διάδοχοι του Στέφαν Α'
Η δυναστεία των Παλαιολόγων στο Βυζάντιο και η σχέση της με τους Σέρβους
Ο Θεόδωρος Μετοχίτης στην αυλή του Σέρβου βασιλιά Μιλούτιν
Η Σερβία μετά τον Στέφαν Μιλούτιν
Ο Νικηφόρος Γρηγοράς στην αυλή του Σέρβου βασιλιά Στέφαν Ντέτσανσκι
Ο Νικηφόρος Γρηγοράς και οι Σέρβοι
Η ανάδειξη της Σερβίας σε κυρίαρχη δύναμη στα Βαλκάνια
Ο Σέρβος βασιλιάς Στέφαν Ντούσαν
Λογοτεχνία και τέχνη στη μεσαιωνική Σερβία
Ησυχασμός
Μεσαιωνική σερβική βυζαντινή ζωγραφική και αρχιτεκτονική
Το κράτος των Σέρβων μετά τον θάνατο του Στέφαν Ντούσαν
Επιγαμίες
Η σουλτάνα Μάρα Μπράνκοβιτς
Η Πολυδιάσπαση της Σερβίας μετά τον Στέφαν Ντούσαν - Οι Βλάχοι - Οι Μεγάλες Μάχες - Οι Οθωμανοί
Το κρατίδιο του Κωνστάντιν Ντράγκατς
Το σερβικό κρατίδιο των Σερρών
Ο 14ος αιώνας στα Βαλκάνια και η μάχη του Μαρίτσα
Η άποψη του Donald M. Nicol
Οι επιπτώσεις της μάχης του Μαρίτσα
Δύο μάχες;
Σερβοέλληνες βασιλείς της Θεσσαλίας-Ηπείρου
Η δυναστεία Λαζάρεβιτς και η μάχη του Κοσσυφοπεδίου
Η επιστροφή του Βαγιαζήτ Α' στη Μικρά Ασία
Το εμιράτο του Καραμάν ή εμιράτο της Καραμανίας
Η μάχη της Ροβίνας
Η μάχη της Νικόπολης
Η σύγκρουση του Βαγιαζήτ Α' με τον Ταμερλάνο
Σχόλια των ιστορικών J.A.R. Marriot και D.M. Nicol
Οι Τούρκοι ανέκαμψαν γρήγορα
Η Βλαχία και οι Οθωμανοί Τούρκοι
Η δυναστεία Μπράνκοβιτς και η πτώση της Σερβίας στους Οθωμανούς
Η μάχη της Βάρνας και η δεύτερη μάχη του Κοσσυφοπεδίου
Η άλωση της Κωνσταντινούπολης
Οι επιθέσεις ποικίλων εχθρών εναντίον της Βυζαντινής αυτοκρατορίας
Τα γεγονότα και οι άλλες κατακτήσεις των Οθωμανών μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης
Η πολιορκία του Βελιγραδίου
Η κατάκτηση του Σμέντερεβο
Επίλογος
Το τέλος των βαλκανικών κρατιδίων
Βιβλιογραφία
Ελληνική
Ξένη
Ηλεκτρονική Βιβλιογραφία
Ευχαριστίες
Αλφαβητικό Ευρετήριο
Ελληνικό Ευρετήριο
Λατινικό Ευρε